Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
z48roku:
Czyprzysięgaszbronićrepublikidemokratycznejispołecznej?
PrzysięgamnaChrystusa.
Czyprzysięgaszzachowaćwtajemnicysprawyzwiązkuikarać
śmierciązdrajców.
PrzysięgamnaChrystusa!
Czyprzysięgaszchwycićzaorężnaznakdanyprzezwodzów
twychiopuścićojca,matkę,żonęidzieci,bylotemprzybyćnaobronę
wolności?
TrzykrotnieprzysięgamnaChrystusa!
Formyteróżniłysięnieco,stosowniedomiejscowości.
WSewennachneofitazrękąnaszablizaklinałsię:»Natożelazo,
symbolhonoru,przysięgamuzbroićmeramięprzeciwuciskowi
politycznemuireligijnemu«.
Otóż»tajemnice«tedziałałynasetkitysięcyludu,awodzami
związkuwinnibylibyćprawowicikrajuprzedstawiciele:
ZgromadzenieNarodoweiministrowieprzeciwniprezydentowi,
podejrzywanemuoprzygotowywaniezamachustanu.Aleludność
wiejska,rozmiłowanawnowejkonstytucyirepublikańskiej,
potrzebowałareligiipolitycznej,byobronićustanowionyporządek
prawny,potrzebowałazaśjejtembardziej,żeniebyłoanizdolności
politycznej,anirozumustanuwrządzącemstronnictwie
republikańskiem.Czyżtareligiamogłazastąpićrozumpolityczny?
Nie!Zchwilą,gdytrzebabyłowalczyć,niebyłowodzów.Tysiące
dłoniwieśniaczychchwyciłozabroń,zakosy,zacepyinieznalazło
nigdzietych,którychobowiązkiembyłobronićustawykrajowej.
Utalentowanyautorpowieściznakomicieuchwyciłobrazszerzenia
sięmyślioporu,znakomicieująłcałośćtejwiarywrozdziale»Barbés
iJezusChrystus«,ale,zdaniemnaszem,odebrałruchowi
wieśniaczemujegooryginalność,przedstawiającrzemieślników
małomiasteczkowychjakojedynychchorążychruchu.Ciwędrowni
apostołowiemielisweznaczenie,alewieśsamamyślałaidziałała.
Byłygminy,którecałewyruszyły,bywalczyćokonstytucyęz1848
roku.Awalkabyłakrwawa;byłynawetzwycięstwanadarmią,którą
bonapartyzmzwiódłdozdrady.Ilośćwalczącychchłopówbyła
poważną:nierzadkooddziałyliczyłypokilkatysięcyludzi.
Tooddziaływłościańskiezachęciłymiasteczkadooporu.Bezwodzów,
bezkierownictwa,bezplanuibeznadzieizwycięstwaruchtenzginął
marnie.Wieś,którejwiarawrepublikęzostałazłamaną,zrozpaczy
iprzestrachuprzeszładobonapartyzmu.