Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Międzyautobiografiąaopowieściąrodzinną...
nych,nieposzukująwrażeńestetycznych,alemająnadziejęnaspotkanie
zdrugimczłowiekiem30.
Szczerośćczyekshibicjonizm?
Osobnyrozdziałkwestiiprawdywpamiętnikarstwiepoświęca
wswojejpracynatematdziejówpamiętnikówwPolsceAndrzejCieński.
Starasięukazaćproblemwperspektywieróżnychdziedzinnaukhuma-
nistycznych.Itak,zpunktuwidzeniahistoryka–tuautorpowołujesię
naWładysławaCzaplińskiego–możnawskazaćnastępująceprzyczyny
deformacji:„zawodnośćpamięci,naturalnątendencjędoprzedstawiania
własnejosobywdobrymświetleidoprzydawaniajejznaczeniapoprzez
rzekomyudziałwrozmaitychwydarzeniachorazczęstopochopneule-
ganiewłasnymsympatiomiantypatiomwstosunkudoinnychludzi”31.
Zkoleisocjologainteresowaćbędąnietylkospisaneprzezautorafak-
tyzgodnezobiektywnąprawdą,alejednocześniewszelkiekłamstwa
izłudzenianatematwłasnejosobyjakoprzejawpewnychdążności32.
Dlapsychologaźródłemdeformacjifaktówwautobiografiachjestwy-
znawanyprzezautoraprymatcelówestetycznychnadtroskąoszczerość
iprawdziwość,aleteżproblemy,jakieautormazezrozumieniemmo-
tywówwłasnegopostępowaniaczyuleganiezmiennymnastrojom
wtrakciepisania33.Zewzględunawybiórczetraktowaniefaktówwedług
RoyaPascala,naktóregopowołujesięCieński,autobiografięokreślasię
niekiedynajbardziej„selektywnązesztuk”34.Innewymienianeprzyczy-
nydeformacji,ograniczeń,przemilczeńwautobiografiitotakżepomyłki
30
Ph.Lejeune,Czymożnazdefiniowaćautobiografię?,s.14–15;podobnestano-
wiskozajmujeEakin.
31
Zob.A.Cieński,ZdziejówpamiętnikówwPolsce,Opole2002,s.31.
32
Tamże,s.32.
33
Tamże,s.33.
34
R.Pascal,DesignandTruthinAutobiography,London1960,cyt.za:A.Cień-
ski,ZdziejówpamiętnikówwPolsce,s.35.
