Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Specyficznośćoddziaływańantybiotykówpoleganautrafianiu”wokreślone
miejsce(cellubtarczę)komórkiwrażliwegodrobnoustroju.Antybiotykidziałają
więcwybiórczonaokreślonegrupybakterii,niektóregrzybylubpierwotniaki.
Pierwszyodkrytyikliniczniezastosowanyantybiotykpenicylina,działana
bakteriegramdodatnie,drugiantybiotykstreptomycynawykazujeszerokie
spektrumdziałania,takżewobecprątkówgruźlicy.Antybiotykipowstająjako
produktykońcoweróżnychszlakówmetabolicznychkomórek-producentów.
Wodróżnieniuodmetabolitówpodstawowychzaliczasięjedotakzwanych
metabolitówwtórnych.Nasuwasiępytanie,jakąrolępełniąantybiotykiwnatu-
ralnychśrodowiskachżyciadrobnoustrojów.Większość(około80%)znanych
antybiotykówwytwarzanajestprzezpromieniowceżyjącewglebie.Jakosub-
stancjetoksycznedlainnychdrobnoustrojów,antybiotykizpewnościąodgry-
wająrolęwekologiimikroorganizmów.Wytwarzanieokreślonegoantybiotyku
możebyćwłaściwościądrobnoustrojównależącychdojednegogatunku,ale
takżedokilkugatunkówjednegorodzaju,anawetdoróżnychgruptaksono-
micznych.Znaneprzypadki,gdyjedendrobnoustrójwytwarzadwalub
więcejróżnychantybiotyków.
Podwzględemchemicznymantybiotykistanowiągrupębardzomocnozróż-
nicowanąiczasamitrudnojestdanyzwiązekściślezaliczyćdodanejklasy.
Klasyfikacjeściśleopartenakryteriachchemicznychgrupująantybiotyki
oodmiennychmechanizmachdziałaniaiinnymspektrumaktywności.Awięc
np.doklasyantybiotykówwęglowodanowychnależązwiązkiotakodmien-
nychwłaściwościachjakuczyste”cukry(np.nojirymycyna),aminoglikozydy
(streptomycyna)iaminocyklitole(spektynomycyna),ortozomycyny(ewerni-
nomycyna),C-glikozydy(wankomycyna),N-glikozydy(streptotrycyna)igliko-
lipidy(moenomycyna).Wprzedstawionejklasyfikacjiantybiotykigrupo-
wanenapodstawiewspólnejbudowychemicznejorazatakowanegoprzeznie
wspólnegocelu.
2.1.Podstawoweklasyantybiotyków
2.1.1.Aminoglikozydyiaminocyklitole
StreptomycynabyłapierwszymwykrytymprzezWaksmanaantybiotykiem
aminoglikozydowym.OtrzymanozpodłożahodowlanegoStreptomycesgri-
seus,leczmetabolittenwytwarzanyjestteżprzezinnegatunkipromieniow-
ców.Streptomycynajednakniejestcharakterystycznymprzedstawicielem
grupyaminoglikozydów,gdyżodwiększościinnychtegotypuantybiotyków
różnisięzarównobudowącząsteczki,jakicharakteremwiązaniadorybosomu
(rys.2.1).Jestonasilniezasadowympseudotrisacharydemzawierającym
sześcioczłonowypierścieńaminocyklitolowybędącystreptydyną(streptomy-
cynaA)lubpseudotetrasacharydem(streptomycynaB).Podobniejednakjak
inneaminoglikozydyiaminocyklitole,wykazujeszerokiespektrumdziałania
12