"Choroby zakaźne i pasożytnicze"
Identyfikator Librowy: 101333
Spis treści
Przedmowa do wydania IV 6
CZĘŚĆ OGÓLNA 16
1. Epidemiologia chorób zakaźnych w Polsce i na świecie - Andrzej Zieliński 17
Rys historyczny 17
Epidemiologia współczesna 20
Rozpowszechnienie wybranych chorób zakaźnych w Polsce i na świecie 22
Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorób, przeciw którym stosowane są szczepienia ochronne 28
Eliminacja i eradykacja chorób zakaźnych 30
Nowo pojawiające się i nawracające choroby zakaźne 30
Zakażenia związane z opieką medyczną 33
2. Rola układu odpornościowego w zakażeniach i odporności poszczepiennej - Janusz Ślusarczyk 35
Działanie układu odpornościowego 36
Mechanizmy odporności naturalnej 38
Mechanizmy odporności swoistej 40
Odporność poszczepienna 42
3. Etiopatogeneza chorób zakaźnych - Zdzisław Dziubek 45
4. Gorączka - Jerzy Janeczko 49
5. Metody rozpoznawania chorób zakaźnych - Jacek Juszczyk 59
Badania bakteriologiczne 60
Badania serologiczne 63
Badania immunologiczne 64
Badania morfologiczne 65
Próby śródskórne 65
Badania biochemiczne 66
Techniki obrazowania 67
Badania endoskopowe 68
Diagnostyka molekularna 68
6. Leczenie etiotropowe - Jerzy Janeczko 70
Antybiotyki 82
Antybiotyki β-laktamowe 87
Aminoglikozydy 92
Makrolidy i ketolidy 93
Linkozamidy 94
Glicycykliny 95
Tetracykliny 95
Antybiotyki peptydowe 96
Streptograminy 96
Fenikole 97
Oksazolidynony 97
Ansamycyny 98
Fusydyny 98
Polimiksyny 98
Antybiotyki przeciwgrzybicze 99
Antybiotyki przeciwprątkowe 99
Inne antybiotyki 100
Chemioterapeutyki przeciwdrobnoustrojowe 101
Chinolony i fluorochinolony 101
Sulfonamidy 102
Nitrofurany 103
Nitroimidazole 103
Chemioterapeutyki przeciwgruźlicze 104
Chemioterapeutyki przeciwgrzybicze 104
Chemioterapeutyki przeciwwirusowe 106
Inne leki stosowane w chorobach zakaźnych i pasożytniczych 109
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA 112
7. Zakażenia wywołane przez bakterie Gram-dodatnie - Zdzisław Dziubek 113
Zakażenia paciorkowcowe 113
Płonica 114
Zapalenie gardła 115
Róża 116
Paciorkowcowe zakażenia tkanek głębokich 117
Zakażenia uogólnione 118
Zakażenia wywołane przez paciorkowce grupy B 119
Zakażenia innymi paciorkowcami 120
Zakażenia wywołane przez paciorkowce grupy C i G 120
Zakażenia wywołane przez paciorkowce grupy D (enterokoki) 120
Zakażenia gronkowcowe 121
Obraz kliniczny 123
Rozpoznanie 125
Leczenie 126
Zapobieganie 126
Zakażenia pneumokokowe 127
Błonica 130
Listerioza 133
Różyca 135
Tężec 136
Wąglik 139
Zatrucie jadem kiełbasianym (botulizm) 141
Inne zakażenia Clostridium 144
Zmiany w skórze, tkance podskórnej i tkankach miękkich 144
Choroby przewodu pokarmowego 146
8. Zakażenia wywołane przez bakterie Gram-ujemne 148
Zakażenia meningokokowe - Zdzisław Dziubek 148
Zakażenia Proteus species - Zdzisław Dziubek 149
Zakażenia pałeczką okrężnicy - Zdzisław Dziubek 151
Zakażenia pałeczką ropy błękitnej - Zdzisław Dziubek 153
Dur brzuszny - Maria Olszyńska-Krowicka 155
Dury rzekome - Maria Olszyńska-Krowicka 161
Inne salmonellozy - Maria Olszyńska-Krowicka 162
Czerwonka bakteryjna - Maria Olszyńska-Krowicka 166
Zakażenia Klebsiella, Enterobacter, Serratia, Hafnia - Zdzisław Dziubek 171
Zakażenia Haemophilus influenzae - Piotr Kajfasz 172
Krztusiec - Piotr Kajfasz 176
Legionelozy - Piotr Kajfasz 182
Zakażenie Helicobacter pylori - Zdzisław Dziubek 186
Pastereloza - Zdzisław Dziubek 188
Tularemia - Zdzisław Dziubek 189
