Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wodawczej,aniprawarozwiązywaniaparlamentu.Podporządkowując
sięwoliSejmuwdniuuchwaleniaMałejKonstytucjiJózefPiłsudskizłożył
swójdotychczasowyurządijednocześnieobjąłnowy.
PrzyjęłosięoceniaćMałąKonstytucjęjakoaktprawnywprowadzający
wpaństwiepolskimtzw.systemrządówkomitetowych.Rolaparlamentu
byładominująca,ainneorganywładzypaństwowej,włączniezNaczelni-
kiemPaństwa,zostałymupodporządkowanejakoswegorodzajukomite-
tywykonawcze,któreniemiaływłasnych,konstytucyjnychuprawnieńbez
wcześniejszejakceptacjiSejmu.PrzydominacjiendecjiwSejmieUstawo-
dawczymprzesuwałotopunktciężkościdecyzjipolitycznychzBelwede-
rudoparlamentuipozwalałoodzyskaćinicjatywępolitycznąnarodowej
demokracji,któraitakprzezwłasnegopremierakontrolowałasytuację
wrządzie.
2.1.7.GabinetLeopoldaSkulskiego
UstąpieniePaderewskiegozestanowiskaszefarządu,którypozakończe-
niukonferencjiwersalskiejirozwiązaniusprawspornychnadrodzedy-
plomatycznejuznałswojąmisjęzawypełnioną,spowodowałowgrudniu
1919r.powołanieprzezPiłsudskiegonanowegoszefarządu,zgodnie
zarytmetykąsejmową,kolejnegoprzedstawicielaprawicyLeopolda
Skulskiego,reprezentującegozarazemNarodoweZjednoczenieLudowe
iludowców,sprzymierzonychjużwtrakcieodwoływaniaPaderewskiego.
WgabinecieSkulskiegodominowaliprzedstawicieleendecjiistronnictw
chrześcijańskich,oboknichzasiadalinielicznireprezentanciPSL„Piast”
iPSL„Wyzwolenie”.Klęskanafronciewschodnimdoprowadziładoupad-
kutegogabinetujużsześćmiesięcypóźniej9czerwca1920r.
2.1.8.Rządypozaparlamentarne
Dwagabinety,którekierowałypolitykąpolskąwdrugiejpołowie1920
ipierwszejpołowie1921r.miałycharakterszczególny,wynikającyzpo-
trzebyszukanianadzwyczajnychrozwiązańpodczastoczącejsięwówczas
wojnyzRosjąbolszewicką.Pierwszymznichbyłrządstworzonyponow-
rządW.Grabskiego
nieprzezendeckiegopolitykaWładysławaGrabskiego.Ustąpiłonjuż
24lipcazpowoduzarównoseriiklęskmilitarnychnafroncie,jakikryty-
kiprzedstawicieligabinetuzapostawęnamiędzynarodowejkonferencji
wSpa,podczasktórejzrezygnowanozplebiscytunaŚląskuCieszyńskim.
Kryzyspaństwamogącygrozićjegocałkowitymunicestwieniem,
wmomenciekiedywojskabolszewickiepodchodziłypodWarszawę,skło-
niłpolitykówporazdrugiod1919r.doponadpartyjnegoporozumienia
ipowołaniadożyciakoalicyjnegogabinetu,naczelektóregostanąłli-
82