Pomoc społeczna

Elżbieta Bojanowska, Krzysztof Chaczko, Jerzy Krzyszkowski, Ewelina Zdebska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-22131-7

DOI:

https://doi.org/10.53271/2021.045

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

536

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Pomoc społeczna. Red. Bojanowska, Elżbieta; Chaczko, Krzysztof; Krzyszkowski, Jerzy; Zdebska, Ewelina . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2022, 536 s. ISBN 978-83-01-22131-7, doi: https://doi.org/10.53271/2021.045

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Bojanowska, E.

A2 Chaczko, K.

A2 Krzyszkowski, J.

A2 Zdebska, E.

T1 Pomoc społeczna

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2022

SN 978-83-01-22131-7

DOI https://doi.org/10.53271/2021.045

Bibliografia BibTex:

@Book{ 264197, author = "", editor = "Bojanowska, Elżbieta and Chaczko, Krzysztof and Krzyszkowski, Jerzy and Zdebska, Ewelina", title = "Pomoc społeczna", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2022", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-22131-7", doi = "https://doi.org/10.53271/2021.045" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Bojanowska, Elżbieta

ED - Chaczko, Krzysztof

ED - Krzyszkowski, Jerzy

ED - Zdebska, Ewelina

TI - Pomoc społeczna

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2022

SN - 978-83-01-22131-7

ER -

DOI - https://doi.org/10.53271/2021.045

Netografia (standard APA):

. Red. Bojanowska, Elżbieta; Chaczko, Krzysztof; Krzyszkowski, Jerzy; Zdebska, Ewelina. Pomoc społeczna [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2022 [dostęp: 23 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/pomoc-spoleczna-elzbieta-bojanowska-krzysztof-264197. doi: https://doi.org/10.53271/2021.045

pomoc społeczna, wykluczenie, praca socjalna, praca społeczna, instytucje pomocy społecznej, model socjalny, model społeczny, historia pomoc społecznej

Unikatowy podręcznik przedstawiający po raz pierwszy w Polsce interdyscyplinarną, całościową analizę pomocy społecznej. Publikacja skierowana jest do studentów kierunków związanych z obszarami pomocowymi, szczególnie pracy socjalnej, polityki społ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-22131-7

DOI:

