Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.MODELBIZNESUZPERSPEKTYWYOGÓLNEJTEORIISYSTEMÓW
20
1.5.Pojęciemodelubiznesu
Definicjiipodejśćdomodelibiznesuwliteraturzeprzedmiotujestwiele.Liczne
równieżopracowaniaprzedstawiająceklasyfikacjetychpodejść.Wtympodroz-
dzialezostanąprzedstawionepodejściadoopisumodelibiznesu:taksonomiczne,
rozmyte,przezpryzmatkomponentów,wartości,zależności,podmiotoweoraz
utrzymanewnurcieteoriisystemówicybernetyki.
Podejścietaksonomicznenawiązujedopodejściastosowanegowbiologii.Jest
próbąsklasyfikowaniamodelibiznesuwedługichcech.Wtradycyjnejgospodarce
możnawyróżnićpodstawowemodelebiznesu,takiejak:wytwórcy,dystrybutorzy,
właścicieleipośrednicy29.Podejścietaksonomicznejestszczególniepopularne
wodniesieniudofirminternetowych(e-biznesowych).Powstałowieletegotypu
taksonomii,zazwyczajakcentującychróżnicemiędzyfirmamiinternetowymi
atradycyjnymi
30
.Zaletąpodejściataksonomicznegojestmożliwośćprzeglądu
zróżnicowaniafirmfunkcjonującychwgospodarcelubwwybranejjejczęści.
Podejścietoniedostarczajednakinformacjipozwalającychnaocenędziałania
wybranejfirmy.Wramachjednegotypumogąznajdowaćsięfirmyzróżnicowane
zewzględunawielkość,rentownośćitp.
Podejścierozmyte(nieostre)poleganaopisiemodelubiznesuprzezprzed-
stawienieogólnejzasadydziałaniafirmy.Przedstawicielemtegonurtujestm.in.
MichaelPorter,którystwierdził,żemodelbiznesutoogólnakoncepcjadziałania.
JoanMargrettatwierdzi,żeprzeztopojęcienależyrozumiećhistorietłumaczące,
jakfirmydziałają
31
.ValerieSabatieriin.podają,żemodelbiznesutoskrzyżowanie
kompetencjifirmyipotrzebkonsumentów32.Możnaspotkaćrównieżopinie,że
modelbiznesutorefleksjanadstrategiąrealizowanąprzezfirmę33.
Kolejnympodejściemdomodelibiznesujestichanalizaprzezpryzmat
ichkomponentów.DotychpodejśćzaliczasiępopularnepodejścieAlexa
OsterwalderaiYvesaPigneura,wktórychschemaciemodelubiznesuznajduje
siędziewięćelementów(kluczoweaktywności,kluczowipartnerzy,kluczowe
zasoby,strukturakosztów,relacjezklientami,segmentyklientów,propozycja
wartości,kanały,strumienieprzychodów)
34
.Wartowspomniećoinnychpo-
dejściach.AdrianSlywotzkypostrzegamodelbiznesuprzezjegoczterykom-
ponenty:wybórklienta,przechwytywaniewartości,kontrolęstrategicznąoraz
zakresdziałania35.
29Por.W
.Szpringer,Innowacyjnemodelee-biznesu.Aspektyinstytucjonalne,Difin,Warszawa2012.
30
Por.D.Nojszewski,Przeglądmodelie-biznesowych(cz.1i2),HE-mentor”2006,nr5(17)i2007,
nr2(19).
31J.Magretta,WhyBusinessModelsMatter,,,HarvardBusinessReview”2002,nr5.
32
Ch.Baden-Fuller,M.S.Morgan,BusinessModelsasModels,HLongRangePlanning”czerwiec-lipiec
2010t.43,nr2-3.
33
R.Casadesus-Masanell,J.E.Ricart,Jakskonstruowaćzwycięskimodelbiznesowy,HHarvardBusiness
ReviewPolska”2011,nr103.
34
A.Osterwalder,Y.Pigneur,Tworzeniemodelibiznesowych,tłum.B.Sałbut,Onepress,Gliwice2012.
35
A.Slywotzky,D.Morrison,B.Andelman,StrefaZysku,tłum.A.Ehrlich,PWE,Warszawa2000.