"Państwo dobrobytu jako skarbonka"

Spis treści

Wprowadzenie do wydania polskiego Maciej Żukowski 14

Przedmowa 16

1. Kluczowe tezy 20

Rozdział 1. Wstęp 20

2. Państwo dobrobytu i jego cele 24

3. Struktura książki 26

Część I. TEORIA EKONOMII 30

1. Państwo dobrobytu z doskonałą informacją 32

Rozdział 2. Rynek i informacja 32

2. Niedoskonała informacja na rynku dóbr 35

2.1. Rodzaje interwencji 35

2.2. Informacja oraz inne problemy 36

3. Niedoskonała informacja na rynku ubezpieczeń 41

3.1. Ubezpieczenie aktuarialne w warunkach doskonałej informacji 41

3.2. Problemy z informacją 43

3.3. U bezpieczenie społeczne jako odpowiedź na niedoskonałości informacyjne 48

4. Konsekwencje 50

4.1. Sukces rynku 50

4.2. Niedoskonałość rynku oraz niedoskonałość rządu 52

4.3. Interwencja państwa: kiedy? dlaczego? oraz jak? 55

Część II. UBEZPIECZENIE 58

Rozdział 3. Miraż prywatnego ubezpieczenia na wypadek bezrobocia 60

1. Cele 62

2. Problemy z informacją 63

2.1. Model podstawowy 63

2.2. Warunki techniczne 63

2.3. Hazard moralny 66

2.4. Nieaplikowalność rozwiązań z sektora publicznego 69

3. Problemy operacyjne 72

3.1. Obowiązek 72

3.2. Ochrona jednostek 73

3.3. Obliczanie odpowiedniego prawdopodobieństwa 76

4. Wnioski 77

4.1. Argumenty teoretyczne 77

4.2. Implikacje dla polityki 78

4.3. Ostateczny wynik 79

1. Cele 81

Rozdział 4. Problemy z ubezpieczeniem zdrowotnym 81

2. Problemy z informacją 84

2.1. Opieka zdrowotna 84

2.2. Ubezpieczenie medyczne 86

3. Finansowanie ochrony zdrowia: możliwości 97

3.1. Prywatne finansowanie i produkcja prywatna 98

3.2. Państwowe finansowanie i produkcja państwowa 102

3.3. Państwowe finansowanie i produkcja prywatna 104

4. Wnioski 107

1. Badania genetyczne 109

Rozdział 5. Problemy ubezpieczeń XXI wieku 109

1.1. Problemy 110

1.2. Próby rozwiązania kwestii 113

1.3. Preferowane rozwiązania 117

2. Ubezpieczenie opieki długoterminowej 118

2.1. Problemy informacyjne 119

2.2. Preferowane rozwiązania 123

Część III. EMERYTURY 128

1. Cele 130

Rozdział 6. Ekonomia emerytur 130

2. Kluczowe znaczenie produkcji 131

3. Niepewność i ryzyko 133

3.1 Niepewność i ryzyko w systemach emerytalnych 133

3.2 Ryzyko świadczeniobiorcy (emeryta) 134

4. Problemy z informacją 136

1. Mitologia makroekonomiczna 138

Rozdział 7. Błędne wytyczne kształtowania systemów emerytalnych 138

1.1 Mit 1: finansowanie kapitałowe neutralizuje efekty niekorzystnych zmian demograficznych 138

1.2 Mit 2: jedynym sposobem finansowania kapitałowego jest gromadzenie oszczędności emerytalnych 143

1.3 Mit 3: istnieje bezpośredni związek pomiędzy finansowaniem kapitałowym a wzrostem gospodarczym 145

1.4 Mit 4: finansowanie kapitałowe obniża państwowe wydatki emerytalne 148

1.5 Mit 5: spłata długu jest zawsze dobrą decyzją 149

2. Mity dotyczące tworzenia systemu emerytalnego 156

2.1 Mit 6: system kapitałowy pozytywnie wpływa na rynek pracy 156

2.2 Mit 7: system kapitałowy zapewnia dywersyfikację ryzyka 158

2.3 Mit 8: szeroki wybór zwiększa dobrobyt 164

2.4 Mit 9: system kapitałowy jest lepszy, gdy realne stopy zwrotu przewyższą realny wzrost płac 166

3. Rola rządu 172

3.1 Mit 10: emerytury prywatne ograniczają rolę rządu w zakresie prowadzenia polityki emerytalnej 172

1. Wnioski z teorii ekonomii 175

Rozdział 8. Kształtowanie systemów emerytalnych: możliwe rozwiązania 175

2. Kluczowe elementy w reformowaniu systemu emerytalnego 177

2.1 Warunki wstępne dla sektora państwowego 177

2.2 Warunki wstępne dla sektora prywatnego 180

3. Wybór polityki 185

