"Mity „ziemi obiecanej” w regionalnej literaturze Łodzi. Między grą wyobraźni fikcją literacką a historią"

Identyfikator Librowy: 115993

Spis treści

Wykaz skrótów 8

Przedmowa 10

1. Mit „ziemi zapomnianej” 32

1.1. Zanim stała się „ziemią obiecaną”. Łódź rolnicza 34

2. Lirnik Łodzi rolniczej w fabrycznym miasteczku 48

2.1. Początki Łodzi przemysłowej 49

2.2. Wiktor Dłużniewski – piewca Łodzi rolniczej i krytyk Łodzi fabrycznej 61

2.3. Apoteoza rolniczego miasteczka w gawędzie Paweł Łodzia Kubowicz 65

3. „Byle tylko tkaczem być…” O niezmitologizowanym życiu osadników w fabrycznej Łodzi 80

3.1. Oskar Flatt, miłośnik Łodzi fabrycznej 81

3.2. Opis miasta Łodzi Oskara Flatta jako źródło wiedzy o początkach Łodzi przemysłowej 83

3.3. Apoteoza fabrycznego miasteczka w przewodniku Opis miasta Łodzi 87

3.4. Wiktora Dłużniewskiego Wyprawa do Ameryki 100

3.4.1. Wyprawa do Ameryki jako oskarżenie stosunków społecznych Łodzi fabrycznej 101

3.4.2. Wartości poznawcze sztuki Wiktora Dłużniewskiego 108

4. Mit „ziemi obiecanej” 114

4.1. Zmitologizowane szczęście łódzkich milionerów w prozie przełomu XIX i XX wieku 118

4.2. O poszukiwaniu pierwowzorów literackich łódzkich dorobkiewiczów 141

5. Pod wspólnym dachem. O mitologizowaniu współistnienia różnych narodowości w Łodzi 148

5.1. Kilka uwag o uwarunkowaniach kształtowania się wyobrażeń koegzystencji Polaków, Niemców i Żydów w Łodzi 151

5.1.1. Niemiecko-polskie animozje w powieści Alfreda Erwina Rennera Deutsche Schicksalswege in Lodz 155

5.1.2. Relacje polsko-niemieckie i polsko-żydowskie w prozie Walerii Marrené-Morzkowskiej, Wincentego Kosiakiewicza, Władysława Rowiń- skiego oraz Zygmunta Bartkiewicza 157

5.1.3. Kreacja współistnienia łódzkiej triady narodowościowej w powieści Władysława S. Reymonta Ziemia obiecana 165

5.1.4. Zdecydowanie osobno. Łódź żydowska w epopei Israela Joshuy Singera Bracia Aszkenazy 176

5.2. Wybrane wartości utworu Israela Joshuy Singera 193

5.3. O „czterech kulturach” Łodzi 206

5.4. Życie różnych nacji na łódzkim bruku w Podróży po Polsce Alfreda Döblina 212

6. Zapomniane mity „ziemi obiecanej” 222

6.1. Mit „złego miasta” 222

6.2. „Łódź Czerwona” czy „Łódź robotnicza”? O mitologizowaniu walki robotni- ków o godność i równość społeczną 228

6.2.1. Obrazy nędzy życia robotników w literaturze Łodzi przełomu wieków XIX i XX 233

6.2.2. Stefana Żeromskiego Róża. Dramat niesceniczny – dramat nie o Łodzi 244

6.2.3. Obraz walki robotników o własne prawa w polskojęzycznej literaturze Łodzi przełomu XIX i XX wieku 251

6.2.4. Bunt łódzki w 1892 roku i rewolucja 1905 roku w literaturze Łodzi przełomu XIX i XX wieku 264

6.2.5. Diagnoza przyczyn klęski ideałów walki o wolność i równość społeczną w powieści Bracia Aszkenazy Israela Joshuy Singera 287

6.3. Mit pozbawionego radości życia robotników 297

7. Mit Łodzi jako „pustyni kulturowej” 322

Między literaturą – „zwierciadłem życia” a historią – „nauczycielką życia” 356

Bibliografia 382

Indeks osób 394

Zusammenfassung 402

Od Redakcji 406