"Intensywna terapia i medycyna ratunkowa"

Spis treści

Wykaz skrótów 13

Przedmowa 17

Wstęp 19

1. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 21

1.1. Mechanizmy zatrzymania krążenia 21

1.2. Wskazania do resuscytacji 22

1.3. Brak wskazań do resuscytacji 23

1.4. Powikłania masażu serca (uciskania klatki piersiowej) 23

2. Przyrządowe udrażnianie dróg oddechowych 25

3. Farmakoterapia w resuscytacji 33

3.1. Drogi podawania leków w resuscytacji 38

4. Procedury ratunkowe 41

4.1. Niestabilna choroba niedokrwienna serca (IHD) 41

4.2. Zawał mięśnia sercowego 42

4.1.1. Farmakoterapia w niestabilnej chorobie niedokrwiennej serca 42

4.3. Leki stosowane w niestabilnej chorobie niedokrwiennej i zawale mięśnia sercowego 45

4.2.1. Farmakoterapia w zawale mięśnia sercowego (MONA) 45

4.3.1. Leki blokujące receptor β-adrenergiczny 46

4.4. Obrzęk płuc w przebiegu zawału mięśnia sercowego 47

4.4.1. Farmakoterapia w obrzęku płuc 47

4.5. Wstrząs kardiogenny 48

4.5.1. Leki katecholaminergiczne 48

4.6. Zaburzenia rytmu serca 51

4.7. Zaburzenia przewodnictwa 56

4.8. Leki przeciwarytmiczne 58

5. Elektroterapia w stanach nagłego zagrożenia życia 65

5.1. Defibrylacja 65

5.1.1. Pierwsza pomoc z zastosowaniem automatycznego defibrylatora zewnętrzne- go: lifeline 68

5.2. Kardiowersja (defibrylacja synchronizowana) 70

5.2.1. Bezpieczeństwo defibrylacji – zalecenia Europejskiej Rady Resuscytacji 71

5.3. Elektrostymulacja 72

6. Algorytmy w zaburzeniach czynności serca 75

6.1. Uniwersalny algorytm – ALS 75

6.2. Algorytm postępowania w bradykardii 76

6.3. Algorytm postępowania w częstoskurczu z szerokimi zespołami komorowymi 77

6.4. Algorytm postępowania w częstoskurczu z wąskimi zespołami komorowymi 78

6.5. Algorytm postępowania w migotaniu przedsionków (FA) 79

7. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji i Polskiej Rady Resuscytacji obowiązujące od grudnia 2015 r. 81

