"Słowo w komunikacji telewizyjnej. Strategie nadawczo-odbiorcze"
Identyfikator Librowy: 94090
Spis treści
WSTĘP 12
Część teoretyczna 16
I. STAN BADAŃ 18
1. Język w mediach masowych 18
1.1. Język w mediach – próba sprecyzowania pojęcia 18
1.2. Specyfika komunikowania masowego 19
1.3. Język w mediach masowych 19
1.4. Wpływ języka mediów na język ogólny 21
1.5. Cechy języka w mediach 22
1.6. Podsumowanie. Postulaty badawcze 23
2. Stan badań nad językiem w polskiej telewizji 24
2.1. Badania nad językiem w polskiej telewizji – chronologia 24
2.2. Badania języka w telewizji a badania języka w innych mediach 25
2.3. Badania nad kulturą języka w telewizji 27
2.4. Podsumowanie 28
II. METODOLOGIA BADAŃ 30
1. Założenia ogólne 30
2. Założenia metodologiczne badań wypowiedzi telewizyjnych 32
2.1. Główne założenia metodologiczne zespołu Z. Kurzowej 33
2.1.1. Oficjalność wypowiedzi telewizyjnych 35
2.1.2. Opracowanie wypowiedzi telewizyjnych 36
2.1.3. Sztuczność i skonwencjonalizowanie wypowiedzi telewizyjnych 36
2.1.4. Tematyka wypowiedzi telewizyjnych 36
2.2. Pozostałe założenia metodologiczne zespołu Z. Kurzowej 37
2.2.1. Odbiorca wypowiedzi telewizyjnych 37
2.2.2. Nadawca wypowiedzi telewizyjnych 38
2.2.3. Niebezpośredniość kontaktu między nadawcą a odbiorcą 40
2.3. Założenia metodologiczne przyjęte w pracy 41
2.2.4. Miejsce nadawania 41
2.2.5. Słowo a obraz 41
3. Problemy badawcze – sytuacja komunikacyjna 43
3.1. Nadawca 44
3.2. Odbiorca 46
3.3. Relacja między nadawcą a odbiorcą 46
3.4. Wymienność ról nadawczo-odbiorczych 46
3.5. Czas nadawania i odbioru 46
3.6. Miejsce nadawania i odbioru 47
3.7. Kod 47
III. MATERIAŁ BADAWCZY 48
1. Kryteria wyboru 48
1.1. Całościowość (skończoność) programu telewizyjnego 48
1.1.1. Całościowość programów telewizyjnych a fragmentaryczność ich odbioru 49
1.1.2. Program telewizyjny – wieloznaczność terminu 50
1.2. Język 51
1.3. Relacja między mikro- a makrosytuacją 51
1.4. Funkcja słowa w programie 51
2. Charakterystyka materiału badawczego 52
1.5. Literatura dotycząca poszczególnych programów 52
3. Gromadzenie, zapis i opis materiału 53
3.1. Gromadzenie materiału 53
3.2. Zapis materiału 53
4. Programy wybrane do analizy 54
3.3. Opis przykładów 54
Część analityczna 56
Układy nadawczo-odbiorcze 58
I. KATEGORIA OSOBY 64
1. Pierwsza osoba 66
1.1. Liczba pojedyncza – JA 67
1.1.1. Pierwsza osoba liczby pojedynczej w funkcji podstawowej – JA jako JA 67
1.1.1.1. Wyrażanie opinii 68
1.1.1.2. Wyrażanie „niewiedzy” 70
1.1.1.3. Pierwsza osoba liczby pojedynczej w wypowiedziach metatekstowych 71
1.1.2. Pierwsza osoba w funkcjach innych niż podstawowa 73
1.1.2.1. JA perswazyjne 75
1.1.2.2. JA w mowie pozornie zależnej 75
1.1.3. Wnioski 77
1.2. Pierwsza osoba liczby mnogiej – MY 78
1.2.1. Grupy użyć form pierwszej osoby liczby mnogiej wyróżnione według kryterium semantycznego 82
1.2.1.1. MY jako twórcy programu 82
1.2.1.1.1. MY jako „program” w kontekście jego nazwy 82
1.2.1.1.2. MY jako „program” – inne sposoby sygnalizowania tego znaczenia 84
1.2.1.1.3. MY jako „program” w wypowiedziach głosu z offu i na- pisach 86
1.2.1.2. MY jako gospodarze programu 87
1.2.1.2.1. MY jako gospodarze programu w kontekście obrazu 89
1.2.1.2.2. MY jako gospodarze programu – znaczenie odczytywane z kontekstu 89
1.2.1.2.3. MY jako gospodarze programu w zwrotach etykietalnych 91
1.2.1.2.4. MY jako gospodarze programu w wypowiedziach metatekstowych 92
1.2.1.3. MY jako gospodarz i widzowie 94
1.2.1.2.5. MY jako gospodarze programu w wypowiedziach dotyczących konsytuacji 94
1.2.1.3.1. MY jako gospodarz(e) i widzowie w kontekście zwrotu adresatywnego „państwo” 95
1.2.1.3.2. MY jako gospodarz i widzowie w kontekście aktywności poznawczej widzów 96
1.2.1.3.3. MY jako gospodarz i widzowie – znaczenie wynikające z kontekstu i konsytuacji 96
