Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czegostalezachęcał,niemniejinteresująceizawszetaktowneuwagikrytyczne
zjegostrony.
Profesorsugestywnieprzekonywałmniedotematupracy,początkowodość
chłodnegodlamnieiobcego:AnalizaikrytykafilozofiiwartościH.Münsterberga
natlewspółczesnejaksjologii.Jużwprawdzieuprzednioprawieżeumówiłemsię
zprof.Heinrichemcodotematucałkieminnego(Jednostkaaspołeczeństwowso-
cjologiiDurkheima),ostateczniejednak,aledośćryzykownie,gdyżmiałbyćjed-
nymzegzaminatorów,podjąłemsiępracynadtematemzaproponowanymmi
przezprof.Rubczyńskiego,Itakdomejkarieryintelektualnejdostałsię–iostał
sięnatrwałe–problemwartości.Wróciłemdoniegofrontalniepowielulatach
jużsamodzielnejkarierynaukowej.
Programstudiówfilozoficznychnieobejmowałpsychologii,jednakżekilka
okolicznościzłożyłosięnato,żeprawieodpoczątkustudiówpilniezapoznawa-
łemsięzpiśmiennictwemwjejzakresie.Naławiegimnazjalnejzainteresowanie
potemurozbudziłumnieiuwielumoichkolegówwspomnianyjużwyżejdr
Życzyński(polonista)jakowykładowcaNpropedeutykifilozofii”(wklasieósmej
tożsamejzkursempsychologii),korzystaliśmywówczaszpółoficjalnegopod-
ręcznikaHöflera(Podręcznikpsychologii,tłum.zniemieckiego,wprzybliżeniu
odpowiednikpóźniejszegoNmałegoTiepłowa”zlatpięćdziesiątych).Wczasie
wakacjipomaturalnych(1924)zwielkimzapałemprzeczytałem(zinicjatywyna-
uczyciela,p.Majewicza)dwutomowypodręcznikpsychologiiWładysławBorow-
skiego(Wykładpsychologiiogólnejwzastosowaniudowychowania,t.I.:Psychologia
poznania,1920,t.II:Psychologiauczuć,1921)przeznaczonygłówniedlasłucha-
czytzw.WKN(wyższychkursównauczycielskich).Jesienią1924r.zapoznałem
sięzdwomapodręcznikamipsychologii(AugustaMesseraiHaraldaHøffdinga),
awciąguroku1925najpierwzpublikacjamipsychologicznymijednegozmych
mistrzówwfilozofii,prof.Heinricha(Teorieiwynikibadańpsychologicznych,
1902;Psychologiauczuć,1907).Wlatachnastępnychzapoznałemsięzezbioro-
wymdziełemGeorgesaDumasaTraitédepsychologie,2tomy,1923–1924;póź-
niejzWilliamaJamesaPrinciplesofPsychology,2tomy,1890.Następnieupora-
łemsięzWilhelmaWundtaGrandzügederphysiologischenPsychologie(jedno
zpóźniejszychwydań)i–częściowo–zjegopomnikową,aledośćnudnąVöl-
kerpsychologie(10tomów,1900–1920);ponadtoprzeczytałemwielepublikacji
monograficznych.Wszystkorazemstanowiłojednakgłównietzw.oczytanie,
początkowokierowanezainteresowaniamifilozoficznymi,międzyinnymiwza-
kresietzw.problemu.psychofizycznego,problemuwolnościwoliitp.
Studiahistoryczneodrobiłemuczciwie,pomimożezaprzątniętybyłemgłów-
nieproblemamifilozoficznymi.Wykonałemkilkapracseminaryjnych,między
innymiodziałalnościgenerałaTadeuszaDzieduszyckiegowczasiekonfederacji
18
