Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Wprowadzenie
1.1.Rozwójelektroniki
Elektronikajestdziedzinąwiedzyzajmującąsiępraktycznymwykorzystaniemzja-
wiskzwiązanychzesterowanymruchemelektronówwpróżni,gazachiciałachstałych.
Zjawiskatemajądecydująceznaczeniewróżnychelementachukładówelektronicz-
nych,zwłaszczawelementachpółprzewodnikowych.Elektronikazajmujesięzatem
teoriądziałania,właściwościami,konstrukcjąitechnologiąelementówelektronicznych.
Obejmujerównieżróżnorodnezastosowanietychelementówwnauce,techniceiżyciu
codziennym.
Elementyelektronicznewchodząwskładukładówelektronicznych.Rozróżniasię
elementypasywne(bierne),któreniedostarczająenergii,aconajwyżejrozpraszają,
iaktywne(czynne),któremogązwiększyćenergięsygnałuużytkowego.Układem
elektronicznymjestzespółelementówpasywnychiaktywnychspełniającyokreśloną
funkcję,np.wzmacniacza,prostownika,generatoraitp.Układytakierzadkostosuje
sięindywidualnie;najczęściejstanowiąoneczęściskładowewiększychurządzeń,np.
odbiornikaradiowego,woltomierzacyfrowego,komputera,kalkulatoraitd.
Zewzględunaośrodek,wktórymodbywasięruchładunkówelektrycznych,
elektronikędzielisięna:próżniową,półprzewodnikową,kwantowąiplazmową.
Elektronikapróżniowazajmujesięlampamielektronowymi(próżniowymiigazo-
wanymi)orazpróżniowymiurządzeniamielektronicznymi,takimijakmikroskopy
elektronowe,akceleratorycząsteknaładowanychitp.Zelektronikąpróżniowąwiąże
sięoptykaelektronowaioptykajonowa.Elektronikapółprzewodnikowazajmuje
sięelementamipółprzewodnikowymibiernymiiczynnymi,jaknp.hallotrony,ter-
mistory,diodypółprzewodnikowe,tranzystory,tyrystory,ogniwafotoelektryczne,
wyświetlacze,układyscaloneitd.Elektronikakwantowa,zwanateżmolekularną,
zajmujesięwykorzystaniemkwantowychwłaściwościmaterii.Donajważniejszych
urządzeńelektronikikwantowejnależąlasery.Elektronikaplazmowazajmujesię
zachowaniemnośnikówładunku(elektronówijonów)wplazmie,atakżeurządzeniami
wykorzystywanymiwtechniceplazmy,jaknp.generatorymagnetohydrodynamiczne,
palnikiisilnikiplazmowe.
RozwójelektronikizostałzapoczątkowanywdrugiejpołowieXIXw.Wiążesię
onzodkryciemwieluzjawiskwykorzystywanychwprzyrządachelektronicznych.Wy-
nalezienienajprostszejlampyelektronowejdiody(1904r.),anastępnielampy
elektronowejzsiatkąsterującątriody(1906r.),umożliwiającejwzmacnianiesła-
bychsygnałówelektrycznychorazgeneracjęnietłumionychdrgańelektrycznych,dało
początekelektronicepróżniowej.
Począwszyodlatdwudziestychubiegłegostuleciaobserwujesięszybkiwzrost
zastosowańnowowynalezionychelementów.Wiążesięonztelekomunikacją,agłównie
zpowstawaniemirozwojemradiofonii,jakrównieżtelewizji,radionawigacji,radio
-
lokacjiitp.Niektórezurządzeńelektronicznych,np.prostownikirtęciowe,wlatach
dwudziestychitrzydziestychubiegłegowiekuzaczętopowszechniestosowaćwelek-
troenergetyce,np.wtrakcjielektrycznejprądustałego,wprzemyślemetalurgicznym
ichemicznym(produkcjaaluminium,miedzi,magnezu,wodoru,chloruitd.).Wtym
czasiezdobyczeelektronikizaczynawykorzystywaćsięteżwbadaniachnaukowych