Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
MarcinHintz,JarosławPłuciennik
jujmującejmaterialnepryncypiaprotestanckiejdoktrynywiary.Oweredukcjo-
nistycznełacińskieformułysola((tylko,jedynie,wyłącznie’)zczasemzostałyna-
zwanereformacyjnymizasadamialbopryncypiamiteologiiewangelickiej.
Nagrunciepneumatologiisformułowanonastępniezasadęsolumverbum,
któragłosi,żeBógdziaławzględemczłowiekajedyniepoprzezśrodkiłaski
[Uglorz1995:93],jakimiSłowoBożeisakramenty(chrzestikomuniaświę-
ta),pojmowanejakoverbumvisibile.DlatradycjiprotestanckiejznaczenieSłowa,
atymsamymisłowa,jestniedoprzecenienia.Słowomamoczbawczą,azarazem
wzywadodziałania.
Abysformułowaćchoćbywdużymuproszczeniuprotestanckioglądsłowa
wrozumieniuvksiążkowym”jako(wypowiadaniasięustnielubpisemnie,wypo-
wiedziustnejlubpisemnej,mowy,języka’[WSJP:434-436],trzebanajpierw
stwierdzić,żemiędzyprotestanckątradycjąrefleksjiosłowieafilologiąodzarania
istniałyścisłewięzi.Wprostmożnasformułowaćtezę,żereformacjatoradykalna
filologia,jeślifilologięrozumiećetymologiczniejako(miłośćsłowa’
,(umiłowanie
słowa’(choćprzecieżwśredniowieczutakżemiłośćnauki,książek,liter,wantyku
zaśjmiłośćrozmowy,dialogu,rozprawianiaiuczoności).
Reformacyjnetropy:Pismo,język,interpretacja
Solascriptura,zawołaniereformacyjneMarcinaLutraijegonaśladowców,ozna-
czałowezwanie(zpowrotemdoPismaŚwiętego’
,(tylkoPismoŚwięte’
,cowiązało
sięztym,żewłaśniePismomiałobyćjedynymargumentemwdysputachteologicz-
nychisporachznichwynikających.Rok1520toczasogłoszeniaprzezM.Lutra
tzw.trzechpismprogramowych.Szczególneznaczeniewśródnichmakrótkitraktat
Owolnościchrześcijańskiej.Townimodnajdujemypierwszynagruncieewangeli-
cyzmuprogrametykijakowezwaniadochrześcijańskiegozaangażowaniawświe-
cie.M.Luterpiszetam:vChrześcijaninjestwolnympanemwzględemwszystkiego
(wszystkichspraw)inikomuniepodległym.Chrześcijaninjestnajbardziejuległym
sługąwszystkich(spraw)ikażdemupodległym”[Luter2009:28].Reformatorjed-
noznaczniezrywazuczynkowympojmowaniemzbawieniaicałejwiarychrześci-
jańskiej,cowyrażakolejneprogramowezdaniezDelibertatechristiana:vPrzezwiarę
wChrystusaniejesteśmywszakuwolnienioduczynków,leczodliczenianauczyn-
ki,toznaczyodgłupiegourojenia,żeusprawiedliwieniezyskujesięprzezuczynki.
Wiarabowiemuwalnianaszesumienia,czynijeprawymiiocala”[Luter1991:49].
Protestanckiprogramzaangażowaniawypływazwiary.CzłowiekChrystusowy,-
dącwyzwolony,jestzarazemwezwanydodziałania:wiarajestskutecznapoprzez
miłość(fdespercharitatemefcax)jgłosiłaodtądewangelickaetyka.
Ks.drM.Luter,broniącyswejpostawywroku1521naSejmieRzeszy
wWormacji,stwierdza:vTakotostoję,inaczejniemogę”iwzywaoponentówdo
przekonywaniagoprzypomocySłowa,jedynieSłowa[Bainton1950:187].