Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NOTAEDYTORSKA
BraciaKaramazowistniejąwpolszczyźnieodroku
1907[1].NajpierwograniczonosiędotłumaczeniasamejLegendy
oWielkimInkwizytorze,leczbywało–wlatach1913,1925i1927
–iżwydawcy„całości”opuszczalinietylkotenistotnyfragment
utworu,alebezceremonialnieskracaliiprzerabialiinnejegopartie.
Wintegralnejpostacipowieśćwznawianosześciokrotnie.
TłumaczamibyliBarbaraBeaupré,W.Wireński(pseudonim)oraz
AleksanderWat.PrzekładWatawydanopięciokrotnie:w1928,
1959,1970,1978i1984.Edycjaobecnajestopartanawydaniu
zroku1978.Wroku2004,wkrakowskimwydawnictwieZnak,
ukazałosięnowetłumaczeniepowieści,któregoautoremjestAdam
Pomorski.
Tłumaczeniezostałodokładnieprzejrzaneipoprawione.Watowi
zdarzyłosiękilka„wpadek”,którezresztąuważniejszyczytelnik
możedostrzec.Otoprzykłady.WrozdzialeLubieżnicy(III,9)stary
KaramazowmówidoAloszyoDymitrze:„Dokądżeoncięposyłał
wczoraj”.AwanturazudziałemDymitraiAloszyzdarzyłasię
dosłownieprzedchwilą,cozresztąznaczyużyteworyginalesłowo
dawiecza.Dośćzabawnenieporozumieniezhomonimami
napotykamywrozdzialeTymczasemjeszczebardzoniejasny(V,6).
Wiadomo,iżSmierdiakowbyłrygorystycznymabstynentem(jako
przeciwnikRosji!),stądjegofizjonomia,jakjąwidzituIwan,
wżadnejmierzeniemogłabyć„zapijaczona”,aużyteworyginale
słowoispitojznaczy:wymizerowany.Paręstrondalejbardzo
zdenerwowanySmierdiakowuśmiechasię„leniwie”.Woryginale
mamysłowognusno,nicwspólnegoniemającezpolskim
znaczeniem:gnuśny(leniwy),lecz:nikczemny(podły).
Iwreszciepolskiefragmentypowieści.Posyłającdodrukuksięgę
ósmą,DostojewskiuświadamiałMikołajowiLubimowowi:
Wtym,cowysłałem,jestdwóchPolaków,mówiącychczystopopolsku
(międzysobą)lubmieszaninąrosyjskiegozpolskim.Zdaniaczystopolskie
sąpoprawne,alewmowiemieszanejsłowapolskiebrzmiąbyćmożetrochę
dziwnie[diko],leczmyślę,żepoprawnie(30–I,131).
PanowieWróblewskiiMusiałowiczwwiększościposługująsię
