Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.RyshistorycznyrozwojulindoRewolucjiPrzemysłowej
41
przyjmujesięjakorok1750,należyzauważyć,żeobejmujeonprawie1300latod
upadkuCesarstwaRzymskiego,czyliokresyśredniowiecza,odrodzeniaioświecenia.
1.2.1.Średniowiecze
Wokresieśredniowieczabardzoważnymrzemiosłemzwiązanymzwyrobami
liniarskimibyłopowroźnictwo[91].Powroźnicywytwarzaliżnewyrobywłókienne:
sznurki(umowniedo4mm),sznury(do8mm),linkido(20mm)iliny(powyżej
20mm),alewytwarzanoteżpostronki,stryczkiibicze[91].Zpunktuwidzenia
tematykitejksiążkiwszystkietewyrobybyływyrobamiliniarskimi.Produkowano
jezdostępnychsurowców,wEuropiegłówniezpowszechniedostępnychkonopi
[139].RoślinętęuprawianowcałejEuropie,aległówniewHolandiiinaterenach
KrólestwaPolskiego(późniejRzeczypospolitejObojgaNarodów).Należyzauważyć,
żeEuropawokresieśredniowieczabyłabardzopodzielona,namniejszeiwiększe
społecznościfeudalne.Nieistniałwspólnyzorganizowanyrynektowarów,asystemy
transportowe,sprawnewokresieCesarstwaRzymskiego,praktycznieległywruinie.
Niektóreszlakizostałyzarzuconeizapomniane.Najważniejszymwspólnymdzie-
dzictwemówczesnychpaństwispołecznościbyłkościółrzymskokatolicki,który
wzakonachprzechowałwiedzęiżnetechnologieodziedziczonepostarożyt-
nych.WwielumiejscachtakiezakonyjakBenedyktyniiCystersitworzyłylokalne
ośrodkirzemieślnicze.Zapotrzebowanienawyrobylniarskiegenerowałahodowla,
budowaniedużychobiektówpałacowych,katedr,budowliobronnych,przemysł
szkutniczyirozwijającesięgórnictwosurowcówmineralnych.
Narysunku1.22przedstawionoprodukcjęlinkonopnych.Linytebyływykony-
wanewtrzechoperacjachjakolinytrójsplotkoweprzeciwzwite.Najpierwskręcano
cienkiesznuryzpojedynczychwłókienkonopi,następniesznurywsplotki,awtrzeciej
faziezesplotekskręcanogotowąlinę.Tatechnologianieuległazmianiedodzisiaj.
Takwykonanalinamiałaśrednicęponad30mmisłużyłanajprawdopodobniejdo
refowaniażaglinagaleonie.Narysunku1.23ugóryjestpokazanezdjęcieodnale-
zionej,dobrzezachowanejlinyużywanejnastatkuMaryRose.Linapochodząca
zkopalniSoliwWieliczce(rys.1.23nadole)byłarównieżwykonanajakolinatrój-
splotkowaijakolinaprzeciwzwitaośrednicyponad100mm.Maładokładnośćwy-
miarówlinysugeruje,żesłużyładoopuszczaniagórników,materiałównastemple
iwyciąganiabaryłeksoli.Liny,którepracowaływkołowrotachnadolekopalni,
wykonywanozkonopi.Wcelupowstrzymaniadegradacjibiologicznejlinywłókien-
nenasączanotłuszczami,najczęściejłojemzwierzęcym.Stanowiływięcźródłopo-
karmudlamyszyiszczurów,którezasiedlałykażdąkopalnię.Wnocywydobycianie
prowadzonoizdarzałosię,żepodczasporannychzjazdówuszkodzoneprzezszkod-
nikilinysięurywały,agórnicyginęli.Wprowadzonowięczasadękontrolioptycznej
stanulinprzedkażdymzjazdem.Jesttoprawdopodobniepierwszyprzypadek
wtechniceświadomegokontrolowania(diagnostyki)stanuobiektutechnicznegobez