"Agresja u osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną"

Spis treści

Przedmowa 5

Wstęp 7

Rozdział 1. Agresja w świetle literatury. Przegląd wybranych badań i stanowisk 10

1.1. Problemy definicyjno-pojęciowe 10

1.1.1. Agresja 11

1.1.2. Agresywność 14

1.1.3. Przemoc 15

1.2. Teorie agresji w świetle badań i poglądów 17

1.2.1. Teorie biologiczne agresji 17

1.2.1.1. Neurofizjologiczne i organiczne teorie agresji 17

1.2.1.2. Popędowo-instynktywistyczne teorie agresji 21

1.2.2. Psychospołeczne teorie agresji 23

1.2.2.1. Agresja jako reakcja na frustrację 23

1.2.2.2. Teoria społecznego uczenia się agresji 27

1.2.3. Teorie socjologiczne 31

1.3. Rodzaje agresji 33

1.4. Uwarunkowania zachowań agresywnych 39

1.4.1. Uwarunkowania indywidualno-osobowościowe 39

1.4.2. Uwarunkowania rodzinne 46

1.4.3. Uwarunkowania tkwiące w środowisku szkolnym i rówieśniczym 52

Rozdział 2. Upośledzenie umysłowe 55

2.1. Niepełnosprawność - ustalenia terminologiczne 55

2.2. Upośledzenie umysłowe 63

2.2.1. Perspektywy badawcze upośledzenia umysłowego 63

2.2.2. Przemiany w definiowaniu upośledzenia umysłowego 65

2.2.3. Kryteria i klasyfikacje upośledzenia umysłowego 72

2.2.4. Wielowymiarowość upośledzenia umysłowego 77

2.2.4.1. Wymiar organiczny 78

2.2.4.2. Wymiar psychiczny 80

2.2.4.3. Wymiar społeczny 82

2.2.5. Zachowania agresywne osób lekko upośledzonych umysłowo w świetle dotychczasowych badań 84

Rozdział 3. Metodologia badań własnych 93

3.1. Przedmiot i cel badań 93

3.2. Problemy i hipotezy 93

3.3. Zmienne i ich wskaźniki 97

3.4. Metody, techniki i narzędzia badań 99

3.5. Dobór próby i organizacja badań 104

3.6. Zastosowana procedura statystyczna 107

Rozdział 4. Zjawisko agresji u uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym w świetle podstawowych danych 109

4.1. Przejawy zachowań agresywnych 109

4.1.1. Przejawy zachowań agresywnych w zależności od płci 109

4.1.2. Przejawy zachowań agresywnych w zależności od typu szkoły 114

4.2. Umiejscowienie zdarzeń występowania zachowań agresywnych 118

Rozdział 5. Sytuacja osobista badanych uczniów w świetle wyników badań własnych 122

5.1. Obraz samego siebie 122

5.1.1. Ja realne 123

5.1.2. Ja idealne 127

5.1.3. Samoakceptacja 130

5.2. Motywy zachowań agresywnych 132

Rozdział 6. Sytuacja rodzinna badanych uczniów w świetle wyników badań własnych 138

6.1. Struktura rodziny 139

6.2. Warunki materialno-bytowe rodzin 147

6.3. Atmosfera domu rodzinnego 149

6.4. Styl wychowania 155

6.5. Postawy rodzicielskie 160

6.5.1. Górowanie 161

6.5.2. Koncentracja 164

6.5.3. Bezradność 166

6.5.4. Dystans 167

Rozdział 7. Sytuacja szkolna badanych uczniów w świetle wyników badań własnych 173

7.1. Wyniki w nauce 175

7.2. Przystosowanie społeczne 179

7.2.1. Motywacja do nauki 179

7.2.2. Uspołecznienie 184

7.3. Pozycja w zespole klasowym 190

7.4. Klimat szkoły 192

Rozdział 8. Podsumowanie badań 197

9.1. Profilaktyka agresywnych zachowań uczniów 213

Rozdział 9. Implikacje dla praktyki 216

9.2. Poziomy oddziaływań profilaktycznych 216

9.2.1. Oddziaływania ukierunkowane na jednostkę 216

9.2.2. Oddziaływania ukierunkowane na rodzinę 218

9.2.3. Oddziaływania ukierunkowane na szkołę 220

9.2.4. Oddziaływania wiążące się z konsekwencjami zachowań agresywnych 222

Bibliografia 225

Spis schematów i wykresów 246

Spis tabel 248