Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
miejsceksiężyca,jeżelitampomiędzytemperaturądniainocy
podobnaróżnicajakunaszachodzi,wczasiemiesiąca,któryorazjest
dniemjego,wszystkieporyrokuodbywa,marównieżlatojakotéż
izimęz15dnizłożoną,iżejegowiosnaijesień,zrannemi
iwieczornemigodzinami,któretam30razydłużéjtrwają,przypada.
Obrótcodziennyjestbowiemnaksiężycu30razypowolniejszy,niżeli
naziemi,awczasie30dniwidząmieszkańcyksiężycatylkoraz
wschodząceizachodzącesłońceiwszystkiegwiazdy.Mieszkańcy
środkaobróconéjdonasstronyksiężyca,widząnasząziemięjako
świecącąkulę,oczteryrazywiększéjśrednicyniżelisłońce,
nieustannienadswemigłowami,gdytymczasemsłońceiwszystkie
gwiazdy,przesuwająsiępozatémwielkiémciałem,lubtéżobok
niego,ikreśląokręgi,którenahoryzoncietegomiejsca
prostopadłemi.Wrównymczasieprzybiera,bonieruchomeciało,
wszystkieodmianyodpełnidonowiu;jegoświatłoprzybywa
popołudniu,zranaubywa,awpołudniecałkiemniknie.Mieszkańcy
krawędziwidzialnéjtarczyksiężyca,widząziemięnieustanniewswym
horyzonciewtémsamémmiejscu,alboraczéjbardzomałopodnoszącą
sięizniżającą,gdytymczaseminneciałaniebieskie,albowjedném
położeniuzhoryzontem,lubtéżtakowypodjednakowymkątem
przerzynają.Pierwszemamiejscenaobydwóchpunktach,najwyższym
inajniższymwidzialnéjnamtarczyksiężyca,mająonesłońce
nieustanniewhoryzoncie,agwiazdywjednéjpołowieniebazawsze
nadhoryzontem,zaśtewdrugiéjpołowiezawszeniewidzialnemi.
Mieszkańcyinnychczęściprzedniéjtarczyksiężyca,widzątakże
ziemięprawienieruchomą,wpewnéjwysokościnadhoryzontem;
mieszkańcytylnéjpołowy,niewidząnigdyziemi.
Korzyścimieszkańcówksiężycawwiększéjznajomościnaszéj
ziemi.
Ziemia,przezswójobrót,pokazujesięmieszkańcomksiężyca
wczasie24godzin,zewszystkichstron,gdymytylnéjczęściksiężyca
nigdyniewidzimy.Selenici,jeżelizaopatrzeniwbliskowidze,lub
jeżelimająbystrzejszywzrokniżelimy,mająpewnie,chociażnietak
dokładną,leczzupełniejsząmappęziemskąniżelimy.Dlanas,ziemia
jestobrazemzabliskimdlaoczu,abyśmydokładnieogółprzejrzeć
mogli,jesttodekoracyateatralna,naktóréjzbliskatylkomiejsca
kolorowanewidzimy,leczktórewnależytémoddaleniupokazują
wyraźniecoprzedstawiają.Wksiężycu,pewnospostrzeżono
zapierwszymrzutemokanadczémunastakdługosięspierano,
żeziemiajestkuląspłaszczonąprzybiegunach;AmerykaiAustralia,