"Mała anatomia kliniczna"

Identyfikator Librowy: 205856

Spis treści

1. Reguły opisu anatomicznego 14

Części i okolice ciała ludzkiego (partes et regiones corporis humani; parts and regions of human body) 14

Osie, płaszczyzny i kierunki ciała ludzkiego (axes, plana et directiones corporis humani; axes planes and directions in the human body) 15

2. Anatomia układów narządów i tkanek 18

Kości i ich połączenia (ossa et juncturae; bones and joints) 18

Układ mięśniowy (systema musculare; muscular system) 19

Układ nerwowy (systema nervosum; nervous system) 20

Narządy zmysłów (organa sensum; sensory organs) 21

Układ sercowo-naczyniowy (systema cardiovasculare; cardiovascular system) 21

Układ chłonny (systema lymphaticum; lymphatic system) 22

Układ krwiotwórczy (systema sanguiniformis) 22

Układ oddechowy (systema respiratorium; respiratory system) 23

Układ trawienny (systema digestorium; alimentary system) 23

Układ wewnątrzwydzielniczy (systema endocrinum; endocrine system) 24

Układ moczowo-płciowy (systema urogenitale; urogenital system) 25

Układ powłokowy (systema integumentale; integumental system) 26

3. Anatomia kości i ich połączeń 28

Kręgi, kręgosłup (vertebrae, collumna vertebralis; vertebrae, spine) 28

Połączenia i ruchomość kręgosłupa 30

Połączenia łuków 30

Połączenia trzonów 30

Żebra i klatka piersiowa (costae et thorax; ribs and chest) 32

Obręcz kończyny górnej (cingulum membri superioris; pectoral girdle; shoulder girdle) 33

Kończyna górna, część wolna (membrum liberum superius; free upper extremity) 34

Połączenia kończyny górnej 36

Obręcz kończyny dolnej (cingulum membri inferioris; cingulum pelvicum; pelvic girdle) 39

Kończyna dolna, część wolna (membrum liberum inferius; lower free extremity) 41

Połączenia części wolnej kończyny dolnej 44

Czaszka (cranium; skull) 47

Budowa ogólna 47

Kości czaszki 48

Doły czaszki (fossae cranii; cranial fossae) 53

4. Ośrodkowy układ nerwowy 56

Rdzeń kręgowy (medulla spinalis; spinal cord) 56

Drogi rdzenia kręgowego (tractus (trtr.) medullae spinalis; pathways of the spinal cord) 58

Unaczynienie rdzenia kręgowego 60

Opony rdzenia kręgowego (meninges spinalis; spinal meninges) 61

Mózgowie i układ komorowy 63

Jądra nerwów czaszkowych (nuclei nervorum cranialium; nuclei of cranial nerves) 66

Móżdżek (cerebellum; cerebellum) 67

Mózg (cerebrum; forebrain) 69

Międzymózgowie (diencephalon) 69

Budowa wzgórza (thalamus) 71

Półkula mózgu (haemispherium cerebri; cerebral haemisphere) 71

Cytoarchitektonika i ośrodki czynnościowe kory mózgu 73

Komora boczna lewa i prawa (ventriculus lateralis; lateral ventricle) 75

Jądra podstawy (nuclei basales; basal nuclei) 76

Układ limbiczny (systema limbicum; limbic system) 77

Istota biała półkuli mózgu (substantia alba haemispheri cerebri; white matter of the cerebral haemisphere) 79

Topografia mózgu na przekrojach (sectiones cerebri; sections of cerebrum) 80

Drogi nerwowe 81

Droga węchowa (tractus sensus olfactorius; olfactory pathway) 81

Droga smakowa (tractus gustatorius; gustatory tract) 82

Droga wzrokowa (tractus sensus opticus; optic pathway) 82

Droga czucia równowagi (tractus vestibularis; vestibular pathways) 84

Droga słuchowa (tractus acusticus; acoustic pathway) 84

Drogi czucia dotyku, bólu i temperatury oraz czucia głębokiego 85

Ruchowe drogi nerwowe – drogi piramidowe 86

Unaczynienie mózgowia 88

Opony mózgowia (meninges encephali; cerebral meninges) 91

5. Głowa i szyja 94

Mięśnie i powięzie 94

Mięśnie szyi (musculi colli; muscles of the neck) 94

Powięzie i przestrzenie szyi (fasciae et spatia colli; fasciae and spaces of the neck) 96