https://doi.org/10.53271/2021.045

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

536

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp16
Część pierwsza. Idea, rozwój i podstawy prawne pomocy społecznej18
1. Źródła, idee i wartości w pomocy społecznej Hubert Kaszyński (Uniwersytet Jagielloński)20
Wprowadzenie20
Rozwój społeczny – utracona wspólnota, anomia i alienacja21
Pomoc społeczna – troska o więź moralną, współpracę i hominizację24
Hominizacja – perspektywa osobowa, komunikacyjna i organizacyjna28
Posumowanie32
Bibliografia33
2. Uwarunkowania prawne pomocy społecznej Wojciech Glac (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej) 34
Wprowadzenie34
Prawo pomocy społecznej a prawa człowieka i obywatela35
Postępowanie administracyjne w pomocy społecznej36
Wpływ orzecznictwa sądów administracyjnych na prawo pomocy społecznej40
Podsumowanie41
Bibliografia42
Akty prawne43
3. Instytucja, cele i zasady pomocy społecznej Karolina Stopka (Uniwersytet Wrocławski)44
Wprowadzenie44
Instytucja pomocy społecznej45
Pojęcie pomocy społecznej45
Przedmiot pomocy społecznej46
Podmioty pomocy społecznej47
Cele i zasady pomocy społecznej49
Pojęcie i znaczenie celów oraz zasad pomocy społecznej49
Charakterystyka celów pomocy społecznej50
Charakterystyka zasad pomocy społecznej51
Bibliografia56
Podsumowanie56
Akty prawne57
4. Świadczenia w pomocy społecznej Iwona Sierpowska (Uniwersytet SWPS)58
Pojęcie i rodzaje świadczeń58
Wprowadzenie58
Kryteria przyznawania świadczeń63
Postępowanie w sprawie ustalania uprawnień do świadczeń66
Bibliografia68
Podsumowanie68
Akty prawne69
5. Warunkowość, sankcje i kontrola w pomocy społecznej Paweł Poławski (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych)70
Wprowadzenie70
Kontekst: prawa socjalne i warunkowość71
„Trzecia droga”, workfare i polityka aktywizacji73
Przymus, warunkowość i kontrola społeczna76
Typy i zakres warunkowości77
Podsumowanie79
Bibliografia80
6. Prawo do pomocy społecznej – od miłosierdzia do społecznie zorganizowanej solidarności Katarzyna Zamorska (Uniwersytet Wrocławski) 83
Wprowadzenie83
Biedny, czyli moralnie słaby84
Na scenę wchodzi obywatel…88
Zobowiązania państw do przestrzegania prawa do pomocy społecznej90
Prawo do pomocy społecznej a integracja społeczna93
Bibliografia95
Podsumowanie95
7. Rozwój instytucji pomocy społecznej przed 1918 rokiem Ewa Leś (Uniwersytet Warszawski)97
Wprowadzenie97
Początki chrześcijańskiej kultury dobroczynności na ziemiach polskich98
Pomoc społeczna od XVII wieku do pierwszej połowy XVIII wieku i w czasach stanisławowskich103
Instytucje religijne i organizacje społeczne jako główni organizatorzy pomocy społecznej na ziemiach polskich w okresie zaborów107
Podsumowanie111
Bibliografia112
8. Rozwój instytucji pomocy społecznej w okresie 1918–1939 Rafał Pląsek (Uniwersytet Warszawski)114
Wprowadzenie114
Dziedzictwo zaborów i powojenny okres ratunkowy115
Konstruowanie systemu116
Rozwój systemu w drugiej dekadzie okresu międzywojennego118
Podsumowanie121
Bibliografia122
Akty prawne124
9. Rozwój instytucji pomocy społecznej w okresie 1944–1950 Paweł Grata (Uniwersytet Rzeszowski) 126
Wprowadzenie126
Podstawy prawne i organizacyjne systemu po zakończeniu wojny127
Stalinizacja pomocy społecznej132
Bibliografia134
Podsumowanie134
Akty prawne135
10. Rozwój instytucji pomocy społecznej w okresie 1950–1989 Mikołaj Brenk (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)136
Wprowadzenie136
(Nie)funkcjonowanie opieki społecznej w nowym ustroju137
Integracja opieki społecznej ze służbą zdrowia139
Podsumowanie142
Bibliografia143
Akty prawne144
11. Rozwój instytucji pomocy społecznej po 1989 roku Krzysztof Chaczko (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) Jerzy Krzyszkowski (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie) 145
Wprowadzenie145
Obrady Okrągłego Stołu i reforma pomocy społecznej146
