Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Grecyzkoleistalemusielisięzmagać
zograniczeniami.WodróżnieniuodPersów,których
imperiumrozciągałosięodMorzaEgejskiegodoIndii,
zamieszkiwalimały,górzystypółwysepograniczający
dostępdosurowcówiopierającysięnarzucaniu
zwierzchności.Miastamusiałysiębronićsamodzielnie:
żadenKrólKrólówniezrobiłbytegozanie.Zawierano
przymierza,powstałynawetkolonie,alepowinnościnie
byłysprecyzowane,asojusznicyczęstozmieniali
strony.Sprawiałoto,żeGrecjabyłaświetnympolem
dorywalizacji,acozatymidzie,doprzygotowywania
strategii[4].PopokonaniuKserksesadwiezyskały
szczególneznaczenie.Różniłysiępodkażdym
względem–zwyjątkiemtego,żeograniczone
możliwościwymuszałyspecjalizacjęnadanympolu.
I
Spartanie,którzydosamegokońcawalczylipod
Termopilami,oddawnasłynęlizeswejwojowniczości.
ZamknięcinaPeloponezie,choćniejakorolnicy
–tozadaniepozostawiononiewolnikom(helotom)‐
–zaswąstrategięobraliutworzenienajlepszejarmii
wcałejGrecji.Porzuciwszyinnecele,niepozostawili
posobienawetznaczącychruin.Jakozawodowi
wojskowinieustannieoddawalisiętreningowi,abynie
walczyćczęsto:niewzięliudziałuwbitwiepod
Maratonemw490roku,gdyżobchodziliświętokuczci
ApollinaKarnejskiego.Gdyjednakzbudziłosięducha
spartiatów,oczymprzekonałsięKserkses,ichgniew
przerażałznaczniebardziejniżichliczebność.Właśnie
dlategoAteny,choćmiaływpamięciTermopile,
powierzyłyimswojąobronęnalądzie.Gdytazawiodła,
jakrelacjonujeTukidydes,Ateńczycy„przenieślisię
zdobytkiemnaokrętyidziękitemustalisięnarodem
żeglarzy”[5].
Jużwcześniejzdobylidoświadczeniewżeglarstwie,