Trójkąty szyi (trigona et spatia colli; triangles and spaces of the neck) 96

Mięśnie twarzy (musculi faciei; facial muscles) 97

Naczynia głowy i szyi 99

Mięśnie żucia (musculi masticatorii; masticatory muscles) 99

Tętnica podobojczykowa (a. subclavia; subclavian artery) 99

Powrózek naczyniowo-nerwowy szyi 100

Żyły głowy i szyi 102

Układ chłonny głowy i szyi 104

Układ nerwowy głowy i szyi 105

Splot szyjny (plexus cervicalis; cervical plexus) 105

Splot ramienny (plexus brachialis; brachial plexus) 106

Nerwy czaszkowe (nn. craniales; cranial nerves) 107

Pień współczulny (truncus sympathicus; sympathetic trunk) 107

Trzewa szyi 113

Krtań (larynx) 113

Tarczyca (glandula thyroidea; thyroid gland) i przytarczyce (glandula parathyroidea; parathyroid gland) 116

Trzewa głowy 117

Jama ustna (cavitas oris; oral cavity) 117

Gardło (pharynx) 121

Nos i jama nosowa 123

Ucho 125

Oko (oculus; eye) i oczodół (orbita; orbite) 129

Siodło tureckie (sella turcica) 132

Topografia głowy i szyi na przekrojach 134

Zatoka jamista (sinus cavernosus; cavernous sinus) 134

6. Klatka piersiowa 136

Ściany klatki piersiowej 136

Gruczoł sutkowy (glandula mammaria; mammary gland) 136

Mięśnie klatki piersiowej (musculi thoracis; muscles of thorax) 137

Powięzie klatki piersiowej 139

Tętnice ścian klatki piersiowej 139

Żyły ścian klatki piersiowej 140

Układ chłonny ścian klatki piersiowej 141

Przestrzeń międzyżebrowa (spatium intercostale; intercostal space) 142

Unerwienie ścian klatki piersiowej 142

Pacha (axilla) 143

Śródpiersie (mediastinum) 145

Narządy śródpiersia 146

Naczynia śródpiersia 147

Układ chłonny śródpiersia 148

Serce (cor; heart) 149

Nerwy śródpiersia 149

Położenie serca 149

Osierdzie (pericardium) 150

Budowa zewnętrzna serca 151

Budowa wewnętrzna serca 152

Naczynia serca (vasa cordis; heart vessels) 155

Płuca i opłucna 156

Płuca (pulmones; lungs) 156

Unerwienie serca 156

Segmenty oskrzelowo-płucne (segmenta bronchopulmonalia) 158

Opłucna (pleura) 159

7. Brzuch (abdomen; belly) 160

Mięśnie brzucha (musculi abdominis; abdominal muscles) 160

Okolica i jama brzucha 160

Kanał pachwinowy, przepukliny (canalis inguinalis, herniae; inguinal canal, hernias) 162

Ściana przednia brzucha 162

Ściany kanału pachwinowego 163

Ściana tylna brzucha 164

Ściana dolna brzucha 165

Naczynia ścian brzucha 165

Tętnice ścian brzucha 165

Otrzewna (peritoneum) 166

Żyły ścian brzucha 166

Elementy rozwoju otrzewnej warunkujące topografię narządów 168

Narządy jamy brzusznej właściwej 169

Żołądek (ventriculus; gaster, stomach) 169

Śledziona (splen/lien; spleen) 170

Jelito cienkie (intestinum tenue; small intestine) 172

Jelito grube (intestinum crassum; large intestine) 173

Wątroba (hepar; liver) i drogi żółciowe 174

Trzustka (pancreas) 177

Naczynia tętnicze trzew brzucha 178

Układ żyły wrotnej (vena porta hepatis; hepatic portal vein) 180

Układ chłonny jamy brzusznej 182

Unerwienie jamy brzusznej 182

8. Przestrzeń zaotrzewnowa i układ moczowo-płciowy 184

Przestrzeń zaotrzewnowa (spatium retroperitoneale; retroperitoneal space) 184

Wielkie naczynia przestrzeni zaotrzewnowej i miednicy 185

Węzły chłonne (nodi lymphatici; lymphatic nodes) przestrzeni zaotrzewnowej i miednicy 187

