Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Hematopoeza
SzymonFornagiel
Hematopoeza,czylikrwiotworzenie,jestprocesem,wprzebieguktóregozwie-
lopotencjalnej,macierzystejkomórkipniapowstajądojrzałeelementymorfo-
tycznekrwi:erytrocyty,leukocytyoraztrombocyty.Pierwotnymmiejscempo-
wstawaniazarodkowegoukładukrwiotwórczegojestregionAGM(aorta,
gonads,mesonephros),gdziepowstajązawiązkiaorty,gonadinerek.Wdalszym
etapieżyciapłodowegorolęnarządówkrwiotwórczychprzejmująkolejno:wą-
troba,śledzionaiszpikkostny,wktórymopróczmielopoezyzachodzitakżelim-
fopoeza,wzwiązkuzczymjestonrazemzgrasicąrównieżgłównymnarządem
układuodpornościowego.Szpikkostnyjeststrukturązłożonąztkankikrwio-
twórczejorazzrębu.Zrąbstanowisiećwłókienwytworzonychm.in.przezna-
czyniakrwionośne,komórkisiateczki,makrofagiorazfibroblasty,którewtej
lokalizacjimająunikatowązdolnośćwytwarzaniacytokinstymulującychiregu-
lującychhematopoezę.
Wwarunkachfizjologicznychuosóbdorosłychhematopoezaodbywasięjedy-
niewczerwonymszpikukostnym.Kościbiodrowe,kręgi,kościpłaskieorazże-
bratogłównemiejscarusztowaniakostno-stawowego,wktórychnajdłużejod-
bywasiękrwiotworzenie.Szpikkostny,będącytkankąbogatounaczynioną,
zawierasiećnaczyńkrwionośnych,którychścianypełniąistotnąfunkcję
dwukierunkowoprzepuszczalnedlakrwiotwórczychkomórekmacierzystych,
apraktycznienieprzepuszczalnedlakomórekznajdującychsięwpośrednimsta-
diumdojrzewania.Dojrzałeelementymorfotycznekrwiprzepuszczanewy-
łączniewjednymkierunku.Właściwościtedająpodstawędowyodrębnienia
swoistejbariery:krew–szpik.
Komórkimacierzystepierwotnymi,niedojrzałymiiniewyspecjalizowanymi
komórkamiowysokimpotencjaleproliferacyjnymposiadającymizdolnośćdo
samoodnawiania.Komórkimacierzystestanowiąstosunkowoniewielkiodsetek
wszystkichjądrzastychkomórekszpiku(1na10000–100000).Jedyniespora-
dyczniemożnajestwierdzićwekrwiobwodowej,przyczymichliczbaulegafi-
zjologicznemuzwiększeniuwczasiezakażeniaczypowysiłkufizycznym.War-
tozaznaczyć,żewtejtkancemogąonewystępowaćwdużymmianiewtrakcie
17