Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Biochemicznezmianyworganizmiesportowca
Katecholaminy(KA)
WysiłekfizycznypowodujewzrostwydzielaniaKAdokrwiobiegu,przyczymwzrost
stężeniaadrenalinypojawiasięprzywiększychobciążeniachiuosóbwytrenowanych
jestmniejszy.NajważniejszymbodźcempowodującymuwalnianieKAjestprawdo-
podobniepobudzenieergoreceptorówmięśniszkieletowych,m.in.przezmleczany.
DlategozwiększeniestężeniaKAjestpoczątkowoproporcjonalnedointensywności
wysiłku,następniegwałtownierośnie-analogiczniejakwprzypadkuprogumlecza-
nowego.Katecholaminy,pozaoczywistymwpływemnaukładkrążenia,zwiększają
aktywacjęukładurenina-angiotensyna-aldosteronizapobiegająhipoglikemii.Ich
stężeniewracadonormypook.24godz.pozakończeniuwysiłku.
Wazopresyna(ADH)
Najważniejszeczynnikistymulująceuwalnianiewazopresynytowzrostosmolarno-
ściispadekobjętościosoczakrwi.Wazopresynazmniejszadiurezęprzezotwarcie
kanałówwodnychizwiększonezwrotnewchłanianiewodywcewkachkońcowych
nerek.Wczasiewysiłkówfizycznychdochodzidowzrostustężeniawazopresyny
wsurowicykrwi,przyczymdługotrwałytreningniewpływanastężeniespoczyn-
kowetegohormonu.
Gospodarkaelektrolitowa
Sód
Hiponatremięobserwujesiępodczaslubbezpośredniopodługotrwałymtreningu.
Jestwynikiemintensywnegopoceniasięorazprzewodnieniazwiązanegoznad-
miernymspożywaniemsamejwody.Wnajcięższychprzypadkachmożeprowadzić
doobrzękumózguizatrzymaniaoddechu.
Ryzykowystąpieniahiponatremiirośniewrazzdługościątrwaniatreningu.Jest
rzadkoobserwowana,jeśliwysiłektrwałkrócejniż4godz.,istosunkowoczęsto,gdy
przekroczył8godz.Wykazano,żewystępujeu27%sportowców,którzypoukoń-
czeniuciężkiegotreninguszukająpomocymedycznej.Objawyhiponatremiiprzy
Na
+
<130mmol/ltom.in.osłabienieibóległowy.Ponieważtowarzyszyjejprzewod-
nienie,wleczeniustosujesięstężonąsól.
Potas
PrzyczynąhiperkaliemiiwysiłkowejjestuwalnianiejonówK+zpracujących
mięśniszkieletowych.PozatymstężenieK
+
możerosnąćwodpowiedzinakwa-
sicęmetabolicznątowarzyszącąwysiłkomznacznieprzekraczającympróg
mleczanowy.PozakończeniuwysiłkufizycznegostężenieK
+
możegwałtownie
spaść,coprawdopodobniezwiązanejestzintensywnymwychwytempotasu
przezmięśnieszkieletoweorazzpodwyższonymstężeniemaldosteronu.
Zarównohiper-jak
ihipokaliemiazwiększa
ryzykogroźnych
zaburzeńrytmuserca,
cojednakwydaje
sięmiećznaczenie
jedynieusportowców
zchorobą
niedokrwiennąserca.
29