Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SYTUACJEDECYZYJNEIICHKLASYFIKACJA
wszystkimKahnemanaiTversky’egoorazichkontynuatorów(por.Kahneman,
Tversky2000),corazbardziejosłabiająwymaganiaodnośniedowarunkówracjo-
nalnościdotyczącychprzekonańipreferencjidecydenta.Jakzobaczymywroz-
dziale10,teoriaperspektywy,którazostałaszerokozaakceptowanawśródbada-
czypodejmowaniadecyzji,dopuszcza,żebydecydentnietylko„poswojemu”
oceniałróżnekonsekwencjedziałań(równieżwtakisposób,żejegopreferencje
będąnaruszałypostulatylogiki),lecztakżebydecydentwedług„własnegouzna-
nia”wykorzystywałprawdopodobieństwa(wpostacitzw.wagdecyzyjnych).
Wefekciewspółcześniezarównopsychologowie,jakiekonomiściuprawiający
tzw.ekonomięeksperymentalnąniewahająsięuznaćzadopuszczalneirozsądne
decyzji,którenaruszająwniektórychprzypadkachprawalogiki.Wtejsytuacji
niezawszedasięjasnopowiedzieć,czyjakieśzachowaniemieścisięwracjonal-
nej,czywbehawioralnejteoriidecyzji.
1.4.COŚZŻYCIA:NADMIERNAWIARAWEWŁASNERACJE
Nakoniectegorozdziałuwartoprzytoczyćdwiehistorie„zżycia”,pokazujące
bodajżenajwiększąprzeszkodęwuważnymanalizowaniuracjizaiprzeciwroz-
ważanymdecyzjom.Przeszkodętęstanowinadmiernawiarawewłasneracje.
1.4.1.Czybolszewicypowinnibylipodpisaćniekorzystnytraktatpokojowy
zNiemcami?
Chodziotraktatpokojowy(traktatbrzeski)podpisanywBrześciu3marca
1918rokumiędzyNiemcamiibolszewickąRosją.Traktattenbyłnegocjowany
jeszczejesienią1917roku.Jednakżebolszewicyzerwalirokowania,aNiemcy
18lutego1918rokurozpoczęlidalszedziałaniawojenne,zajmującczęśćUkra-
iny,izagroziliPiotrogrodowi.Wtejsytuacjidelegacjasowieckapowróciłado
obradipodpisałabardzoniekorzystnytraktat,obejmującywycofaniesięRosji
zwojny,okupacjęprzezarmięniemieckąogromnychterenów(m.in.Polski)na-
leżącychprzedwojnądoRosjiizdemobilizowaniecałejarmii.
Bolszewicyznaleźlisięwsytuacjidramatycznej.Niemcywkażdejchwilimo-
glizaatakowaćizająćdalszetereny(m.in.Piotrogród).Ponadtobolszewicypo-
czulisięogromniezawiedzenitym,żerewolucjawinnychkrajachEuropynie
przyszłatakprędko,jakoczekiwali.JakwyraziłtoTrocki:Nieulegawątpliwo-
ści,żewszyscybyliśmywwiększejlubmniejszejmierzesceptykami,alewszyscy
bezwyjątkuwyobrażaliśmysobie,żetemporewolucjiwEuropiebędziesięzbli-
żałodorozmachunaszejrewolucji.Nieulegawątpliwości,żewszyscybezwyjąt-
kusądziliśmy,iżsamfaktnaszejRewolucjiPaździernikowej,zewszystkimiwy-
nikającymiztegofaktunastępstwami,jaknaszepoczynaniasocjalne,zerwanie
dawnychtraktatów,publiczneichogłoszenie,jawnapropozycjarokowańpokojo-
wych–żewszystkotostaniesięnaturalnymibezpośrednimbodźcemdonarasta-
niafermenturewolucyjnegowEuropieZachodniej(VIINadzwyczajnyZjazdKo-
munistycznejPartiiRosji…1964,s.93–94).
31
