"Dialogi międzygeneracyjne. Komunikacja młodzieży z rodzicami"

Spis treści

Wprowadzenie 10

Rozdział 1. Pokolenie – rozważania o istocie pokolenia w świetle wybranych teorii 20

1.1. Pokolenie – rozważania wokół definicji 20

1.1.1. Pokolenie w ujęciu socjologicznym 24

1.1.2. Pokolenie w ujęciu psychologicznym 34

Rozdział 2. Przegląd stanowisk teoretycznych dotyczących komunikacji i dialogu – implikacja do komunikacji w rodzinie 51

2.1. Teorie komunikacji interpersonalnej 51

2.1.1. Historyczny przegląd podejścia do procesu komunikacji 51

2.1.2. Siedem tradycji w dziedzinie teorii komunikacji 53

2.2. Teorie psychologiczne w teorii komunikacji interpersonalnej 61

2.2.1. Komunikacja w ujęciu G. Millera 61

2.2.2. Teoria komunikacji P. Watzlawika 62

2.2.3. Komunikacja interpersonalna w teorii pragmatyczno-kontekstowej A. Awdiejewa i Z. Nęckiego 67

2.3. Teorie socjologiczne w komunikacji interpersonalnej 71

2.3.1. Interakcjonizm symboliczny – G.H. Mead 71

2.3.2. Dramaturgia odgrywania ról – E. Goffman 74

2.3.3. Teoria działania komunikacyjnego – J. Habermas 77

2.4. Komunikacja niewerbalna – ujęcie teoretyczne 82

2.5. Blokady i zakłócenia w procesie komunikacji interpersonalnej 85

2.6. Dialog jako forma komunikacji w rodzinie 94

Rozdział 3. Relacje międzygeneracyjne a procesy komunikacji w rodzinie 104

3.1. Wybrane uwarunkowania relacji międzygeneracyjnych w rodzinie 104

3.1.1. Pokolenie końca wieku – konteksty dojrzewania rodziców współczesnej młodzieży 104

3.1.2. Przemiany współczesnej rodziny 119

3.2. Procesy komunikacji w rodzinie 127

3.2.1. System rodzinny 127

3.2.2. Rodzina jako system według G. Beatson i V. Satir 132

3.2.3. Komunikacja w systemie rodzinnym 141

3.2.4. Koncepcja analizy transakcyjnej E. Berne’a 143

3.3. Relacje rodzinne 148

3.3.1. Relacje i stosunki międzyludzkie – założenia teoretyczne 148

3.3.2. Intymność i dystans w relacjach rodzinnych 159

3.3.3. Relacje młodzieży z rodzicami i przekaz pokoleniowy jako istotny element dialogu międzygeneracyjnego 168

3.3.4. Subiektywne „subświaty” młodzieży i jej rodziców źródłem konfliktów międzygeneracyjnych 188

Rozdział 4. Metodologiczne podstawy badań własnych 204

4.1. Wprowadzenie 204

4.2. Przedmiot i cel badań 205

4.3. Problemy i hipotezy badawcze 207

4.4. Zmienne i wskaźniki 212

4.5. Metody, techniki i narzędzia badawcze 221

4.6. Próba badawcza i jej dobór, organizacja i przebieg badań 223

Rozdział 5. Młodzież w dialogach międzygeneracyjnych z rodzicami – wyniki badań własnych 226

5.1. Cechy społeczno-demograficzne badanej młodzieży 226

5.2. Autoidentyfikacja pokoleniowa badanej młodzieży 233

5.3. Reguły, formy i treści dialogów między młodzieżą a jej rodzicami 268

5.4. Determinanty procesów komunikacji między młodzieżą a jej rodzicami z perspektywy badanej młodzieży 284

5.5. Ocena relacji rodzinnych przez badaną młodzież w obszarach: komunikacja, spójność, tożsamość i autonomia (Kwestionariusz Relacji Rodzinnych M. Plopy i M. Połomskiego) 305

5.6. Zakłócenia i blokady komunikacji w dialogach międzygeneracyjnych z rodzicami 318

5.7. Przyczyny konfliktów międzygeneracyjnych i sposoby ich rozwiązywania 333

Refleksje końcowe 350

Bibliografia 356

Spis tabel 375

Summary (Intergenerational dialogue – communication between young people and parents) 377