Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
przedstawicieliinnychkulturorazprawodozachowaniawłasnejtoż-
samościkulturowejiobronywartościuznawanychzaabsolutne.Idea
nieograniczonejwolnościłamiezasadynormatywneobyczajowości
potwierdzonejdługimtrwaniemkulturyiwprowadzanowestyleżycia,
którezmieniająhierarchięwartościustanowionątradycjąkulturową.To
wszystkopowoduje,żepogłębiasiępodziałnarzeczywistośćdoświad-
czanąrealnieorazwyobrażanążyczeniowoiprzynależnądopłaszczyzny
zjawiskmentalnych.„Człowiek–zwykłyczłowiek–zamieszkujeświat,
któryjestdlaniego»realny«,choćbynawetwniejednakowymstopniu,
oraz»wie«,zróżnymstopniemzaufania,żeświattentaktoatakjest
charakteryzowany”(Berger,Luckmann1983:23).
ZdaniemRobertyE.Lenkeitbardzoprzydatnewanalizachantro-
pologicznychjestwydzielaniekulturyidealnejirealnej,gdyżtapierw-
szawskazuje,„wcoludziewierzą,żepowinnizrobić”
,atadrugapo-
zwalaukonkretnićto,cofaktycznierobią(Lenkeit2004:38).Istnieje
więcdychotomiamiędzytym,coludziemyślą,atym,jakiedziałania
podejmująnacodzieńzewzględunawiedzę,którąposiadają.Wydzie-
lenietychdwóchwarstwkultury–idealnejirealnej–pozwalawar-
tościtraktowaćjakoregulatorynormatywneprojektującewyborydo-
konywaneprzezjednostkę,aleniezawszerealizowanezewzględuna
zróżnicowanyzakresposiadanejwiedzy.JaknapisaliMichałBuchowski
iWojciechJ.Burszta:„jeślibowiemprzyjąć,żekulturajestczymśwy-
uczonym,trzebawsposóbwyraźnyodróżnićto,cozostałowyuczone,
odmaterialnychtegomanifestacjiwwytworzonychproduktach,jaw-
nychzachowaniach(takżejęzykowych)orazzdarzeniachspołecznych”
(Buchowski,Burszta1993:13).Wtrakcieenkulturacjiwyuczonezostają
standardyskładającesięnaporządekideacyjny(systemidei).Ato,co
jestskutkiemuczeniasiękultury,jesttylkoartefaktem,efektemzdobytej
wiedzy,jestzamanifestowaną,eksternalizowaną„formątego,coludzie
przechowująwswoimumyśle,ichmodelipostrzegania,kojarzeniaiin-
terpretowaniaświata”(Buchowski,Burszta1993:13).
Przedstawianyczytelnikomtomjestskutkiemwieloletnichposzu-
kiwańodpowiedzinapytanieoprzyczynyzróżnicowaniapostawludzi
wobecrzeczywistości,którajestwytworemwyobraźniwtymznacze-
niu,żeprzynależydosferyidei,opinii,przekonańisądówotym,co„za-
wierasięwumyślejednostek”
,azarazemtworzyobrazrzeczywistości
zwielokrotnionejsymbolicznie.Dokładniej,dokulturyprzynależy„bez
zróżnicowańwszystko,cozwiemy»mentalnym«,wszystko,copojawia
13
