Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy Króle

Daria Domarańczyk-Cieślak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8220-131-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

352

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Domarańczyk-Cieślak, Daria. Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy Króle. Red. . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020, 352 s. ISBN 978-83-8220-131-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Domarańczyk-Cieślak, D.

T1 Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy Króle

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2020

SN 978-83-8220-131-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 240317, author = "Domarańczyk-Cieślak, Daria", editor = "", title = "Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy Króle", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2020", address = "Łódź", isbn = "978-83-8220-131-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Domarańczyk-Cieślak, Daria

ED -

TI - Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy Króle

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2020

SN - 978-83-8220-131-4

ER -

Netografia (standard APA):

Domarańczyk-Cieślak, Daria. Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy Króle [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020 [dostęp: 25 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/poczatki-psychologii-naukowej-na-ziemiach-polskich-na-przelomie-xix-i-daria-domaranczyk-cieslak-240317.

psychologia naukowa, prasa Królestwa Polskiego, czasopisma medyczne i przyrodnicze, czasopisma pedagogiczne

Autorka śledzi w publikacji narodziny psychologii jako dyscypliny naukowej na przełomie XIX i XX wieku na ziemiach polskich. Problematykę tę umieszcza w kontekście rozwoju dziedziny w Europie Zachodniej, co prowadzi ją do wniosków, że na gruncie p...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8220-131-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2020

Liczba stron:

352

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp9
I. Między filozofią a medycyną17
1. Rozwój definicji psychologia i ewolucja jej klasyfikacji wśród nauk na przełomie XIX i XX wieku18
2. Psychologia a medycyna na przełomie XIX i XX wieku40
3. Psychologia a pedagogika78
II. Psychologia w XIX wieku i jej najważniejsi przedstawiciele97
1. Psychologia w Europie – między Wundtem a Freudem100
2. Początki polskiej myśli (refleksji) psychologicznej119
3. Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich143
III. Zagadnienia psychologiczne na łamach prasy Królestwa Polskiego i Galicji przełomu XIX i XX wieku199
1. Czasopisma filozoficzne200
1.1. „Przegląd Filozoficzny”200
1.2. „Ruch Filozoficzny”220
2. Czasopisma pedagogiczne224
2.1. „Przegląd Pedagogiczny”224
2.2. „Nowe Tory”229
2.3. „Muzeum”233
2.4. „Czasopismo Pedagogiczne”, „Reforma Szkolna”, „Rocznik Pedagogiczny” i „Szkoła Polska”237
3. Czasopisma medyczne i przyrodnicze242
3.1. „Krytyka Lekarska”242
3.2. „Gazeta Lekarska”245
3.3. „Neurologia Polska”246
3.4. „Kronika Lekarska” i „Medycyna i Kronika Lekarska”251
3.5. „Zdrowie”253
3.6. „Przegląd Weterynarski”261
3.7. „Wszechświat”264
4. Czasopisma encyklopedyczne i społeczno-kulturalne266
4.1. „Ateneum”266
4.2. „Biblioteka Warszawska”275
4.3. „Przegląd Tygodniowy”281
4.4. „Tygodnik Ilustrowany”286
4.5. „Przewodnik Naukowy i Literacki”291
4.6. „Niwa”295
4.7. „Sfinks”297
4.8. „Bluszcz”301
4.9. „Ster”307
4.10. „Wędrowiec”311
Zakończenie317
Załączniki323
Bibliografia337
Spis ilustracji347
Spis tabel351

Międzyﬁlozoﬁąamedycyną

chcedonichdotrzeć,zobligowanajestużyćtzw.metodyintrospekcyjnej.We-

długniejkażdypsychologdokonujewgląduwsamegosiebie:wswójumysł,to

coczujeiprzeżywawewnętrznie,anastępniemusitowszystkoprzeanalizować,

dokonaćklasyﬁkacjiizinterpretowaćwedługokreślonychprawideﬁnicji.Jednak

zestanowczymsprzeciwemwobectejmetodywystąpiłAugustComte58,który

stwierdził,iżumysłludzkijestwstanieobserwowaćbezpośredniowszystkiezja-

wiskapozadotyczącymisamychnas.Zgodniezprezentowanymprzezsiebiesta-

nowiskiemtłumaczył:uOsobnikmyślącyniemożesięprzecieżrozdzielićnadwie

istoty,którychbyjednamyślała,adrugabymyślenieśledziła…Tarzekomame-

todapsychologicznajestwięcwswejzasadziezupełnymurojeniem”59.Powyższe

słowaskłaniajądowysnuciatwierdzenia,żeA.Comteutożsamiałbadaniepro-

cesówumysłowychzobserwacjąwewnętrznąitopierwszemuznichprzypisuje

wiarygodność.Wszystkotowedługwspomnianegobadaczaprzybliżapsycholo-

giędoﬁzjologii,gdziekażdewewnętrzneprzeżyciesprowadzonezostajedoak-

tywnościokreślonejczęścimózguikierowanymiprzezniegoorganami.Mocny-

mikontrargumentamiodparłpowyższezarzutyK.Twardowski,którystwierdził,

iżjedynądrogąbezpośredniegopoznaniazjawiskpsychicznychjestwłaśniedo-

świadczeniewewnętrzne.PonadtoprzywołanazostajepostaćH.Spenceraijego

podziałnapsychologiępodmiotowąiprzedmiotową,gdzie:uPierwszaopierasię

wyłącznienadoświadczeniuwewnętrznem;drugabadazmysłowodostrzegalne

zjawiska,którestaletowarzysząobjawomżyciaumysłowego,więcprzedewszyst-

kiemodnośnefunkcyesystemunerwowego.Tymsposobembadaniaopartena

introspecyiidociekaniaposługująsiędoświadczeniemzewnętrznem,wzajem-

niesięuzupełniają,przezcozostajeilemożnościusuniętązarównowadliwość

metodyintrospekcyjnej,jakoteżjałowość,którąbadaniaﬁzyjologicznewrazie

nieuwzględnieniaintrospekcyigrzesząwobeczadańpsychologii”60.

Niemożebyćzatemmowyoistnieniupsychologiijakonaukibezmetody

introspekcjiizastąpieniejejprzezdoświadczeniezewnętrzne.Oczywiścienie

mógłzostaćpominiętywtejanalizietakżeW.Wundt,którywprowadziłtermin

psychologiiﬁzjologicznej.Zaznaczonojednakwyraźnie,żedalejjesttopsycho-

logia,anieﬁzjologia.Natomiastwprowadzonydoniejeksperymentjakometo-

dabadań,sugerujejejzwiązekznaukamiścisłymibądźprzyrodniczymi.Odnie-

sionosiętakżedopodziałunapsychologięempirycznąieksperymentalnąoraz

wyjaśniono,żesporymiędzyprzedstawicielamiobugałęziwiedzywyraźnieza-

cierająsięnaskutekporozumieńnaukowców.K.Twardowskiwspomniałtakże

58AugustComte(1798-1857)-francuskiﬁlozofipozytywista,twórcapojęcia

usocjologia”

,najważniejszedziełotoKursflozofipozytywnej(1830-1842).

59K.Twardowski,Psychologiawobec…,s.22.

60Tamże,s.24-26;K.Twardowskidokonałszczegółowejanalizyiwyjaśnieniaróż-

Brak wyników

Początki psychologii naukowej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy Króle

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra