Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy
POJĘCIEPRAWA
1.Wielośćsposobówdefniowaniaprawa
Istniejewielezjawisk,zktórymispotykamysięnacodzień,aktóretrudno
namzdefiniować.Takjestteżwprzypadkuprawa.Żyjemy,przestrzegającte-
go,czegoobowiązująceprawoodnaswymaga.Niekiedypróbujemyinterpre-
towaćniektórezjegopostanowień,zwłaszczawsprawach,którenasdotyczą.
Mamynaogółwyrobionepoglądynatematjakościobowiązującegoprawa.
Ajednakniejestnamłatwoudzielićodpowiedzinapytanie,czymjestprawo.
Klasycznysposóbbudowaniadefinicji,pochodzącyodArystotelesa(384-322
przednarodzeniemChrystusa),obejmujedwaetapy.Wpierwszejkolejności
koniecznejestustaleniekręguzjawisk,doktóregonależyzjawiskodefinio-
wane(genusproximus),anastępniewskazaćczynnik,którydefiniowanezja-
wiskoodróżniaodpozostałychnależącychdotegosamegokręgu(diferentia
specifca).Wprzypadkuprawapanujezasadniczazgodność,żeprzynależy
onodokręguutrwalonychregułpostępowaniawiążącychludzialborozma-
itezbiorowościludzkie.Rozbieżnościdotycząnatomiastwskazaniatego,co
odróżniaprawoodpozostałychregułludzkiegozachowania.
Trudnośćwynikaprzedewszystkimstąd,żeróżniautorzy-wzależnościod
przyjętychpoglądówfilozoficznych,politycznychlubnaukowych-wyodręb-
niająróżneczynnikicharakteryzująceprawo.Wartozatemprzedstawićnie-
któreztychpoglądów.Ichkrótkiprzeglądmaspełnićdwojakąrolę.Zjednej
stronymaprzybliżaćdozbudowaniamożliwieuniwersalnejdefinicjiprawa,
zdrugiejzaśuświadomić,jakimidrogamipostępowałarefleksjabadaczynad
prawem.Możnabowiemzałożyć,żeniektórepróbyokreśleniaprawawniosły
cośnowegodopostrzeganiaprawajakocałości.
JeszczewXXw.donajbardziejrozpowszechnionych-conieznaczynaj-
słuszniejszych-należałpogląd,zgodniezktórymprawostanowiogółnorm
trudności
definicji
pozytywizm
prawniczy
