Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.GRUŹL,CAJAKOZOONOZA,ANTROPOZOONOZAWH,STOR,,
Znająctefakty,możemyprzyjąć,żeumieralnośćnagruźlicęjakozoo-
nozęnaprzełomieXIXiXXwiekustanowiłaok.¼wszystkichzgonów.
JednocześniewykrycieprzezKochaprzyczynychorobyiwprowadzenie
systematycznejzniąwalkizmniejszyłowsposóbznacznywspółczynniki
śmiertelności,stądteżumieralnośćnagruźlicęwprzeliczeniuna10000
mieszkańcówwlatach1876-1880(awięcbezpośrednioprzedodkryciem
Kocha)wynosiła:
xwNiemczech-35,7,
xwPolsce-31,7,
xwAnglii-20,4,
xwFinlandii-36,7.
Natomiastpodobnywskaźnikwlatach1906-1909przedstawiałsięna-
stępująco:
xwNiemczech-15,9,
xwPolsce-15,0,
xwAnglii-11,4,
xwFinlandii-27,935.
WprzypadkuzwierzątjużwpierwszychlatachpoodkryciuKochaza-
obserwowano,żejedynąskutecznąmetodąwalkizchorobąjesteliminacja
osobnikówchorych36.Uludziprzełomemwleczeniuokazałasięostatecznie
farmakoterapia.W1944rokuSamuelAbrahamWaksmanodkryłstrepto-
mycynę,zacow1952rokuotrzymałNagrodęNobla37.W1946rokuJörgen
Lehmanudowodniłdziałanietuberkulostatycznekwasuparaaminosali-
cylowego,aw1951rokuGerhardDomagk(NagrodaNoblaz1939roku
zapierwszysulfonamid)wprowadziłdoleczeniagruźlicyhydrazydkwa-
sunikotynowegouzyskanyw1942roku.Kolejnymilekamibyły:izoniazyd
(1952rok),pyrazynamid(1954rok),cykloseryna(1955rok),ethambutol
35R.Dubos,Teromanceofdeath,nAmLungAssocBull.”1982,68,s.5.
36Dostępnedanezestawionowceluporównaniaokresubezpośredniopoprzedza-
jącegoodkrycieprątkagruźlicyorazokresu24latponim.
37A.Sakula,SelmanWaksman(1888-1973),discovererofstreptomycyn:Acentenary
review,nBrJDisChest.”1988,82,s.23.
20
