Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
naobecnośćrybosomówRERbierzeudziałwbiosynteziebiałka,dlategoteżbardzoob-
ficiewystępujewkomórkachwytwarzającychbiałkowydzielnicze(np.trzustka).Naj-
większeskupiskocysternRERznajdujesięwokółjądrakomórkowego,gdziejejbłony
przechodząwzewnętrznąbłonęotoczkijądrowej.Białkasyntetyzowanenasiateczce
śródplazmatycznejszorstkiejglikozylowane(dołączenieresztcukrowychdobiałek,
wskutekczegopowstająglikoproteiny),anastępnietransportowanedoaparatuGolgiego.
AparatGolgiegopowstajezbłonsiateczkiśródplazmatycznejszorstkiej.Zbudo-
wanyjestzlicznychpodłużnychcysternułożonychwstosy,spłaszczonychwczęściśrod-
kowej,aposzerzającychsięnaobwodzie(ryc.1.11).Takiukładcysternnazywasiędiktio-
somem(gr.diktyon-siatka,soma-ciało).Wokółcysterndiktiosomuznajdująsięliczne
małepęcherzykitransportująceróżnesubstancjemiędzysiateczkąśródplazmatyczną,
cysternamidiktiosomuibłonąkomórkową(patrzryc.1.9).Wdiktiosomiewyróżniasię
strefy:cis(strefaformowania)leżybliżejjądrakomórkowego,trans(strefadojrzewania)
naprzeciwnymbieguniediktiosomuiznajdującąsięmiędzynimistrefęśrodkowązawie-
rającącysternypośrednie.RolaaparatuGolgiegopoleganakierowaniuprzepływemma-
krocząsteczek,modyfikowaniuichstruktury,atakżeichsegregacjiiwydzielaniu.Wapa-
racieGolgiegosyntetyzowaneglikoproteinyiglikolipoproteiny.Białkosyntetyzowane
wsiateczceśródplazmatycznejszorstkiejwędrujewpostacipęcherzykówdoobszarucis,
gdziejestgromadzone.Następniemakrocząsteczkiprzemieszczająsięwpostacipęche-
rzykówzestrefycisdostrefytrans,przechodzącwkolejnychmiejscachdiktiosomuróżne
modyfikacje,np.glikozylacjęorazsegregacjęizagęszczanie(poprzezusuwaniewody).
Wstrefietranspowstajejużgotowyproduktwydzielniczy,któryodrywasięwpostaci
pęcherzykówdowykorzystaniawewnętrzukomórki(wtedypęcherzykiopłaszczająsię
klatryną)lubkierujesięwpostacipęcherzykówwydzielniczych(zawierającychbiałka
pęcherzykdocierający
strefacis
docysternzRER
cysterna
dojrzałepęcherzyki
wydzielnicze
nowoformującysię
pęcherzyk
strefatrans
Ryc010110AparatGolgiegozbudowanyzbłoniastych,spłaszczonychiwygiętychłukowatocystern
orazpęcherzyków.WcysternachstrefyciswystępująbiałkapochodzącezRER.Wstrefieśrodkowej
syntetyzowanewęglowodanywykorzystywanedoglikozylacjibiałekilipidóworazwytwarzania
polisacharydów.Wstrefietranszachodządalszeetapyglikozylacjibiałek,anastępnietworzenia
dojrzałegoproduktuwpęcherzykach
20
10BUDOWAIFUNKCJEKOMóRKI