Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Transpozycjawychowaniainstytucjonalnegowświetleanalizyporównawczej...
27
nNiewolnikwkoloniach”rozpracowujensystem”idlaosiągnięciaważ-
nychdlasiebiecelówużywanielegalnychlublegalnychśrodków,które
nieleżąwintencjiinstytucji.
Styleadaptacji,jakieczłowiekprzyjmujewobeccelówokreślanych
przezkulturęiwobecśrodkówsłużącychdoosiąganiatychcelów,
przedstawiatakżeMerton(1957).Zewzględunaichuniwersalność
mogąonerównieżsłużyćjakoformyadaptacjidoinstytucjitotalnej.
Tabela1.StyleadaptacjiwedługRobertaMertona
konformizm
innowacyjność
rytualizm
wycofaniesię
buntowniczość
Styladaptacji
pozornaakceptacja
pozornaakceptacja
odrzucenie
odrzucenie
odrzucenie,powstaniena
ichmiejsceantywartości
wobecwartościspołecznie
akceptowanych
Celekulturowe
pozornaakceptacja
odrzucenie
pozornaakceptacja
odrzucenie
odrzucenie,przyjęcie
postawseparacyjnych
wobecwymagań
instytucji,używanie
niedozwolonychśrodków
Zinstytucjonalizowane
środki
Źródło:Janowski,1995:151.
Wszystkiezwymienionychtypówadaptacjidoinstytucjitotalnej
nietylkopowodująpozornąprzystosowawczośćdoniej,aleprzede
wszystkimzuwaginasytuacjęnapiętnowaniawkomponowanąwna-
turętegotypuinstytucjiwychowankowie(pensjonariusze)doświad-
czającyjejzdecydowaniesięodniejodcinają(poczuciewstydu).Zwy-
kleteżwypierajązeświadomościwszystko,codotyczypobytuwniej,
lubczęśćznichskazananapobytwniejdokońcaswojegożyciawy-
cofujesięzniejpsychicznie,nżyjącwewłasnymświecie”(atrofiapsy-
chiczna).
Atrybutyinstytucjitotalnej,woparciuodokonanąprzezHoffma-
na(Hoffman,Lippitt,1975)szczegółowącharakterystykętegotypu
instytucji,możemysprowadzićdotakichcech,jak:
-ograniczenieprzestrzeni,intymnościiswobody;
-nadmiarkontrolizewnętrznej;
-przymusdziałania;
-jednorodnośćcelów;
