"Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów"
Identyfikator Librowy: 128672
Spis treści
Autorzy 6
Słowo wstępne 10
Wykaz skrótów 20
I. Teoretyczne podstawy adaptowanej aktywności fizycznej 24
1. Korzenie koncepcji adaptowanej aktywności fizycznej – Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol 26
1.1. Historia rozwoju adaptowanej aktywności fizycznej 26
2. Podstawowe pojęcia w adaptowanej aktywności fizycznej – Andrzej Kosmol, Natalia Morgulec-Adamowicz, Bartosz Molik 38
2.1. Sport niepełnosprawnych – rekreacja terapeutyczna 40
2.2. Aktywność fizyczna, adaptacja, adaptowana aktywność fizyczna (APA), wychowanie fizyczne adaptowane (APE) 42
3. Teoria adaptacji – Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol 48
4. Ekologiczna analiza zadań (ETA) – Andrzej Kosmol, Natalia Morgulec-Adamowicz 55
4.1. Założenia i podstawy teoretyczne 55
5. Model funkcjonowania i niepełnosprawności ICF a adaptowana aktywność fizyczna – Bartosz Molik, Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol 64
5.1. Podejście Systemowe Ekologicznie Modyfikowane – model SEMA 66
6. Psychospołeczne aspekty adaptowanej aktywności fizycznej – Tomasz Tasiemski, Maciej Wilski 71
6.1. Koncepcje i pojęcia związane z procesem inicjacji i uczestnictwa w adaptowanej aktywności fizycznej 72
6.2. Koncepcje i pojęcia związane z efektami uczestnictwa w adaptowanej aktywności fizycznej 77
7. Alternatywne i wspomagające metody komunikacji – Jacek Jarosław Błeszyński 84
7.1. Wprowadzenie – podstawowe pojęcia 84
7.2. Jak dobierać metodę do potrzeb użytkowników AAC? 86
7.3. Znaczenie AAC we wczesnej interwencji komunikacyjnej 88
7.4. Wybrane metody AAC 91
7.4.1. Język migowy 91
7.4.2. Fonogesty 94
7.4.3. System Makaton 95
7.4.4. PCS, piktogramy 97
7.4.5. System komunikacji symbolicznej Blissa 99
7.4.6. Metoda ułatwionej komunikacji (FC) 101
7.5. Nowe technologie w AAC 102
7.5.1. Technologia wspomagająca (AT) 103
7.6. Podsumowanie 105
8. Praktyka oparta na dowodach naukowych w adaptowanej aktywności fizycznej – Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol 109
9. Specjalista adaptowanej aktywności fizycznej – Natalia Morgulec-Adamowicz, Bartosz Molik 118
II. Główne obszary adaptowanej aktywności fizycznej 124
10. Wychowanie fizyczne adaptowane (APE) – Barbara Woynarowska, Grzegorz Bednarczuk 126
10.1. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) – Grzegorz Bednarczuk 128
10.2. Wychowanie fizyczne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) – Grzegorz Bednarczuk 132
10.3. Zasady kwalifikacji lekarskiej uczniów z zaburzeniami i chorobami przewlekłymi do zajęć wychowania fizycznego – Barbara Woynarowska 134
10.3.1. Cele systemu kwalifikacji lekarskiej do wychowania fizycznego w szkole 134
10.3.2. Grupy na zajęciach wychowania fizycznego 135
10.4. Organizacja pracy w wychowaniu fizycznym adaptowanym – Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET) – Grzegorz Bednarczuk 136
10.5. Strategie nauczania w wychowaniu fizycznym adaptowanym – Grzegorz Bednarczuk 140
11. Rekreacja terapeutyczna – Bartosz Molik, Judit Lencse-Mucha 146
11.1. Cele i założenia rekreacji terapeutycznej (RT) 146
11.2. Planowanie w rekreacji terapeutycznej 149
11.2.1. Diagnoza 150
11.2.2. Planowanie 151
11.2.3. Zastosowanie, interwencja 152
11.2.4. Ocena 152
11.3. Strategie postępowania wykorzystywane w rekreacji terapeutycznej 152
12. Sport niepełnosprawnych – Bartosz Molik, Andrzej Kosmol 156
12.1. Ruchy sportowe niepełnosprawnych na świecie (paraolimpijski, olimpiady specjalne, sportu niesłyszących) 156
12.2. Zasady kwalifikacji i klasyfikacji zawodników z niepełnosprawnością 162
12.3. Ewaluacja w sporcie osób niepełnosprawnych – kontrola procesu treningowego (wskaźników biomedycznych, psychologicznych, sprawnościowych i technicznych) 164
12.4. Strategie treningowe wykorzystywane w sporcie niepełnosprawnych (adaptacja przepisów, sprzętu, środowiska i instrukcji) 166
13. Turystyka osób z niepełnosprawnością – Natalia Morgulec-Adamowicz, Anna Ogonowska-Słodownik 171
13.1. Uwarunkowania prawne turystyki osób z niepełnosprawnością w Polsce 172
13.2. Cele i bariery podejmowania turystyki 173
13.3. Turystyka osób z niepełnosprawnością w Polsce 174
13.4. Strategie postępowania wykorzystywane w turystyce osób z niepełnosprawnością 174
III. Adaptowana aktywność fizyczna dla wybranych grup osób ze specjalnymi potrzebami 180
14. Osoby z chorobami układu krążenia – Kalina Maria Kaźmierska-Kowalewska 182
14.1. Nadciśnienie tętnicze (NT) 182
14.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z NT 182
14.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z NT 183
14.2. Choroba tętnic obwodowych (peripheral arterial disease, PAD) 185
14.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z PAD 185
14.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z PAD 185
14.3. Rozrusznik serca (RS) i wszczepialny kardiowerter-defibrylator (implanted cardioverter defibrillator, ICD) 187
14.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z RS i ICD 187
14.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z RS i ICD 187
14.4. Ortotopowa transplantacja serca (orthotopic heart transplant, OHT) 189
14.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób po OHT 189
14.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób po OHT 191
15. Osoby z chorobami układu oddechowego – Izabela Rutkowska 194
15.1. Astma 194
15.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z astmą 194
15.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z astmą 195
15.2. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) 197