7.1. Kluczowe zmiany w wytycznych 2015 w stosunku do 2010 roku 82

7.2. Zatrzymanie krążenia w sytuacjach szczególnych 83

7.3. Najważniejsze zmiany dotyczące opieki poresuscytacyjnej 87

7.4. Etyka w resuscytacji i decyzje dotyczące końca życia 88

7.5. Sekwencja podstawowych czynności resuscytacyjnych u dorosłych 90

7.6. Zaawansowane czynności resuscytacyjne u dorosłych VF/VT według wytycznych 2015 93

8. Wybrane stany zagrożenia życia 95

8.1. Udar mózgu – postępowanie przedszpitalne i wczesnoszpitalne 95

8.1.1. Udar niedokrwienny 95

8.1.2. Udar krwotoczny, krwotok mózgowy 96

Ogólne zasady postępowania 97

Postępowanie diagnostyczne 97

Postępowanie terapeutyczne 99

8.2. Zaburzenia świadomości. Śpiączka 109

8.2.1. Przyczyny śpiączek 110

8.2.2. Postępowanie wstępne u pacjenta z zaburzeniami świadomości 112

8.2.3. Diagnostyka śpiączki 114

8.2.4. Zapobieganie uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego 119

8.2.5. Ogólne zasady postępowania z pacjentem nieprzytomnym 120

8.3. Padaczka 121

8.3.1. Stan padaczkowy 121

8.4. Astma oskrzelowa 122

8.4.1. Przewlekła obturacyjna choroba płuc 122

8.4.2. Stan astmatyczny 123

8.5. Ostra niewydolność oddechowa 124

8.6. Wstrząs anafilaktyczny 126

8.6.1. Ukąszenia i użądlenia owadów błonkoskrzydłych 127

8.6.2. Obturacja dolnych dróg oddechowych 129

8.6.3. Nagłe zatrzymanie krążenia w przebiegu reakcji anafilaktycznej 132

8.7. Zatorowość płucna 133

8.8. Hipotermia 134

8.9. Oparzenie 136

8.9.1. Odmienności postępowania w oparzeniach chemicznych 140

8.10. Udar cieplny 141

8.11. Utonięcie 142

8.11.1. Resuscytacja bez prób usunięcia zaaspirowanej wody 143

9. Zadania lekarza Zespołu Ratownictwa Medycznego na miejscu zdarzenia 145

9.1. Kolejność postępowania z poszkodowanym 146

9.2. „Łańcuch ratunkowy” 147

Postępowanie w ambulansie 147

9.2.1. „Złota godzina” 148

9.3. Postępowanie przedszpitalne u pacjentów z obrażeniami o.u.n 154

9.4. Obrażenia klatki piersiowej 158

Wskazania, zasady i sposoby drenażu jamy opłucnej 162

9.5. Złamanie (fractura) 169

9.6. Krwawienie (sanguinatio) 171

9.7. Zespół zmiażdżenia (crush syndrome) 172

9.8. Obrażenia kręgosłupa 173

9.9. Postępowanie we wstrząsie pourazowym 175

10. Postępowanie diagnostyczno-lecznicze w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym 177

10.1. Obrażenia głowy i szyi 178

10.2. Obrażenia klatki piersiowej 179

10.3. Obrażenia narządów jamy brzusznej 180

10.4. Obrażenia wielonarządowe 182

10.5. Ostry ból w klatce piersiowej 186

10.6. Bóle brzucha 188

10.7. Zaburzenia rytmu pracy serca 189

10.8. Utrata przytomności 190

10.9. Zatrucia 191

10.10. Bóle głowy 192

10.11. Drgawki 193

10.12. Udar mózgu 194

10.13. Duszność 195

10.14. Bóle podbrzusza u kobiet 195

11. Rana postrzałowa 197

12. Zatrucia – postępowanie przedszpitalne i wczesnoszpitalne 219

12.1. Ogólne zasady postępowania w zatruciach 226

12.1.1. Usuwanie trucizny z przewodu pokarmowego (płukanie żołądka) 227

12.1.2. Podanie węgla aktywowanego 229

12.1.3. Gastroskopia 229

12.1.4. Odtrutki 230

12.2. Postępowanie w najczęściej spotykanych zatruciach 231

12.2.1. Zatrucie alkoholem etylowym (alkohol spożywczy, etanol) 231

12.2.2. Zatrucie alkoholem metylowym (metanol) 233

12.2.3. Zatrucie tlenkiem węgla 234

Terapia hiperbaryczna 236

12.2.4. Zatrucie pestycydami fosforoorganicznymi 241

12.2.5. Zatrucie gazami drażniącymi 242

12.2.6. Zatrucie cyjankami 243

13. Ostre schorzenia ciężarnych 247

13.1. Urazy krocza 247

13.2. Pierwszy trymestr ciąży 248

13.3. Drugi i trzeci trymestr ciąży 249

13.3.1. Przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego 249

13.4. Poród przedwczesny 251

13.5. Ciąża donoszona 251

13.6. Krwotok po wydaleniu łożyska 253

13.7. Ciąża pozamaciczna 253

13.8. Łożysko przodujące 254

13.9. Przedwczesne oddzielenie łożyska 255

13.10. Pęknięcie macicy 256

13.11. Wstrząs położniczy 256

14. Wybrane problemy pediatryczne w medycynie ratunkowej 259

14.1. Stany zagrożenia życia u dzieci 259

14.2. Utrata przytomności, obrażenia 263

14.3. Zaburzenia oddychania u dzieci 265

14.3.1. Predyspozycje do niewydolności oddechowej 268

14.3.2. Zasady leczenia niewydolności oddechowej 269

Etapy leczenia niewydolności oddechowej 270

Podstawowe rodzaje wentylacji stosowane u dzieci 272

14.4. Jednostki chorobowe i ich leczenie 275

14.4.1. Zespół zaburzeń oddychania (ZZO, RDS) 275

Odzwyczajanie od respiratora 275

Powikłania wentylacji zastępczej 275

Ostry zespół zaburzeń oddychania (acute respiratory distress syndrome – ARDS) 276

