Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdziałpierwszy:Tradycjaunitaryzmuwobecselektywnychwizji…
dziezeszczytnymiideałamiuprawianiapracybadawczej:bezinteresowno-
ścią,sceptycyzmemorazuniwersalizmem1.
Kryteriaprzyporządkowaniakonkretnychdyscyplindokompleksubadań
slawistycznychmiały-odsamegopoczątkuichrozwoju-charakterontolo-
gicznieimetodologiczniewzględny,pozajęzykoznawstwem.Przyczynęstano-
wiłyzarównonieprecyzyjniezarysowanazasprawądziewiętnastowiecznych
projekcjiideologicznychnaturawspólnotysłowiańskiej(poIIwojnieświatowej
zyskującajeszczeinterpretacyjnąoprawęjednolitejtożsamościustrojowo-go-
spodarczej2),jakinaukowekonsekwencjejejwidzeniajakodawnejfilologicz-
no-historycznejutopii.Takżewodczuciuwieludzisiejszychbadaczyslawistów
ichsymbolicznamacierzdyscyplinarna-mówiącsłowamiThomasaKuhna3-
zerodowanaitracącaoparciewdawnychinstytucjach,żegnasiębezpowrot-
niezwzględnąspójnością,jakązyskiwaławsensiekonsekwentnegodosko-
naleniawłasnychinstrumentówbadawczychdolattrzydziestychXXstulecia.
Zgodnieztezamijednegoznajpełniejszychprzeglądówpodsumowujących
ubiegłowiecznedoświadczenianaszejzawszeniestabilnejwswychgranicach
dziedziny-syntezyAleksandraDuliczenkiz2011roku-stopniowowseman-
tycznychramachdubletusłowianoznawstwo/(późniejszaquasi-synonimicz-
na)slawistykaumiejscowićsięmiałylingwistykawrazzliteraturoznawstwem,
badająceprzeszłyiteraźniejszystankulturySłowian,wyrażającejsięzapo-
średnictwemjęzyka4.Owasalomonowadefinicjauwzględniarównieżkonse-
kwencjeschematycznegoprzejęciawdrugiejpołowieXIXwiekuwśrodowi-
skurosyjskimtychkompetencjiprzezfilologięsłowiańską(zorientowanąwszak
szeroko-wanalogiidofilologiiklasycznej,posiadającejjużwówczaswwielu
krajachniezbędnetradycjedydaktyczne)orazfaktbliskiegozniąwspółżycia
trwaleobecnejwnarodowychakademiachnaukrefleksjihistorycznej,atakże
etnograficznejiarcheologicznej(dwóchostatnichdługopozostającychwfazie
zbieractwa).Wmyślprezentowanegopowyżejlogicznegoujęcia(możliwego
dowyobrażeniawramachdiagramukołowego)-niezależnieodprzemianhi-
storyczniechwiejnychtożsamościsłowiańskichnarodów-jakojądrobadań
slawistycznychjawisiępaleoslawistyka,doktórejnazewnętrznychbrzegach
przylegają:słowiańskafilologia(zdwiematylkoklasycznymispecjalnościa-
mi),dalejsłowiańskaetnografia(znaukąomitologii),historia,archeologiaoraz
1Por.S.Amsterdamski:Nauka.W:Pojęciaiproblemywiedzyokulturze.Red.A.Kłoskow-
ska.WiedzaoKulturze,Wrocław1991,s.159.
2Por.H.Batowski:Współpracasłowiańska.PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa
1946,s.8;Słowianie,Słowiańszczyzna-pojęciairzeczywistośćdawniejidziś.Red.K.Handke.
SlawistycznyOśrodekWydawniczy,Warszawa2002.
3Por.T.Kuhn:Strukturarewolucjinaukowych.Tłum.H.Ostromęcka.PaństwoweWydaw-
nictwoNaukowe,Warszawa1968;G.Szwat-Gyłybowa:Oslawistyce,myśleniuipolityce.nStudia
LitterariaUniversitatisIagellonicaeCracoviensis”2014,T.9,s.228.
4Por.А.Д.Дуличенко:Основыславянскойфилологии.Т.1:Историко-етнографическая
проблематика.WydawnictwoUniwersytetuOpolskiego,Opole2011,s.22.