15.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z POChP 197
15.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z POChP 198
15.3. Mukowiscydoza (cystic fibrosis, CF) 198
15.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z CF 198
15.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z CF 199
15.4. Transplantacja płuc 200
15.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną u osób po transplantacji płuc 200
15.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób po transplantacji płuc 200
16. Osoby z chorobami nerwowo-mięśniowymi – Natalia Morgulec-Adamowicz,Anna Ogonowska-Słodownik 204
16.1. Uszkodzenie rdzenia kręgowego (URK) 204
16.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z URK 204
16.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z URK 205
16.2. Stwardnienie rozsiane (SM) 206
16.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób ze stwardnieniem rozsianym 206
16.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób ze stwardnieniem rozsianym 206
16.3. Dystrofia mięśniowa (DM) 207
16.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z dystrofią mięśniową 207
16.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z dystrofią mięśniową 207
16.4. Padaczka 208
16.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z padaczką 208
16.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z padaczką 209
16.5. Mózgowe porażenie dziecięce (MPD) 209
16.5.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z mózgowym porażeniem dziecięcym 209
16.5.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z mózgowym porażeniem dziecięcym 210
16.6. Choroba Parkinsona 211
16.6.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą Parkinsona 211
16.6.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą Parkinsona 211
17. Osoby z chorobami metabolicznymi, immunologicznymi i hematologicznymi – Jolanta Marszałek 216
17.1. Cukrzyca 216
17.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z cukrzycą 216
17.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z cukrzycą 217
17.2. Otyłość 219
17.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z otyłością 219
17.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z otyłością 219
17.3. Niedokrwistość 220
17.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z niedokrwistością 220
17.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z niedokrwistością 221
17.4. AIDS 221
17.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z AIDS 221
17.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z AIDS 222
17.5. Choroba nowotworowa 223
17.5.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą nowotworową 223
17.5.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą nowotworową 223
18. Osoby z chorobami ortopedycznymi – Kalina Maria Kaźmierska-Kowalewska, Jolanta Marszałek 227
18.1. Osteoporoza 227
18.1.1. Problemy i zalecenia związane z aktywnością fizyczną osób z osteoporozą 227
18.2. Choroby reumatyczne 229
18.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą reumatyczną 229
18.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą reumatyczną 230
18.3. Amputacje kończyn dolnych 232
18.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną u osób po amputacjach 232
18.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób po amputacjach 233
19. Osoby z zaburzeniami poznawczymi, psychicznymi i sensorycznymi – Anna Ogonowska-Słodownik, Izabela Rutkowska 236
19.1. Osoby z dysfunkcją wzroku 236
19.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z dysfunkcją wzroku 236
19.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z dysfunkcją wzroku 237
19.2. Osoby z dysfunkcją słuchu 239
19.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z dysfunkcją słuchu 239
19.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z dysfunkcją słuchu 239
19.3. Choroba Alzheimera 241
19.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą Alzheimera 241
19.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą Alzheimera 242
19.4. Niepełnosprawność intelektualna 243
19.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z niepełnosprawnością intelektualną 243
19.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną 243
19.5. Rozwojowe zaburzenia koordynacji (developmental coordination disorder, DCD) – dyspraksja, niezborność ruchów, dysharmonia rozwoju motorycznego 245
19.5.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną dzieci z DCD 245
19.5.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla dzieci z DCD 245
19.6. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (attention deficit hyperactivity disorder, ADHD) 246
19.6.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną dzieci z ADHD 246
19.6.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla dzieci z ADHD 247
IV. Przykłady dobrych praktyk w adaptowanej aktywności fizycznej 252
20. Terapia w środowisku wodnym – Anna Ogonowska-Słodownik 254
21. Hipoterapia – Natalia Morgulec-Adamowicz 266
22. Program Treningu Aktywności Motorycznej (MATP) Olimpiad Specjalnych – Waldemar Skowroński 276
23. Nordic walking – Izabela Rutkowska 287
24. Snoezelen – sale doświadczania świata – Natalia Morgulec-Adamowicz 299
25. Transplant Games – Anna Ogonowska-Słodownik 304
26. Igrzyska Sportowe „Onko-Olimpiada” – Waldemar Skowroński 308
27. Program MOVE – szansa na mobilność przez edukację/doświadczenie – |Izabela Rutkowska 313
Skorowidz osobowy 324
Skorowidz rzeczowy 325
Aneks 1 – Barbara Woynarowska 330
Aneks 2 – Natalia Morgulec-Adamowicz, Bartosz Molik 342
Literatura 348