14.4.2. Astma oskrzelowa, zapalenie oskrzelików 277

14.4.3. Niedrożność górnych dróg oddechowych 278

14.4.4. Przejściowe tachypnoë noworodka (TTN) 278

14.4.5. Zapalenie płuc 279

14.4.6. Zespół aspiracji smółki (MAS) i nadciśnienie płucne (PPHN) 279

14.4.7. Urazy i obrażenia wieku dziecięcego 280

14.4.8. Wielonarządowe, mnogie i wielomiejscowe obrażenia ciała 281

14.4.9. Obrażenia czaszkowo-mózgowe 284

Diagnostyka obrażeń czaszkowo-mózgowych u dzieci 285

Leczenie obrażeń czaszkowo-mózgowych u dzieci 285

14.4.10. Obrażenia rdzenia kręgowego u dzieci 287

14.4.11. Obrażenia klatki piersiowej 288

14.4.12. Obrażenia brzucha i miednicy 288

14.4.13. Obrażenia układu moczowego 290

14.4.14. Obrażenia układu kostno-stawowego 291

15. Leki uspokajające i przeciwbólowe podawane na miejscu zdarzenia 295

15.1. Niebezpieczeństwa związane ze znieczuleniem w warunkach przedszpitalnych i SOR w ramach medycznych czynności ratunkowych 299

16. Organizacja pracy na oddziale intensywnej terapii 301

16.1. Podstawowe techniki terapeutyczne stosowane na oddziale intensywnej terapii 307

17. Definicja i podział katastrof 317

17.1. Ogólny zakres czynności zapobiegawczych, ratowniczych i rekonstrukcyjnych podczas katastrof 318

18. Zagrożenie obszaru kraju w czasie pokoju 323

18.1. Zagrożenie życia i zdrowia w sytuacjach nadzwyczajnych i stanach nagłych 323

18.2. Sytuacje nadzwyczajne 324

18.2.1. Czynniki sprawcze 325

Skażenia promieniotwórcze 326

Toksyczne środki przemysłowe (TŚP) 326

18.2.2. Ochrona ludności 327

18.2.3. Ratowanie zdrowia i życia w stanach nagłego zagrożenia 330

18.3. Praktyczne aspekty medycznych działań ratowniczych w przypadkach zdarzeń masowych 336

18.3.1. Segregacja medyczna (triage) 338

18.3.2. Organizacja działań ratowniczych 342

18.4. Przygotowanie zespołów ratownictwa medycznego do działań w zdarzeniach masowych i katastrofach 345

18.4.1. Przygotowanie personelu 346

Faza osiągnięcia gotowości 347

Faza rozpoznania 347

Faza medycznych działań ratowniczych 349

18.4.2. Wyposażenie zespołów ratownictwa medycznego 352

Faza zakończenia działań ratowniczych 352

18.4.3. Procedury 354

18.4.4. Ćwiczenia 354

18.5. Segregacja medyczna 355

18.6. Zabezpieczenie medyczne imprez masowych 358

18.6.1. Planowanie zabezpieczenia medycznego imprez masowych 361

18.6.2. Czas trwania zabezpieczenia medycznego i trwania imprezy 363

Opracowanie graficzne planów zabezpieczenia 363

18.6.3. Współpraca z innymi służbami porządkowymi i organizacjami społecznymi 364

18.6.4. Rodzaj zabezpieczenia medycznego 364

18.6.5. Zakres udzielanej pierwszej pomocy 366

19. Bioterroryzm 369

19.1. Patogeny biologiczne 371

19.2. Dekontaminacja 379

20. Mechanizmy psychospołeczne zachowań pomocnych naocznego świadka w sytuacji nagłego wypadku 383

Piśmiennictwo 391

Skorowidz 393