Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B1–Budowaaminokwasów
39
Równaniejonizacjisłabegokwasumapostać:
HA⇄H++A-
Stałąrównowagi(K)tejreakcjijonizacjidefiniujesięzapomocąrównania:
K=
[H+][A-]
[HA]
(równanie1)
pKkwasudefiniujesięjako:
pK=-logK=log
1
K
pKkwasuodpowiadatakiemupH,wobecnościktóregopołowategokwasuulegajoni-
zacji(dysocjacjinajony),tojestgdy[A-]=[HA].
RównanieHendersona-HasselbalchaprzedstawiazależnośćmiędzypHaproporcją
kwasudozasady.Punktemwyjściawuzyskaniutegorównaniajestprzekształcenie
równania1.Wwynikutegoprzekształceniauzyskujesięrównanie:
[H+]
1
=
1
K
×
[HA]
[A-]
Pozlogarytmowaniuobustronrównaniaotrzymujesię:
log
[H+]
1
=
log
1
K
+
log
[HA]
[A-]
PodstawiającwpowyższymrównaniupHzamiastlog1/[H+]ipKzamiastlog1/K,
uzyskujesięrównanie:
pH=pK
+
log
[HA]
[A-]
nazywanerównaniemHendersona-Hasselbalcha.Równanietowskazuje,żewartość
pKkwasujestrównapHroztworu,gdystężeniemolowetegokwasujestrówne
stężeniusprzężonejznimzasady.PonadtopozwalanawyznaczeniepHroztworu,
jeślisąznanestężeniamoloweA-iHAorazpKdlaHA.Umożliwiaonorównieżobli-
czeniepKkwasu,jeżeliznanesąstężeniamoloweA-iHAorazpHroztworu.
Bufory
Sprzężonaparakwas-zasada,takajakkwasoctowyioctan,jestodpornanazmiany
pHroztworu.Oznaczato,iżdziałajakbufor.Wwynikudodaniajonówwodorotlen-
kowych(OH-)doroztworukwasuoctowegozachodzireakcja:
CH3COOH+OH
-⇄CH
3COO-+H
2O
KrzywazależnościpHtegoroztworuodilościdodanychjonówOH-nazywanajest
krzywąmiareczkowania(rys.4).NakrzywejtejistniejepunktprzegięciawpH4,8,
