Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Aganippe
zXVI-XVw.p.n.e.),wyobrażającastylizowaną
twarzmężczyznyzzarostem,ocechachindywi-
dualnych,mylnieuznanaprzezodkrywcęzapod-
obiznęfiAgamemnona(MuzeumNarodowe
wAtenach).M.Ł.
Aganippe
gr.,źródłowBeocjiustópfiHelikonu
poświęconemuzom;podobniejakźródłofiHip-
pokrenemiałopowstaćoduderzeniakopytafiPe-
gaza;źródłonatchnieniapoetów.
aganippidy
,nimfyźródłafiAganippe,dające
poetomnatchnienie;częstowymienianeprzezpo-
etówodrodzenia(utożsamianezfimuzami).L.W.
agape
gr.(miłość),„ucztamiłości”,wspólnie
spożywanycodziennieposiłekpierwszychchrześ-
cijanjakosymbolbraterstwaimiłościwChrys-
tusie.WIIIw.-wieczerza,naktórąbogatyczłonek
gminychrześc.zapraszałubogich,aprzedewszyst-
kimwdowyzeswojejgminy.Podkon.IVw.potę-
pionajakonieobyczajnaizakazana.
Agasjasz
(gr.Agasias)zEfezu,Iw.p.n.e.,syn
Dositheosa,rzeźbiarz,kopista,działającywIw.
p.n.e.Byłautoremposągutzw.fiSzermierzaBorg-
hese;jegosygnaturaznajdujesięnafibazie.M.Ł.
Agatarchos
(gr.Agatharchos)zSamos,wybitny
malarzgr.,aktywnyok.460-420p.n.e.wAtenach;
inicjatorperspektywylinearnej,którązastosował
wpierwszychdekoracjachteatralnychdosztuk
fiAischylosa,stądzw.Skenographos.Byłrów-
nieżautoremniezachowanychpism,traktujących
oproblemachperspektywicznegoirealistycznego
odtwarzaniarzeczywistości.Zob.art.SztukaGrecji.
B.G.
Agatokles
(gr.Agathokles),360-289p.n.e.,ty-
ranSyrakuzw316-289.Popodbiciuznacznej
częściSycyliiA.rozpocząłzKartaginąwojnę,
którąprzeniósłnaterenAfryki.Długotrwałeipo-
myślnierozwijającesiędziałaniawojennemusiał
przerwać-licznepowstaniaprzeciwkoniemu
naSycyliizmusiłygodozawarciapokoju.W305
przyjąłtytułkrólaipanowałnadwsch.częściąSy-
cylii.
Ageladas
,1.poł.Vw.p.n.e.,rzeźbiarzgr.
zArgos.
agerGallicus
fiGallicusager
agerpublicus
łac.,wstarożytnymRzymiegrun-
typaństwowe,naktóreskładałysię:częśćziem
zdobytychnanieprzyjacielu,ziemieopuszczone
wczasiewojen,ziemiezabranezbuntowanym
sprzymierzeńcom.Państwomogło:a)przydzielać
działkiposzczególnymobywatelomzobowiązkiem
płaceniarentydzierżawnej;b)zakładaćnaterenie
a.p.kolonieidzielićgruntymiędzyichmieszkań-
ców;c)zamieniaća.p.napastwiska,zktórych
wszyscymoglikorzystać;d)wokresach,gdydys-
ponowałowiększymiobszaramia.p.,zezwalało
obywatelomnazajmowaniedowolnegoobszaru
ziemizaopłatędzierżawną.Wokresierepublikito-
czyłysięwalkimiędzyludnościąubogą,domagają-
cąsiępodziałua.p.namałedziałki,abogatymi
właścicielami,pragnącymizagarnąćmożliwieroz-
ległepołacieziemi.W367p.n.e.przyjętoustawę
(legesLiciniaeSextiae),ograniczającąprawopo-
siadaniaa.p.do500fijugerów(ok.125ha).Usta-
waTyberiuszaGrakchusa(fiGrakchowie)ze133
p.n.e.pozwalałazatrzymaćposiadaczowia.p.500
jugerówdlasiebieipo250dladwóchnajstarszych
synów,przeznaczającresztędlanajbiedniejszych
obywateli,którzyotrzymywalidziałkipo30juge-
rów,płacilizanieczynsziniemieliprawaichsprze-
dać.Realizacjatejustawydałaziemięok.80000
nowychposiadaczy.Ustawaze111p.n.e.przyzna-
łaimpełneprawawłasności.Zmniejszyłotoznacz-
nieliczbęa.p.naterenieItalii,jedynienaterenie
Kampaniizachowałsięwiększykompleksgrun-
tów,któryzostałpodzielonyprzezCezaramiędzy
weteranówPompejusza.
Agesandros
gr.zRodos,rzeźbiarzgr.zeszkoły
rodyjskiej,przedstawicieltzw.antycznegobaroku,
działającyzapewnewIw.p.n.e.WrazzPolido-
rosemiAthenodorosembyłwspółtwórcąsłynnej
grupyLaokoona(fiLaokoon).
Agesilaos
gr.,ok.444-360p.n.e.,królSparty
w401/400-360/359,wybitnywódz.W396prze-
prawiłsięzwojskiemdoAzjiMn.,gdziezadałPer-
somklęskępodSardes.Zostałjednakodwołanydo
Grecji,gdzieprzypoparciuPersjipowstałakoalicja
antyspartańska(fikorynckawojna).A.pokonał
wojskakoalicjipodKoronejąw394.Chcączapew-
nićSparcieprzewagęwGrecji,doprowadziłdoza-
warciapokojuzPersjąw387/386(tzw.pokój
fiAntalkidasa).
Agiadzi
(gr.Agiadai)i
Eurypontydzi
(gr.Eu-
rypontidai),członkowie2rodówkrólewskich
wfiSparcie.Początkiiprzyczynyustanowienia
wSparcieinstytucjipodwójnegokrólestwaniesą
dlanasjasne.WgtradycjiArgejażonaAristodemo-
sa,zdobywcyLakonii,urodziłabliźniakiispecjal-
niejezamieniła,uniemożliwiającwtensposób
stwierdzenie,któremuznichjakostarszemunale-
żysięwładzakrólewska.Obydwajkrólowiebyliso-
bierówni.Stanowiskodziedziczyłnajstarszysyn,
awczasiejegomałoletniościfunkcjeregentaspra-