Pomoc społeczna w okresie pierwszej decentralizacji i transformacji ustrojowej147
Pomoc społeczna po drugiej decentralizacji149
Bibliografia153
Podsumowanie153
Część druga. Beneficjenci, instytucje i organizacje pomocy społecznej 156
12. Beneficjenci środowiskowej pomocy społecznej Beata Ziębińska (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) 158
Wprowadzenie158
Uwarunkowania pomocy społecznej159
Definicje dotyczące środowiskowej pomocy społecznej160
Źródła danych na temat pomocy społecznej161
Tendencje w środowiskowej pomocy społecznej w latach 2010–2019 (w świetle sprawozdań MRiPS oraz raportów GUS)162
Zasięg korzystania ze środowiskowej pomocy społecznej162
Powody korzystania ze wsparcia164
Usługi opiekuńcze, odpłatność za dom pomocy społecznej oraz posiłki166
Podsumowanie168
Schronienie168
Bibliografia169
Akty prawne170
13. Organizacja instytucjonalna pomocy społecznej Marek Klimek (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) 171
Wprowadzenie171
Struktura podmiotów pomocy społecznej172
Administracja rządowa i jej rola w realizacji zadań pomocy społecznej173
Zadania jednostek samorządu terytorialnego z zakresu pomocy społecznej174
Działalność organizacji pozarządowych i podmiotów prywatnych w realizacji zadań pomocy społecznej179
Podsumowanie179
Akty prawne180
Bibliografia180
14. Organizacje pozarządowe w pomocy społecznej Dorota Moroń (Uniwersytet Wrocławski) 182
Wprowadzenie182
Pojęcie organizacji pozarządowej183
Pomoc społeczna jako obszar działań organizacji pozarządowych185
Organizacje pozarządowe w systemie pomocy społecznej187
Realizacja zadań z zakresu pomocy społecznej przez organizacje pozarządowe189
Akty prawne193
Bibliografia193
Podsumowanie193
15. Organizacje wyznaniowe w pomocy społecznej Tadeusz Kamiński (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) 194
Wprowadzenie194
Charakterystyka organizacji wyznaniowych o profilu pomocowym195
Działalność organizacji wyznaniowych w systemach pomocy społecznej Stanów Zjednoczonych i wybranych państw europejskich198
Organizacje wyznaniowe w polskim systemie pomocy społecznej201
Bibliografia204
Podsumowanie204
16. Instytucje pomocy społecznej dla rodzin biologicznych z dziećmi Izabela Krasiejko (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie) 206
Wprowadzenie206
Profilaktyka – wsparcie rodzin z dziećmi207
Krótka charakterystyka świadczeń i usług dla rodzin z dziećmi208
Działania na rzecz reintegracji rodziny218
Współpraca międzysektorowa, międzyresortowa, międzyorganizacyjna220
Podsumowanie221
Bibliografia222
Akty prawne223
17. Instytucje pomocy społecznej dla rodzin zastępczych i adopcyjnych Izabela Krasiejko (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie)224
Wprowadzenie224
Rozwój rodzinnej pieczy zastępczej225
Niwelowanie instytucjonalnej pieczy zastępczej231
Adopcja233
Pomoc dla wychowanków pieczy zastępczej233
Trudności w obszarze pieczy zastępczej i adopcji oraz rekomendacje234
Podsumowanie241
Bibliografia242
Akty prawne243
18. Instytucje pomocy społecznej dla seniorów Elżbieta Bojanowska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)244
Wprowadzenie244
Pomoc społeczna a pomoc i opieka dla osób starszych246
Instytucje pomocy społecznej dla osób starszych247
Placówki całodobowe247
Domy pomocy społecznej248
Rodzinne domy pomocy253
Placówki zapewniające całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku254
Dzienne domy pomocy społecznej256
Placówki dziennego pobytu – ośrodki wsparcia256
Domy dziennego pobytu dla seniorów i kluby seniorów – „Senior+”257
Podsumowanie258
Akty prawne259
Bibliografia259
19. Instytucje pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnościami Józefa Matejek (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) Ewelina Zdebska (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) 261
Wprowadzenie261
System pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnościami262
