Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ry.Trzebadodać,żerównieżetykapasjonowałamłodegoPieteraodpoczątku
jegostudiów.Zamierzałwyrobićsobiewłasny,niereligijnypoglądnapojęcie
Nnajwyższegodobraipowinności”.NiezadowalałgorygoryzmKantazjegoNim-
peratywemkategorycznym”,apodwpływemlekturyVorlesungenzurEinführung
indiePsychoanalysez1915rokuzastanawiałsięnadsposobempowiązaniafreu-
dowskiejNzasadyrozkoszy”zpotrzebąspołeczną.Badanianadogólnąfilozofią
wartości,naktórychpotrzebęwskazywałprofesorRubczyński,mogłymuwtym
pomóc.Dlategozwracasięterazwstronęfilozofiiwartości.
Tematpracydoktorskiej,któryzaproponowałRubczyński,Analizaikrytyka
filozofiiwartościH.Münsterberganatlewspółczesnejaksjologii,wydałsięPieterowi
zrazuNdośćchłodny”.HugoMünsterberg(1863–1916),urodzonywGdańsku
niemieckifilozof,uczeńWilhelmaWundta,neokantystazeszkołybadeńskiej
iidealistaobiektywny,byłjednymzpionierówpsychologiistosowanejwżyciu
gospodarczym,wktórymdostrzegałproblematykęaksjologiczną.Jakopsycho-
logakademickiwskazywałnaznaczeniepoznawaniaosobowościdlapraktyki
psychologicznej,zanimjeszczeosobowośćstałasięprzedmiotemnaukowychba-
dańpsychologów27.
TytułoweNtło”współczesnej,czyliodkońcadziewiętnastegowiekufilozofii
wartościzostałodotegostopniarozbudowanewpracydoktorskiejPietera,że
jegologiczno-krytycznaiporównawczaanalizastałasięwłaściwieoddzielnąroz-
prawąnaukową.Takizabiegwyszedłjejautorowitylkonadobre,ponieważzdo-
byłuznaniezarównoupromotora,jakirecenzentów,dziękiczemuprofesor
RubczyńskimiałterazpodstawędowystąpienianaRadzieWydziałuFilozoficz-
negoUJzwnioskaminietylkoouznanierozprawyzadoktorską,aleiodopusz-
czeniejejautoradopromocjiprzeduzyskaniemabsolutoriumzestudiówwUni-
wersytecieJagiellońskim,czyliprzedformalnymichukończeniem.Popozytywnej
decyzjiRadyWydziałumogłasięjużodbyćwdniu6marca1928rokupromocja
JózefaPieteranadoktorafilozofii.
Drogadokarierynaukowejzostałaprzetarta,aproblematykawartości,któ-
rejpojawieniesięwswoimżyciuintelektualnymmłodydoktorfilozofiizawdzię-
czałspotkaniuzpsychologią,stopniowoprzybierałapostaćpsychologicznejpro-
blematykiwartościowaniaiocenjakojegorezultatu.Przewijasięonaprzez
kartyProblemówhumanisty,kiedy–jaktojestwrozdziale11,Wychowanieioso-
bowość–jegoautor,opisującpodejmowanebadanianadrozwojemmoralnych
cechosobowości,czylicechcharakteru,odwołujesiędopowiązanychznimi
pojęćwartościiocen.KwestiaocenpojawisiętakżewpracachPieteranadpsy-
27W.Zeidler,Najważniejszesporyoprzedmiotimetodę,w:Opisowametodologiabadańpsy-
chologicznych.Studiaiprzykłady,red.R.Stachowski,W.Zeidler,Warszawa2008,s.117–161.
XVIII
