Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
21
determinujeformęitreść35)–pozwalasformułowaćtezę,żepieśnistano-
wiąjedenzważniejszychelementówumożliwiającychpoznanietwórczości
Liszta.Dająnamonewglądwpodejścietegotwórcydomuzykiisposób
rozumieniaprzezniegotekstu.Obrazująrównieżjegodrogęwposzukiwa-
niunajdoskonalszegopołączeniamuzykiipoezji–nowatorskiegozałożenia
Liszta,którewpisujesięwXIX-wiecznąpraktykęhybrydyzacjigatunków
iwzajemnegooświetlaniasztukoraz,poprostu,wtradycjępieśniową.
CelemniniejszejksiążkijestukazaniepieśniLisztawichzłożoności
iróżnorodnościorazwskazanienajważniejszychelementówszerokorozu-
mianegowarsztatupieśniowegokompozytora–tychelementów,któresta-
nowiąojegoniepowtarzalności,oraztych,którełączągozeuropejską
tradycją.Wtakimujęciumożnatakżenaświetlićważny,dotądpomijany,
aspekttwórczościkompozytora,jakimjestpracanadtekstempoetyckim–
równiedlaLisztaistotnajakmuzyczneopracowaniewiersza.Celemnieco
pobocznymjestuporządkowaniekatalogupieśni,wtymwłaściwaatrybu-
cjatekstówpoetyckichorazpodanieichźródeł.
Jakwspomniałam,Lisztodnajwcześniejszychlatpróbowałswoich
siłwgatunkachwokalnych,zaśideapołączeniapoezjiimuzykistano-
wiłajednązjegoidéefixe,doktórejnawiązujegłównytytułniniejszej
książki–Międzysłowemadźwiękiem.Odzwierciedlaonsposóbuporząd-
kowaniamateriałuipodstawoweperspektywymetodologiczne–interse-
miotycznąorazintermedialną,któreotwierająmożliwośćsięgnięciado
różnorodnychmetodbadawczych.Tytułtenodnosisięrównieżdotego,że
Lisztwswoichpróbachpołączeniapoezjiimuzykinieustającobyłmiędzy
dwomasystemamiimediami.Razwiększeznaczeniemiałtekstjakopunkt
wyjściaideterminantawyborówartystycznych,razdźwiękjakonośnik
emocjiitreści(częstouwikłanychwsłowo).Obasystemywzajemniena
siebiewpływały,conajlepiejwidaćwłaśniewpieśni–tupoetyckiesłowo
stanowipoczątekkompozytorskiejdrogi,podlegaróżnorodnymprze-
kształceniomimodyfikacjominterpretacyjnym.Natomiastdźwięk,który
przybieraswójkształtpodwpływemsłowa,pozwalamułatwiejdotrzećdo
odbiorcy,dobarwiajeemocjonalnie(wyrazowo),aczasemdodajewłasną
opowieść.Ztegopowoduważnewydajesięspojrzenierównieżnafunk-
cję,jakąpełniąwpieśniposzczególnemedia,inato,któreznichniesie
(zakodowane)znaczenie.
35WięcejnatematLisztowskiejideimuzykiprogramowejietapów,którymikom-
pozytordoniejdoszedł,zob.M.Gamrat,MuzykafortepianowaFranzaLisztazlat
1835-1855wkontekścieideiDcorrespondancedesarts”,WydawnictwaUniwersytetu
Warszawskiego,Warszawa2014,s.114–146.
