Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI
1.2.Historyczno-prawnetłokształtowaniasięstosunku
państwadorolnictwaiobszarówwiejskich
Wodniesieniudorolnictwaiobszarówwiejskichcharakterzróżni-
cowaniaregionalnegomarównieżpodłożewynikającezprzemian
agrarnych,którezachodziłyprzezniemal200latburzliwychdziejów
Polski.Reformyuwłaszczeniowepoczątkująceproceswychodzenia
rolnictwazepokifeudalnejikształtowaniasięnowejkapitalistycznej
strukturyagrarnej,przebiegałypodczasponad100-letniegookresuza-
borów,gdzieposzczególneczęścikrajówwłączonebyłydoinnych
państw37.Implikowałotoskutekwtejpostaci,żereformydokonywały
sięwzwiązkuzodrębnymipodstawamiustrojowymiorazwiązałysię
długoletnimokresemtrwania.Wiązałosiętozfaktem,żewarunkipro-
wadzeniagospodarstwrolnychregulowałyedykty,ukazyczypatenty
ustanawianenagruncieprawarolnegoPrus,AustriiiRosji.
WpierwszejpołowieXXwieku,dolat40.mieliśmydoczynienia
zreformamirolnymiodwołującymisiędoupowszechnianegowEuropie
Zachodniejduńskiegomodelurolnictwa,aprzekształceniaagrarne
polegałynarozdzieleniuziemipomiędzychłopówitworzeniuwten
sposóbzrębówrodzinnegogospodarowaniawrolnictwie.Procesten
zostałzahamowanyprzezIIwojnęświatowąiprzymusowąkolektywi-
zacjęwkrajachEuropyŚrodkowo-Wschodniej.Poreformachwokresie
międzywojennym,pokomunistycznejkolektywizacji,nastąpiłnowy
etapzmianystosunkówwłasnościowych-dekolektywizacja,zktórą
wiążąsięreprywatyzacja,restytucjaiprywatyzacja38.
RolnictwowEuropieZachodniejwciąguminionych50latuległo
znacznymprzeobrażeniom.RynekrolnyUniiEuropejskiejbyłpierw-
szymwspólnymrynkiembranżowym(rolnymiżywności)wskali
37P.Chmieliński,Regionalnezróżnicowaniewrozwojurolnictwaiobszarówwiejskich
wPolsceaefektywnośćwykorzystaniaśrodkówwsparciaWspólnejPolitykiRolnej,
StudiaiMonografie138/2006,s.13.
38S.Grykień,PrzemianynaobszarachwiejskichwkrajachEuropyŚrodkowo-
Wschodniejsukcesyiniepowodzenia,[w:]Obszarysukcesunapolskiewsi,Warszawa
2005,s.42.