Bruceloza - Zdzisław Dziubek 191
Choroba kociego pazura - Zdzisław Dziubek 194
Gorączka okopowa (pięciodniowa) - Zdzisław Dziubek 196
Nosacizna - Zdzisław Dziubek 197
Melioidoza - Zdzisław Dziubek 198
Jersiniozy - Zdzisław Dziubek 199
Dżuma - Zdzisław Dziubek 201
Cholera - Zdzisław Dziubek 204
9. Inne choroby bakteryjne - Zdzisław Dziubek 208
Promienica 208
Nokardioza 210
Mikoplazmozy 211
Chlamydiozy 213
Zakażenia wywołane przez Chlamydia psittaci 214
Zakażenia wywołane przez Chlamydia trachomatis 215
Leczenie zakażeń wywołanych przez chlamydie 217
Zakażenia wywołane przez Chlamydia pneumoniae 217
10. Mikobakteriozy - Zdzisław Dziubek 219
Trąd 219
11. Krętkowice - Zdzisław Dziubek 223
Borelioza z Lyme 223
Leptospirozy 228
12. Riketsjozy - Zdzisław Dziubek 231
Dur wysypkowy epidemiczny 233
Gorączka Q 234
Erlichioza, anaplazmoza 235
Gorączka śródziemnomorska (guzkowa, marsylska) 235
13. Zakażenia wywołane przez DNA-wirusy 237
Zakażenia wirusem varicella-zoster - Maria Olszyńska-Krowicka 237
Ospa wietrzna 237
Półpasiec (ostre zapalenie zwojów tylnych) 242
Zakażenia wirusem Herpes simplex - Piotr Kajfasz 245
Mononukleoza zakaźna oraz inne zakażenia wirusem Epsteina-Barr - Piotr Kajfasz 250
Cytomegalia - Piotr Kajfasz 256
Zakażenia parwowirusem B19 - Piotr Kajfasz 261
Zakażenia ludzkimi wirusami Herpes typu 6, 7, 8 - Piotr Kajfasz 264
Zakażenie adenowirusami - Piotr Kajfasz 267
Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia - Zdzisław Dziubek 270
14. Zakażenia wywołane przez RNA-wirusy 273
Grypa - Maria Olszyńska-Krowicka 273
Zakażenia enterowirusami - Maria Olszyńska-Krowicka 281
Zakażenie wirusem poliomyelitis (choroba Heinego-Medina, ostre zapalenie rogów przednich rdzenia, nagminne porażenie dziecięce) 283
Zakażenia wywołane wirusami Coxsackie 286
Zakażenia wywołane wirusami ECHO 289
Odra - Maria Olszyńska-Krowicka 290
Różyczka - Piotr Kajfasz 294
Nagminne zapalenie ślinianek przyusznych (świnka) - Maria Olszyńska-Krowicka 297
Wścieklizna - Zdzisław Dziubek 303
Zakażenia arbowirusowe - Zdzisław Dziubek 308
Kleszczowe zapalenie mózgu 309
Wirusowe gorączki krwotoczne 311
Wstęp - Zdzisław Dziubek 311
Żółta gorączka - Andrzej Kotłowski 312
Denga i gorączka krwotoczna denga - Andrzej Kotłowski 317
Gorączka krwotoczna z zespołem nerkowym - Zdzisław Dziubek 319
Hantawirusowy zespół płucny - Zdzisław Dziubek 321
Gorączka krwotoczna Ebola - Zdzisław Dziubek 322
Ostry zespół oddechowy (SARS) - Zdzisław Dziubek 323
Choroba Nipah - Zdzisław Dziubek 326
Inne gorączki wirusowe - Zdzisław Dziubek 326
15. Wirusowe zapalenia wątroby - Jacek Juszczyk 328
Wirusowe zapalenie wątroby typu A 331
Wirusowe zapalenie wątroby typu E 333
Wirusowe zapalenie wątroby typu B 334
Wirusowe zapalenie wątroby typu D (lub delta) 347
Wirusowe zapalenie wątroby typu C 349
Wirusowe zapalenie wątroby typu nie-A, nie-B, nie-C, nie-D, nie-E 356
Wirusowe zapalenie wątroby wywołane wirusami pierwotnie niehepatotropowymi 357
16. Zespoły kliniczne o różnej i mieszanej etiologii 358
Sepsa (posocznica) - Zdzisław Dziubek 358
Zapalenia ośrodkowego układu nerwowego - Aleksander Garlicki 364
Zapalenia ośrodkowego układu nerwowego bakteryjne 364
Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych wirusowe 378
Zapalenia mózgu wirusowe 381
Zapalenia ośrodkowego układu nerwowego grzybicze 391
Zapalenie ośrodkowego układu nerwowego gruźlicze 396
Kiła układu nerwowego 403
Biegunki zakaźne bakteryjne 406