1.2.1.4. MY jako nadawca i jego rozmówca/rozmówcy 98
1.2.1.4.1. MY jako nadawca i jego rozmówca połączeni rzeczywistością pozakomunikacyjną 98
1.2.1.4.2. MY jako nadawca i jego rozmówca w wypowiedziach metatekstowych 99
1.2.1.4.3. MY jako nadawca i jego rozmówca – retoryczne znaczenie: TY 100
1.2.1.5. MY jako nadawca i osoba/osoby z nim związane 101
1.2.1.6. MY jako goście zaproszeni do programu (MY matematyczne) 103
1.2.2. Grupy użyć form pierwszej osoby liczby mnogiej wyróżnione według kryterium pragmatycznego 104
1.2.2.1. MY nadawcze 105
1.2.2.2. MY uogólniające i nieokreślone 108
1.2.3. Wnioski 110
1.2.3.1. Użycia form pierwszej osoby liczby mnogiej charakterystyczne dla komunikacji telewizyjnej 110
1.2.3.2. Funkcje form pierwszej osoby liczby mnogiej w komunikacji telewizyjnej 111
2. Druga osoba 113
2.1. Druga osoba liczby pojedynczej – TY 114
2.1.1. TY „uniwersalne” 115
2.1.2. TY w znaczeniu „widz” 116
2.2. Druga osoba liczby mnogiej – WY 117
2.3. Formy drugiej osoby w funkcji metatekstowej i fatycznej 118
3. Trzecia osoba 119
2.4. Wnioski 119
3.1. Formy trzeciej osoby – klasyfikacja ze względu na uczestnika komunikacji, do którego odsyłają 120
3.1.1. Widzowie jako przedmiot wypowiedzi 120
3.1.2. Prowadzący jako przedmiot wypowiedzi 121
3.1.3. Gość jako przedmiot wypowiedzi 122
3.2. Formy trzeciej osoby – klasyfikacja ze względu na przeprowadzone transpozycje 124
3.2.1. ON jako TY 124
3.2.2. ON jako JA 127
4. Podsumowanie rozdziału I 128
3.3. Wnioski 128
4.1. Kategoria osoby jako nośnik informacji o uczestnikach komunikacji 128
4.2. Kategoria osoby jako sygnał relacji między mikro- a makrosytuacją komunikacyjną 130
4.3. Znaczenie i funkcje form osobowych w komunikacji telewizyjnej i w innych typach komunikacji 130
II. ETYKIETA JĘZYKOWA 132
1. Formy adresatywne 134
1.1. Rejestr form adresatywnych 136
1.1.1. Formy adresatywne zintegrowane składniowo 136
1.1.1.1. Relacja na ty 136
1.1.1.2. Relacja na pan 136
1.1.2. Formy adresatywne niezintegrowane składniowo 139
1.1.2.1. Relacja na pan 139
1.1.2.1.1. Liczba pojedyncza 139
1.1.2.1.2. Liczba mnoga 141
1.1.2.2. Relacja na ty 142
1.2. Formy adresatywne w poszczególnych układach nadawczo-odbiorczych 143
1.2.1. Wnioski 162
1.2.1.1. Liberalizacja etykiety językowej 163
1.2.1.2. Symetryczność układów nadawczo-odbiorczych 163
1.2.1.3. Niekonsekwencja w zakresie stosowania form adresatywnych 165
1.2.1.3.1. Formy adresatywne a zależność między mikro- i makro- sytuacją komunikacyjną 165
1.2.1.3.2. Formy adresatywne stosowane wobec osób odgrywających w programie tę samą rolę 167
1.2.1.3.3. Niekonsekwencja w zakresie sposobu mówienia o współuczestnikach komunikacji 169
1.2.1.4. Sposoby mówienia o osobie trzeciej 170
2. Autonomiczne akty grzeczności 173
1.3. Wnioski 173
2.1. Powitania 175
2.1.1. Forma powitania 176
2.1.2. Miejsce powitań w programie telewizyjnym 178
2.1.3. Repliki aktów powitalnych 180
2.2. Pożegnania 181
2.1.4. Wnioski 181
2.2.1. Forma pożegnania 183
2.2.1.1. Podziękowania w formułach pożegnalnych 185
2.2.1.2. Życzenia w formułach pożegnalnych 186
2.2.1.3. Zaproszenia w formułach pożegnalnych 187
2.2.1.4. Pozdrowienia w formułach pożegnalnych 188
2.2.2. Wnioski 189
2.3. Przedstawianie się i przedstawianie kogoś 190
2.3.1. Nadawcy prezentacji 191
2.3.2. Czas prezentacji 192
2.3.3. Forma prezentacji 193
2.4. Wnioski 194
2.3.4. Wnioski 194
3. Podsumowanie rozdziału II 195
III. ROLA DZIENNIKARZA W UKŁADACH NADAWCZO-ODBIORCZYCH 196
1. Pytania zadawane przez prowadzących programy 198
1.1. Pytania wieloprzedmiotowe 200
1.2. Pytania zawiłe 205
1.3. Pytania zawierające znak upewnienia 209
1.4. Wnioski 211
2. Wyciszanie kontaktu 212
3. Podsumowanie rozdziału III 217
2.2. Puentowanie rozmowy 211 . 217
ZAKOŃCZENIE 218
BIBLIOGRAFIA 224
SPIS OSÓB MÓWIĄCYCH W PROGRAMACH 236