"Diagnozowanie kompetencji społecznych"

Spis treści

Wstęp 8

Rozdział 1. Kompetencje społeczne dziecka, ich znaczenie dla jego rozwoju i funkcjonowania w grupie przedszkolnej i klasie szkolnej 12

1.1. Pojęcie kompetencji społecznych 13

1.2. Znaczenie kompetencji społecznych dla rozwoju i funkcjonowania dziecka w relacjach z rówieśnikami 20

1.3. Znaczenie posiadania kompetencji społecznych dla realizacji zadania rozwojowego przypadającego na młodszy wiek szkolny 33

Rozdział 2. Umiejętność współpracy 41

2.1. Komunikowanie się 47

2.2. Orientacja na działanie 53

2.3. Udzielanie i przyjmowanie pomocy 58

2.4. Empatyczne reagowanie na emocje innego dziecka 65

2.5. Zachowanie się w sytuacjach konfliktowych 69

Rozdział 3. Poznawanie kompetencji społecznych dziecka w przedszkolu i klasie szkolnej 73

3.1. Socjometria 73

3.1.1. Technika Jacoba L. Moreno – klasyczny test socjometryczny 74

3.1.2. Skala socjometryczna (Plebiscyt życzliwości i niechęci) 81

3.1.3. Technika „Zgadnij kto?” 87

3.2. Obserwacja atrakcyjności dziecka dla rówieśników i jego kompetencji społecznych 93

3.2.1. Obserwacja bezpośrednia 93

3.2.2. Obserwacja pośrednia 119

3.3. Wywiad 123

3.3.1. Poznawanie wiedzy dzieci o programach działania w sytuacjach społecznych 124

3.3.2. Poznawanie rozumienia sytuacji społecznych przez dziecko 131

3.4. Poznawanie kompetencji społecznych dziecka z jego perspektywy 137

3.5. Łączenie pochodzących z różnych źródeł informacji o kompetencjach społecznych dzieci w celu wyodrębnienia dzieci potrzebujących pomocy 141

Rozdział 4. Model diagnozy umiejętności współpracy dzieci w młodszym wieku szkolnym oparty na socjometrii, obserwacji i wywiadzie 151

4.1. Dane o spójności obrazu umiejętności współpracy uzyskanego za pomocą socjometrii i obserwacji 159

4.2. Poznawanie umiejętności współpracy z perspektywy dziecka 164

Rozdział 5. Zalecenia etyczne 170

5.1. Podstawowe standardy etyczne w badaniach z udziałem dzieci 170

5.2. Zasady prowadzenia badań socjometrycznych 178

Zakończenie 186

Spis tabel i rycin 191

Bibliografia 193

Aneks 207

Indeks nazwisk 216

Indeks rzeczowy 219

O Autorkach 226