Działalność instytucji pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnościami264
Podsumowanie271
Bibliografia273
Akty prawne274
20. Instytucje pomocy społecznej dla osób uzależnionych Anna Fidelus (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)275
Wprowadzenie275
Uzależnienie jako problem społeczny276
Pomoc oferowana osobom uzależnionym – podstawy prawne278
System lecznictwa odwykowego w Polsce283
Bibliografia285
Podsumowanie285
Akty prawne286
21. Instytucje pomocy społecznej dla osób bezdomnych Ryszard Majer (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie)287
Definiowanie i charakterystyka bezdomności287
Wprowadzenie287
Przyczyny288
Klasyfikacje290
Regulacje prawne w obszarze bezdomności291
Formy pomocy i sposoby rozwiązywania problemu293
Bibliografia298
Podsumowanie298
Akty prawne300
22. Instytucje postpenitencjarnej pomocy społecznej Krzysztof Piątek (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)301
Wprowadzenie301
Przestępczość jako problem społeczny302
Pomoc przedpenitencjarna, penitencjarna i postpenitencjarna304
Instytucje pomocy postpenitencjarnej w Polsce307
Organizacje pozarządowe w pomocy postpenitencjarnej – na przykładzie Ośrodka Readaptacyjnego „Mateusz” w Toruniu309
Podsumowanie313
Akty prawne314
Bibliografia314
23. Pomoc społeczna w przypadku nadzwyczajnych okoliczności Krzysztof Chaczko (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie) Norbert Paprota (Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bochni)315
Wprowadzenie315
Nadzwyczajne okoliczności w pomocy społecznej316
Rola pracownika socjalnego w sytuacji wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności317
Świadczenia materialne z pomocy społecznej w sytuacji wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności318
Epidemia jako nadzwyczajna okoliczność w pomocy społecznej321
Podsumowanie323
Akty prawne324
Bibliografia324
24. Pomoc społeczna i praca socjalna w opiece hospicyjnej oraz wyręczającej nad dziećmi w Polsce Ewelina Zdebska (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie)325
Wprowadzenie325
Pomoc społeczna i praca socjalna jako wielowymiarowe zadanie w pracy z dzieckiem nieuleczalnie chorym i jego rodziną326
Opieka hospicyjna i wyręczająca nad dziećmi328
Zadania pracownika socjalnego i znaczenie pracy socjalnej w opiece hospicyjnej i wyręczającej nad dziećmi w Polsce330
Podsumowanie332
Bibliografia333
Akty prawne334
25. Pomoc społeczna a ekonomia społeczna Dariusz Zalewski (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych) Agnieszka Sowa-Kofta (Instytut Pracy i Spraw Socjalny335
Wprowadzenie335
Ekonomia społeczna – co to takiego?336
Zadania ekonomii społecznej340
Rola ekonomii społecznej w środowisku lokalnym342
Podsumowanie344
Bibliografia345
Część trzecia. Zarządzanie i profesjonalizacja w pomocy społecznej348
26. Zarządzanie w pomocy społecznej jako instytucji sektora publicznego Jerzy Krzyszkowski (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie)350
Wprowadzenie350
Modele zarządzania w sektorze publicznym351
Model biurokratyczny Maxa Webera352
Nowe zarządzanie publiczne354
Model współzarządzania w sektorze publicznym355
Wpływ modeli zarządzania na funkcjonowanie instytucji polityki społecznej356
Specyfika zarządzania publiczną pomocą społeczną358
Praktyka zarządzania w pomocy społecznej. Zarządzanie superwizyjne360
Podsumowanie362
Bibliografia363
27. Diagnoza i ewaluacja w pomocy społecznej Barbara Szatur-Jaworska (Uniwersytet Warszawski)365
Wprowadzenie365
Diagnoza społeczna366
Istota diagnozy społecznej i ewaluacji366
Ewaluacja368
Diagnoza w pracy socjalnej z jednostkami i rodzinami371
Generalne założenia, zasady i metody diagnozowania w pomocy społecznej371
Diagnoza środowiska społecznego372
Generalne założenia, zasady i metody ewaluacji w pomocy społecznej374
Ramy prawne diagnozy i ewaluacji w pomocy społecznej w Polsce376
Podsumowanie377
Bibliografia378
Akty prawne379
