Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
hasłemrewolucjibolszewickiej,awięczhasłemprawanarodówdosamostanowie-
nia.Tymsamympoczątekwładzybolszewikówwiązałsięzgromkimideklaracjami
diametralnejoraztrwałejzmianywzakresiekształtowanianarracjipolitycznojęzy-
kowej.Deklaracjetezachęciłypoczątkoworóżnorodneśrodowiskaintelektualne,by
konkurowaćmiędzysobą,starającsięstworzyćnowąnarrację.Opierającsięnaniej,
wświetleambicjiautorów,państworadzieckiewsposóbuporządkowanymogłoby
zreformowaćstosunkijęzykowe,zmieniającrewolucyjnieobliczestosunkównarodo-
wościowychorazkulturęjęzykowąwobrębieswojegoterytorium,jakrównieżpoza
jegogranicami.Rozdziałtenprzybliżawszczególnościkonfrontacjęnbudowniczych
językowych”oraznmarrystów”
,stanowiącychbezwątpienianajbardziejideologicznie
zaangażowane,jakrównieżnajbardziejwpływoweśrodowiskarywalizująceoprym
wdomeniekreacjiradzieckiegoświatopoglądulingwistycznego.Wtleprezentacji
zmagańobuobozówzawartokrótkąprezentacjęeurazjatyckiejnarracjipolityczno-
językowej.Uczynionotak,by:1)wskazaćgłówopozycjęrewolucyjnychodmian
narracjipolitycznojęzykowejwZSRRoraz2)zaprezentowaćnarracjępolitycznoję-
zykowąbiałychemigrantówrosyjskich,którabezwątpieniapozostajeszczególnie
istotinspiracjąideowąwspółczesnychwładzrosyjskich(chętnieikonsekwentnie
propagującychswójsenoistnieniumitycznejEurazji,wyrosłejpomiędzycywilizacją
europejskąorazazjatycką).Wrozdzialetymprzedstawionoponadtozwrotbolsze-
wikówwkierunkumotywówrusyfikatorskich,któryrozpocząłsięjużwlatach30.
XXwieku.Wramachtegoprocesu,mimooficjalniepodtrzymywanodogmat
leninowskiozasadzierównouprawnieniajęzyków,realnewpływyjęzykarosyjskiego
stopniowowzrastały,cowiązałosięzzanikiemobecnościinnychjęzykówwwielu
przestrzeniachichdotychczasowegofunkcjonowania.
Obarozdziałyzawierająmateriał,którypozwalauchwycićorazzrozumiećzja-
wiskowybiórczegosplataniaelementówtradycjiimperialnejztradycjąradziecką
wramachwspółczesnegorosyjskiegodyskursupolitycznojęzykowegonapoziomie
federalnym.WprzestrzenidyskusjidotyczącejpolitykijęzykowejFRwidzimywspo-
sóbdobitny,jakposzczególneagendyfederalnechętnieiczęstopowracajązarówno
dowątkówpodnoszonychczytowczasachcarskich,czytowczasachradzieckich.
Wrezultacieformujesiędeklaratywna,silniezmitologizowanaoficjalnaopowieść
owielkimipotężnymjęzykurosyjskim,którypozostawaćmapierwszympośród
równychwszystkichjęzykównarodówFR.Taswoistaformuła,którąwładzefederalne
promująjakoobiektywnyopisrzeczywistości,wytyczawąskiegraniceichtolerancji
wsferzepercepcjiorazkonceptualizacjisprawpolitycznojęzykowych.
RozdziałyczwartyorazpiątypoświęconoomówieniuroliprezydentaFRwza-
kresiekształtowaniaipromocjiwspółczesnejrosyjskiejnarracjipolitycznojęzyko-
wej.Uwypuklonownichkluczowąpozycję,jakązajmujeonwcharakteryzowanych
procesach.Wrozdzialeczwartymgłowapaństwarosyjskiegozostałaukazanajako
głównykreator,natomiastwrozdzialepiątymjakogłównypromotorstanowiskawładz
rosyjskichwodniesieniudorozumieniaorazuprawianiafederalnejpolitykijęzykowej.
17
AdamMickiewiczUniversityPress©2021