Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Skwarczyńskazkoleiterminemnliteratura”objęłazarównoliteraturę
piękną,jakinstosowaną”
7
czyużytkową.Dotegodrugiegotypuzaliczasię
takżelist,któremupoświęciłanowatorskąTeorięlistu.Czytamytammiędzy
innymi:
Listjestcząstkążycia.Powstajenapłaszczyźnieżycia,wbezpośrednimznim
związku.[ł]Współrzędnośćlistuwzględemżycialubjegobezpośredniznim
związekjakocząstkizcałością–jestistotącharakterulistu.[ł]Zagadnienie
listuprzekraczasferętekstuisięgawrzeczywistośćbezpośrednioprzeżytą.[ł]
Dwaobliczamawydanakorespondencja:dokumentuidziełasztuki8.
Owarelacjanwspółrzędności”czynizeSkwarczyńskiejprekursorkęnowo-
czesnejproblematyzacjirelacjimiędzyliteraturąiżyciemczycodziennością.
Nurtbadańnadpograniczamiliteratury–czyteżjejwielopostaciowoś-
cią–jakokluczowymzagadnieniemliteraturoznawstwaodżywawkońcówce
lat60.ilatach70.Maciejewskikojarzytenproceszwpływemsemiotycznej
teoriikultury:nTraktowaniekulturyjakosystemuznaków(iwidzeniewtym
aspekcietakżetekstuliterackiego)zdezaktualizowałowpewnymsensieprze-
ciwstawieniezainteresowań:samymdziełemczyjegokontekstem”9.Między
innymitymtłumaczybadaczpowrótzainteresowaniandlaróżnychkonteks-
tówliteratury”
10
:nRozwijająsięnowedyscyplinyteoretycznoliterackie,jak
np.poetykaodbioru,obejmujesiępenetracjąbadawcząmarginesyliteratury.
Powracajązainteresowaniaosobowościąartystyczną[ł],anawetnastępuje
rehabilitacjabadańbiograficznych”.Jesttookres–bytakrzec–nrozpraszania”
uwagi,dotychczasskupionejnanautonomicznościtekstu”11.
Ważnympunktemodniesieniadlategorodzajurefleksjibyła,oczywiście,
koncepcjaspołecznychobiegówliteratury–którazadomowiłasięwbada-
niachliteraturoznawczychnastałe.Wwydanejw1973rokupracyokulturze
literackiejmiędzywojniaŻółkiewskiwymieniasześćtakichobiegów,wśród
nichobiegliteraturywysokoartystycznej,popularnej,brukowejiobiegfolk-
lorystyczny12.WtymsamymrokuukazujesiędrukiemzbiórtekstówOwspół-
czesnejkulturzeliterackiej,gdzieznajdujemy–wydanypóźniejwzbiorzeTeoria
kultury.Folklorakultura–tekstCzesławaHernasaPotrzebyimetodybadania
7Zob.S.Skwarczyńska,Opojęcieliteraturystosowanej,nPamiętnikLiteracki”1931,z.1.
8S.Skwarczyńska,Teorialistu,oprac.E.Feliksiak,M.Leś,Białystok2006,s.349.
9J.Maciejewski,Rozwójwiedzył,dz.cyt.,s.213.
10Historiatajestbardziej,rzeczjasna,zniuansowanaiMaciejewskijesttegoświadomy.
Marksizmowyminkontekstami”interesowałsięzawsze.Jestteżoczywiste,żebadanianad
kontekstamiliteraturypoczęściograniczałinnykontekst–polityczny–wktórymprzyszło
pracowaćpolskimnaukowcomwPolskiejRzeczypospolitejLudowej.
11J.Maciejewski,Rozwójwiedzył,dz.cyt.,s.213–214.
12Zob.S.Żółkiewski,Kulturaliteracka1918–1932,Wrocław1973.
16
