Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PalimpsestyBrechta
27
mówiącej)pracujewpolunapięćmiędzyhistoriozofiąaestetyką
ijakgenerujeprzesłaniepoetyckie.
GünterHoltzpostrzegatenmechanizm(wczęścipierw-
szej,napisanejnajpóźniej,okołoroku1938)jakorozmowęzczy-
telnikamipóźniejszejgeneracji,rozmowęprowadzonąjednak
niewsprawieDświata”,leczowegoJa,któregożyciemtarga-
jąsprzeczności.Częśćdruga,Dsummaprzeżywanegożycia”,po-
świadcza,ogólniebiorąc,klęskęDżycia”wkonfrontacjizoko-
licznościamidziejowymi27.Holtzpokazuje,jakzwiązkiznaków
dzieląprzestrzeńreferencyjnąwierszanastronytejkonfrontacji:
to,coludzkie,ito,conieludzkie,atakżenato,coindywidualnie
przeżywajaźń,ito,cojąkrępuje,poddajelogicewalkiiskazuje
naprzegraną2⁸.CzymwjejświetlejestdedukowanaprzezHol-
tzazostatniejstrofyczęścitrzeciejpewność,żenadejdzieepoka
uprzejmości?Jestjedynymuzasadnieniemwysokiejcenywpo-
staciDnajlepszegożycia”orazDpsychicznegoiduchowegospusto-
szenia”wśróddziecimrocznychczasów29–tymsamymHoltz
pozostajewtymnurcieinterpretacji,wktórymbadanierelacji
międzypodmiotemwiersza(autorskimi/lublirycznym)aadre-
satamijegoapelu(współczesnymimui/lubpotomnymi)rzuca
światłoprzedewszystkimnaelegijneJa(porte-parolestraconej
generacji).Wyłaniasięonojakozajętebardziejsobąniżświa-
tem,raczejmelancholijnieprzeżywająceswójlos–utratęroz-
koszyżyciowych–niżzaklinająceprzyszłąutopięspołeczną,bo
przecieżświatawwymiarzespołecznymczypolitycznymzmie-
nićniezdołało,przeciwnie:musiałomuulec.Holtzzbliżasię
27GünterHoltz,Nachricht…,s.377–378.
2⁸Tamże,s.378–379.Heukenkampteżmówiozwiązkachznaków,alewjej
ujęciuchodziraczejostrukturyzacjęrzeczywistościzapomocąDpłaszczyznse-
mantycznych”,asłowoDjednostka”(Individuum)pojawiasiętylkowkontekście
stanowiskaBrechtawkwestiijejspołecznegocharakteru(Gesellschaftlichkeit),por.
UrsulaHeukenkamp,BertoltBrecht…,s.192–193.
29GünterHoltz,Nachricht…,s.381.
