"Polityka historyczna"

Identyfikator Librowy: 199563

Spis treści

Wstęp 10

01 Wprowadzenie. Historyczny pragmatyzm historii – u źródeł polityki historycznej 14

1.1. Podatność historii na instrumentalizację 14

1.2. Użycie i nadużycie historii 18

1.3. Dzieje polityzacji historii 21

02 Antynomie i konflikty czasu dehistoryzacji jako uwarunkowania współczesnej polityki historycznej 36

2.1. Rewizjonizm, pamięć Holocaustu i kolonializmu 36

2.1.1. Próba rewizji interpretacji II wojny światowej 37

2.1.2. Zmiana statusu Holocaustu w nauce, kulturze i polityce 50

2.1.3. Europejskie dychotomie pamięci 53

2.1.4. Antykolonializm 57

2.2. Koniec utopii i rewitalizacja nostalgii 60

2.2.1. Utopia i posthistoria 60

2.2.2. Nostalgia i retrospekcja 69

2.3. Pamięć zbiorowa jako dehistoryzacja i depolityzacja 73

2.3.1. Historia a pamięć 73

2.3.2. Kryminalizacja i wiktymizacja przeszłości 81

2.3.3. Tożsamość i uniwersalizm 89

2.4. Przemiany w nauce o historii – historia społeczna versus historia codzienności i heritage 98

2.4.1. Historia społeczna kontra Alltagsgeschichte 98

2.4.2. Heritage – od konserwatyzmu do wielokulturowości 110

2.4.3. „Intelektualny dandyzm” – deregulacja edukacji historycznej 119

03 Prekursorzy i początki pojęcia polityka historyczna 125

3.1. Prekursorzy 125

3.1.1. Polityka historyczna jako „ultrahistoryzm polityczny” – Bronisław Trentowski 126

3.1.2. Historyczność polityki. Raymond Aron i politique historique 127

3.1.3. Nauka walcząca. Politics of History Howarda Zinna 132

3.1.4. Przeciw tradycyjnym historiografiom – Bernard Magubane 135

3.2. Republika Federalna Niemiec – polityka historyczna jako Historikerstreit 140

3.3. Polskie początki – konserwatywne rozgoryczenie 147

3.3.1. Konserwatywny bunt – geneza i początek kwestii polityki historycznej 147

3.3.2. Spór o sens i treść pojęcia 154

3.4. Rosyjska synteza 161

3.4.1. Polityka historyczna w ZSRR 162

3.4.2. Atrofia historycznego konsensu lat 90. XX w 165

3.4.3. Narodziny i rozwój pragmatycznej polityki historycznej 169

3.4.4. Liberalizm – polityka historyczna jako samooskarżenie 176

3.4.5. Konserwatyzm i nostalgiczny komunizm – polityka historyczna jako samoobrona. Kwestia ortodoksji 180

04 Definiowanie i różne podejścia do problemu polityki historycznej 187

4.1. Definicje, pojęcie, badania naukowe 187

4.2. Podmiot, arena, działanie 191

4.2.1. Podmioty 191

4.2.2. Partie polityczne jako podmioty polityki historycznej 204

4.2.3. Działanie, arena i problem demokracji 209

4.3. Funkcje polityki historycznej 212

4.3.1. Legitymizacja, delegitymizacja, Vergangenheitspolitik 213

4.3.2. Rewindykacje i reparacje 216

4.3.3. Tożsamość, integracja, konfliktogenność 223

4.3.4. „Historia jako argument” 227

4.4. Polityka historyczna czy polityka pamięci 233

4.5. Politologia, nauki społeczne i polityka historyczna 246

4.6. Historia i historycy a polityka historyczna 258

4.7. Instrumenty polityki historycznej 265

4.7.1. Instytucje i prawo 266

4.7.2. Nauka i ideologia 273

4.7.3. Symboliczne aspekty polityki historycznej 279

4.7.4. Kultura popularna 294

4.8. Kategoryzacje polityki historycznej 305

4.8.1. Afirmacja, „polityka żałoby”, przemilczenie, periodyzacja 305

4.8.2. Prawica, lewica, polityka historyczna 312

Zakończenie 328

Bibliografia 330

Wykaz skrótów i akronimów 370

Indeks osób 372