Biegunki zakaźne - Zdzisław Dziubek 406
Biegunki zakaźne wirusowe 410
Zakaźne zatrucia pokarmowe - Zdzisław Dziubek 412
Anginy - Zdzisław Dziubek 416
Zakażenia mieszaną florą beztlenową - Zdzisław Dziubek 417
17. Wyodrębnione zespoły kliniczne 420
Zakażenie HIV i zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) - Jacek Gąsiorowski, Brygida Knysz, Andrzej Gładysz 420
Choroby wywołane przez priony - Paweł P. Liberski 437
Sporadyczna postać choroby Creutzfeldta-Jakoba (sCJD) 440
Wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba (vCJD) 442
Choroba Gerstmanna-Strausslera-Scheinkera (GSS) 444
Jatrogenna choroba Creutzfeldta-Jakoba (jCJD) 444
Kuru 445
Odmiana wzgórzowa CJD i śmiertelna rodzinna bezsenność (FFI) oraz śmiertelna sporadyczna bezsenność (FSI) 447
Dekontaminacja 448
18. Choroby o prawdopodobnej lub domniemanej etiologii zakaźnej 451
Zespół przewlekłego zmęczenia - Zdzisław Dziubek 451
Zakażenia związane z opieką medyczną - Jacek Juszczyk 453
Zakażenia wrodzone i okołoporodowe - Zdzisław Dziubek 464
Limfadenopatie - Zdzisław Dziubek 474
Eozynofilia - Maria Olszyńska-Krowicka 482
Ukąszenia jadowitych gadów - Zdzisław Dziubek 489
19. Kosmopolityczne i tropikalne inwazje i choroby pasożytnicze - Andrzej Kotłowski 492
Inwazje pierwotniaków przewodu pokarmowego 496
Ameboza (pełzakowica) 496
Giardioza 502
Dientameboza 504
Izosporoza 505
Sarkocystoza 505
Balantydioza 506
Blastocystoza 506
Mikrosporydiozy 507
Kryptosporydioza 508
Cyklosporoza 512
Inwazje pierwotniaków krwi i tkanek 513
Toksoplazmoza 513
Malaria (zimnica) 517
Babeszjoza (babezjoza, babesioza, piroplazmoza) 529
Leiszmaniozy 530
Śpiączka afrykańska (ludzka trypanosomoza afrykańska) 536
Choroba Chagasa (trypanosomoza amerykańska) 540
Inwazje pełzaków pierwotnie wolno żyjących 547
Pneumocystoza 550
Inwazje nicieni (obleńców) pasożytujących u człowieka 553
Włośnica 553
Owsica (enterobioza) 559
Trichurioza (włosogłówczyca) 560
Glistnica (askarioza, askarydoza) 561
Strongyloidoza (węgorczyca) 562
Choroby wywoływane przez tęgoryjce (tęgoryjczyca) 565
Zespół larwy wędrującej skórnej 567
Zespół larwy wędrującej trzewnej (toksokaroza) 568
Filariozy 570
Dirofilarioza 591
Drakunkuloza 591
Anisakidoza (anisakioza) 592
Tasiemczyce człowieka 594
Zarażenie tasiemcem nieuzbrojonym 594
Tasiemczyca i wągrzyca Taenia solium 595
Dyfilobotrioza 596
Hymenolepioza 597
Sparganoza 597
Zarażenia tasiemcem psim i szczurzym 597
Bąblowica wywołana przez Echinococcus granulosus (bąblowica jednojamowa) 598
Bąblowica wywołana przez Echinococcus multilocularis 603
Przywrzyce 604
Schistosomoza (bilharcjoza) 604
Przywrzyce wątrobowe 611
Zapalenie skóry wywołane przez cerkarie 611
Fascjoloza (choroba motylicza) 612
Dikroceloza 614
Przywrzyce jelitowe 615
Przywrzyce płucne 616
Rzęsistkowica 617
20. Inne zagadnienia 618
Zapobieganie chorobom zakaźnym i ich zwalczanie 618
Proces epidemiczny - Wiesław Magdzik 618
Źródło zakażenia i jego unieszkodliwienie - Wiesław Magdzik 619
Drogi szerzenia się chorób i ich przecięcie - Wiesław Magdzik 620
Zwiększenie odporności osób wrażliwych na zakażenie - Wiesław Magdzik 622
Szczepionki i szczepienia - Ewa Duszczyk 624
Choroby zakaźne jako choroby zawodowe - Jan Kuydowicz 637
Legislacja w zakresie chorób zakaźnych - Jan Kuydowicz 651
Choroby zakaźne jako broń biologiczna - Zdzisław Dziubek 655
Profilaktyka zdrowotna przed wyjazdem do krajów tropikalnych - Andrzej Kotłowski 660
Skorowidz 664