Układ nerwowy przestrzeni zaotrzewnowej i miednicy 188

Układ autonomiczny 190

Nadnercza (glandula suprarenalis; suprarenal gland) 191

Nerka (ren; kidney) 191

Moczowód (ureter; ureter) 195

Pęcherz moczowy (vesica urinaria; urinary bladder) 196

Układ rozrodczy męski 197

Jądra (testis) i moszna (scrotum) 197

Nasieniowód (ductus deferens) 198

Osłonki jądra 198

Gruczoł krokowy (prostata) 199

Prącie (penis) i cewka moczowa męska (urethra masculina; male urethra) 199

Układ rozrodczy żeński 201

Jajnik (ovarium; ovary) 201

Jajowód (tuba uterina; salpinx; uterine tube) 203

Macica (uterus) 203

Krocze (perineum) 205

Pochwa (vagina) 205

Krążenie płodowe (circulatio fetus) 206

Dno miednicy (fundus pelvis; pelvic floor) 207

9. Grzbiet (dorsum; back) 210

Mięśnie powierzchowne grzbietu (musculi dorsi superficiales; superficial muscles of the back) 210

Mięśnie głębokie grzbietu (musculi dorsi profundi; deep muscles of the back) 211

10. Kończyna górna 214

Mięśnie obręczy kończyny górnej (musculi cinguli; muscles of pectoral girdle) 215

Mięśnie ramienia (musculi brachii; muscles of arm) 216

Grupa przednia mięśni ramienia 216

Grupa tylna mięśni ramienia 217

Mięśnie przedramienia (musculi antebrachii; muscles of forearm) 218

Grupa przednia mięśni przedramienia 218

Grupa boczna mięśni przedramienia 219

Grupa tylna mięśni przedramienia 219

Mięśnie ręki (musculi manus; muscles of the hand) 221

Mięśnie kłębika 221

Mięśnie kłębu kciuka 221

Mięśnie glistowate (musculi lumbricales; lumbricals) 222

Mięśnie międzykostne (musculi interossei; interossous muscles) 222

Pochewki włókniste i maziowe ręki (vaginae fibrosae et synoviales manus; fibrous and synovial vaginae of the hand) 223

Pochewki dłoniowe ścięgien ręki 223

Pochewki grzbietowe ścięgien ręki 223

Naczynia kończyny górnej 224

Tętnice kończyny górnej 224

Żyły kończyny górnej 226

Układ chłonny 227

Unerwienie kończyny górnej 228

11. Kończyna dolna 232

Mięśnie obręczy (musculi cinguli; muscles of pelvic girdle) 233

Rotatory biodra 234

Mięśnie uda (musculi femoris; femoral muscles) 235

Grupa przednia 235

Grupa przyśrodkowa 236

Grupa tylna 236

Mięśnie goleni (musculi cruris; leg muscles) 238

Grupa boczna 238

Grupa przednia 238

Grupa tylna 238

Mięśnie stopy (musculi pedis; muscles of foot) 241

Mięśnie grzbietu stopy 241

Mięśnie podeszwy 241

Pochewki maziowe stopy (vaginae synoviales pedis; synovial vaginae of the foot) 242

Mięśnie wyniosłości pośredniej 242

Naczynia kończyny dolnej 243

Tętnice kończyny dolnej 243

Żyły kończyny dolnej 247

Układ chłonny kończyny dolnej 248

Unerwienie kończyny dolnej 249

Nerwy autonomiczne 255

Słowniczek 256