Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
powojennego.
4.DeklaracjaBalfouraikonfliktoPalestynę(1917–1949)
Spośródwieludokumentów,którekreśliłymapęnowegoBliskiego
WschodupoIwojnieświatowej,jedenszczególniezaważyłnajego
dziejach.DokumentemtymbyłlistlordaBalfouraz2listopada
1917roku.
Jużpodkoniec1916r.układsiłzmieniłsięnakorzyśćaliantów,
apozycjaWielkiejBrytaniistałasiędominująca.Wojskabrytyjskie
odbiłyatakosmańskinaAl-Ariszibyłygotowedoofensywy
naPalestynę.Francjaniezdołaławysłaćtamkontyngentuwojsk,
coprzekreśliłojejplanywspółrządzeniatymkrajemrazem
zBrytyjczykami,zgodniezporozumieniemSykes–Picot.
BrytyjczycymieliterazwkwestiiPalestynywolnąrękę.Sprawy
zaczęłynabieraćprzyspieszeniawgrudniu1916r.,kiedynaczele
nowegorządubrytyjskiegostanąłDavidLloydGeorge.Uważałon,
wodróżnieniuswoichpoprzedników,żePalestyna–jakokolebka
judaizmuichrześcijaństwa–powinnabyćpodkontroląWielkiej
Brytanii.Zpunktuwidzeniabrytyjskichinteresówpolitycznych,
PalestynamiałabyćbuforemzabezpieczającympozycjeLondynu
wEgipcie.Odwiosny1917r.jejobszarzacząłbyćtraktowany
przezLondyntakżejakopomostmiędzyEgiptem,kontrolowanym
jużprzezBrytyjczyków,aIrakiem,którydopieroprzechodziłpod
wpływybrytyjskie[38].
PerspektywaprzejęciakontrolinadPalestynąprzezWielką
Brytaniębyłakorzystnadlasyjonistów,czylinarodowców
żydowskich.Ruchsyjonistycznydążyłdouzyskaniaprzyzwolenia
nanieograniczonąmigracjęŻydówdoPalestyny,aleodKongresu
SyjonistycznegowBazyleiw1897r.dowybuchuIwojny
światowejniebyłotomożliwezewzględunastanowiskoStambułu.
Władzeosmańskie,którekontrolowałyPalestynę,niezezwalały
naimigracjęŻydów,gdyżobawiałysię,żespowoduje
toniezadowolenieludnościarabskiejiżeniezadowolenietoskieruje
