Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
ANATOMIASERCA
AdamKoleśnik,CezaryS.Niszczota
Współczesneobrazowanieukładusercowo-naczynio-
wegowymagaszczególnejznajomościanatomii.Róż-
norodnośćmetodobrazowaniaumożliwiaszczegóło-
weuwidocznienienietylkostrukturanatomicznych,
leczrównieżocenęichstanufunkcjonalnego.Znajo-
mośćwspółczesnejanatomiiklinicznejsercaidużych
naczyństałasięzatemniezbędnymnarzędziemwco-
dziennej
pracy
specjalistów
zajmujących
się
obrazowaniemukładusercowo-naczyniowego.Auto-
rzyniniejszegorozdziałupostanowiliprzedstawićnie
tylkopodstawowezagadnieniamorfologiczne,lecz
takżeuporządkowaćdanedotyczącemianownictwa
anatomicznego,odnoszącjedookreśleńpowszechnie
stosowanychwpraktyceklinicznej.
POŁOŻENIESERCAWKLATCEPIERSIOWEJ
Sercepołożonejestwśródpiersiu,czyliczęścijamy
klatkipiersiowejznajdującejsięmiędzydwomapłuca-
miiopłucnymiśródpiersiowymi.Płaszczyznaprzebie-
gającaprzezkątmostkaidolnybrzegczwartegokręgu
piersiowegodzieliśródpiersienadwiegłówneskłado-
we:śródpiersiegórneiśródpiersiedolne.Toostatnie
dzielisięzkoleinaśródpiersieprzednie,środkowe
itylne.Śródpiersieśrodkowezawieraosierdzieiza-
mkniętewnimsercewrazzwewnątrzosierdziowymi
częściamidużychnaczyńtętniczychiżylnych.Śród-
piersieprzedniezawierawszystkiestrukturyleżącedo
przoduodosierdzia,śródpiersietylnezaśnarządypo-
łożonekutyłowiodosierdzia.
Sercenajczęściejpołożonejestwwiększościpole-
wejstronieklatkipiersiowej,koniuszkiemzwrócone
wlewąstronę(sinistrokardia,sinistrowersjapatrz
rozdz.12)(ryc.11.1).Proporcjewielkościsercawsto-
sunkudopozostałychnarządówklatkipiersiowej
zmieniająsięzwiekiem.Sercepłodu,noworodka
idzieckajestrelatywniewiększeniżserceosobydoro-
słej.Jestonorównieżpołożonebardziejpoziomo.Gra-
nicasercaosobydorosłejwrzucienaprzedniąścianę
klatkipiersiowejrozpoczynasiępoobustronachmost-
kanawysokościprzyczeputrzeciejchrząstkiżebrowej
domostka.Następniepolewejstroniekierujesięsko-
śniekudołowiwstronępiątejprzestrzenimiędzyże-
browej,gdzieokoło2cmprzyśrodkowoodliniiśrod-
kowoobojczykowejrzutujesiękoniuszeksercaitam
wyczuwalnejestjegouderzenieoprzedniąścianęklat-
kipiersiowej(uderzeniekoniuszkowe).Stądgranica
rzutusercakierujesięwstronęprzyczepuszóstej
chrząstkiżebrowejdomostkaichrząstkozrostumie-
czykowo-mostkowego,przekraczaliniępośrodkową
przednią,anastępnieprzechodzinaprawąstronę.Nie-
conaprawoodbrzegumostkarzutujesięwewnątrzo-
sierdziowyodcinekżyłygłównejdolnej,poczymgrani-
caserca,utworzonatuprzezprawyprzedsionek,
uwypuklasięwstronęprawejliniiprzymostkowej.
Następnieznówzbliżasiędomostkaidochodzidowy-
sokościtrzeciejprawejchrząstkiżebrowej.
Zastawkadwudzielnarzutujesięnamosteknawy-
sokościczwartejchrząstkiżebrowej,zastawkatrój-
dzielnapołożonajestkutyłowiodmostkanawysoko-
ściczwartejipiątejprzestrzenimiędzyżebrowej,
zastawkapniapłucnego(powszechniewpraktycekli-
nicznejokreślananazwą„zastawkapłucna”)nawyso-
kościtrzeciejlewejchrząstkimiędzyżebrowej,zastaw-
kaaortyzaśzamostkiemnalewoodpłaszczyzny
pośrodkowejwmiejscuodpowiadającymtrzeciejprze-
strzenimiędzyżebrowej.
Topografiapowierzchnisercazostaładokładnie
opisanawczęścipoświęconejogólnejanatomiitegona-
rządu(patrzniżej).
Lewagranicasylwetkisercanaprzeglądowym
zdjęciuklatkipiersiowej(RTGKP)wprojekcjitylno-
-przedniejutworzonajestwprzeważającejczęściprzez
ścianęlewejkomory,tworzącejwpiątejlewejprze-
strzenimiędzyżebrowejkoniuszekserca.Wartonad-
mienić,żepołożeniekoniuszkasercazmieniasięnie
tylkozwiekiem,leczzależytakżeodtypukonstytu-
cjonalnegobudowyciała.Uosóbszczupłychiwynisz-
czonychmożeleżećznaczniebliżejmostkaischodzić
51