28. Case management (zarządzanie przypadkiem) w pomocy społecznej Mariola Mirowska (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie) 380
Wprowadzenie380
Czym jest case management (definicje)381
Istota case management381
Geneza case management382
Praca socjalna i pracownik socjalny w formule case management383
Case management w instytucji pomocy społecznej385
Podsumowanie386
Bibliografia387
Akty prawne388
29. Profesjonalizacja zawodów w pomocy społecznej Ewa Kantowicz (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) 389
Wprowadzenie389
Wielowymiarowość procesu profesjonalizacji kadr pomocy społecznej390
Dylematy profesjonalizacji w odniesieniu do niektórych zawodów pomocowych393
Podsumowanie400
Bibliografia401
Akty prawne403
30. Wolontariat w pomocy społecznej Barbara Kromolicka (Uniwersytet Szczeciński) 404
Wprowadzenie404
Swoistość wolontariatu407
Wolontariusz409
Kategorie wolontariuszy413
Karta Wolontariusza416
Nagradzanie wolontariuszy418
Bibliografia419
Podsumowanie419
Akty prawne421
31. Superwizja w pomocy społecznej Jerzy Krzyszkowski (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie) Maciej Sosnowski (Uniwersytet Śląski w Katowicach)422
Definicja pojęcia, cele, formy i rodzaje superwizji422
Umiejscowienie prawne superwizji w Polsce424
Etapy i zasady procesu superwizyjnego426
Czynniki sprzyjające oraz trudności w realizacji superwizji428
Standardy superwizji w pomocy społecznej430
Bibliografia433
Podsumowanie433
Akty prawne434
Cześć czwarta. Współczesne tendencje i kierunki rozwoju pomocy społecznej 436
32. Proces rozdzielenia postępowań administracyjnych w pomocy społecznej od pracy socjalnej Ryszard Szarfenberg (Uniwersytet Warszawski) Natalia Jungrav-Gieorgica (Uniwersytet Warszawski) 438
Wprowadzenie438
Praca socjalna, pracownica socjalna i postępowanie administracyjne440
Model amerykański442
Modele rozdzielenia pracy socjalnej od postępowań administracyjnych442
Model Wspólnoty Roboczej Związków Organizacji Socjalnych (WRZOS)443
Modele rządowe444
Rozdział pracy socjalnej od postępowania administracyjnego – argumenty za i przeciw446
Podsumowanie450
Bibliografia451
Akty prawne453
33. Usługi społeczne w pomocy społecznej Mirosław Grewiński (Uczelnia Korczaka)454
Wprowadzenie454
Usługi społeczne w polityce społecznej i pomocy społecznej455
Wielosektorowa polityka społeczna457
Uspołecznianie, urynkowienie i prywatyzacja usług społecznych459
Usługi społeczne w systemie pomocy społecznej w Polsce462
Podsumowanie467
Bibliografia468
Akty prawne470
34. Projekty socjalne w pomocy społecznej Joanna Lizut (Uczelnia Korczaka)471
Wprowadzenie471
Źródła projektów socjalnych472
Definicja i charakterystyka projektu socjalnego475
Przygotowanie i wdrożenie projektu socjalnego476
Etap I: Identyfikowanie i inicjowanie działań477
Etap II: Planowanie479
Etap III: Finansowanie480
Etap IV: Wdrażanie481
Etap V: Ewaluacja482
Podsumowanie483
Bibliografia484
Akty prawne485
35. Praca jako determinanta opuszczania pomocy społecznej Norbert G. Pikuła (Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie)486
Wprowadzenie486
Praca w perspektywie zmian społecznych488
Wartość pracy jako warunek wyjścia z pomocy społecznej492
Bibliografia495
Podsumowanie495
36. Przyszłość pomocy społecznej Marek Rymsza (Uniwersytet Warszawski)498
Wprowadzenie498
Założenia i architektura systemu pomocy społecznej499
Dysfunkcje modelu pomocy społecznej czasów transformacji w okresie potransformacyjnym i podejmowane działania reformatorskie501
Centra usług społecznych i koncepcja kroczącej zmiany systemowej505
Podsumowanie507
Bibliografia509
Akty prawne512
37. Pomoc społeczna w świecie Piotr Sałustowicz (Uniwersytet SWPS) 513
Wprowadzenie513
Pomoc społeczna jako przedmiot badań międzynarodowych515
Badania pomocy społecznej w krajach rozwiniętych – przykłady517
Unia Europejska522
Badania pomocy społecznej w krajach rozwijających się – przykłady525
Podsumowanie531
Bibliografia532