3.1 Elementy konstrukcyjne 185

3.2 Łączenie elementów ze sobą 189

4. Wnioski 196

1. Starzenie się ludności: czy stać nas na emerytury? 200

Rozdział 9. Problemy związane z emeryturami w XXI wieku 200

2. „Transferowalne” emerytury: państwo dobrobytu jak skorupa ślimaka 205

2.1 Problem 205

2.2 Systemy o zdefiniowanej składce 207

2.3 Systemy o zdefiniowanym świadczeniu 211

2.4 Państwowe systemy emerytalne 214

2.5 Wnioski 215

Część IV. EDUKACJA 218

1. Cele: co rozumiemy pod pojęciem „dobre” wykształcenie? 220

Rozdział 10. Kluczowe zagadnienia ekonomii edukacji 220

2. Pomiar zysków płynących z edukacji 224

2.1 Pomiar nakładów oraz wyników 224

2.2 Określenie przyczyn: hipoteza selekcji [screening hypothesis] 226

3. Efektywny poziom wydatków edukacyjnych 228

3.1 Analiza ilościowa 228

3.2 Analiza jakościowa 229

1. Problemy z informacją na rynku edukacyjnym 233

Rozdział 11. Problemy z informacją 233

1.1 Edukacja szkolna: argument przeciw rynkowi 233

1.2 Szkolnictwo na poziomie wyższym: argument na rzecz rynku 235

1.3 Wnioski dla polityki 236

2. Problemy z informacją, ryzyko oraz niepewność na rynkach kapitałowych 238

2.1 Ryzyko i niepewność po stronie pożyczkobiorcy 238

2.2 Ryzyko i niepewność po stronie pożyczkodawcy 240

Rozdział 12. Konstruowanie pożyczek studenckich 242

1. Po co są kredyty studenckie? 243

2. Metody spłat: kredyt typu hipotecznego 245

2.1 Problemy z efektywnością i równością 246

2.2 Problemy administracyjne 247

3. Metody spłat: pożyczka uzależniona od dochodu 249

3.1 Określenie niedoskonałości rynku kapitałowego 249

3.2 Argumenty filozoficzne 250

3.3 Instytucja spłat pożyczek uzależnionych od dochodu 251

4. Inne cechy kredytów studenckich 253

4.1 Podstawowe elementy konstrukcyjne 253

4.2 Rynkowe stopy procentowe 254

4.3 Środki prywatne 255

Rozdział 13. Finansowanie edukacji na poziomie wyższym: możliwości 257

1. Wnioski płynące z teorii ekonomii 258

1.1 Siły rynkowe w edukacji na poziomie wyższym: kto powinien podejmować decyzje? 258

1.2 Kto powinien płacić? 261

1.3 Wyłaniający się system 262

2. Nauki płynące z doświadczeń międzynarodowych 266

2.1 USA 266

2.2 Wielka Brytania 270

2.3 Holandia 276

2.4 Szwecja 277

2.5 Australia 279

2.6 Nowa Zelandia 282

2.7 Wnioski z doświadczeń międzynarodowych 283

3. Wnioski 287

3.1 Mylne założenia budowy systemu szkolnictwa wyższego 287

3.2 Strategia finansowania kształcenia na poziomie wyższym 293

1. Finansowanie prywatne 296

Rozdział 14. Problemy edukacji w XXI wieku 296

1.1 Problem klasyfikacyjny 297

1.2 Finansowanie ze źródeł prywatnych 299

1.3 Przykłady 306

2. Pożyczki studenckie w dobie międzynarodowego przepływu siły roboczej 309

3. Racjonalizowanie finansowania kształcenia ponadobowiązkowego 311

4. Indywidualne konta edukacyjne 312

Część V. PAŃSTWO DOBROBYTU W ZMIENIAJĄCYM SIĘ ŚWIECIE 316

Rozdział 15. Państwo dobrobytu w krajach postkomunistycznych 318

1. Prosta analiza transformacji 319

1.1 Stary ład 319

1.2 Wyniki transformacji 320

1.3 Obrane kierunki reform 324

2. Ubezpieczenie: wspieranie dostosowania się rynku pracy 325

2.1 Problem 325

2.2 Kierunki zmian polityki 326

3. Emerytury 331

3.1 Problem 331

3.2 Kierunki zmian polityki 333

4. Edukacja 339

4.1 Wyzwania transformacji 340

4.2 Kierunki zmian polityki: dostosowanie kształcenia do wymogów gospodarki rynkowej 343

1. Czy „kryzys” jest kryzysem? 346

Rozdział 16. Państwo dobrobytu w zmieniającym się świecie 346

2. Kontynuacja państwa dobrobytu 354

Bibliografia 358

Indeks osób 374