Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXXVI
FilipKarolLeszczyński
naturękooperacji,atakżewówczasgdyprzekonujeczytelnikaozdol-
nościspółdzielczościdoprzełamaniauprzywilejowanejpozycjipośred-
nikówispekulantówzasprawąmocyzbiorowychzakupów.Wóycicki
zaznajamiaczytelników,aleisamychspółdzielcówzzasadąsprawie-
dliwejceny,którąnagrunciechrześcijaństwapopularyzowałjużśw.
TomaszzAkwinu.
Autorytetwłoskiegodominikaninazostajeprzywołanytakże
wmomenciereferowaniaprzezWóycickiegomoralnegowymiaru
kooperacji.Zaśw.Tomaszemautorpowtarza,żemoralnośćindywi-
dualnaimoralnośćspołecznaidąwparzezdobrobytem,azatem
spółdzielnie,przyczyniającesiędopoprawysytuacjimaterialnej,na
przykładrobotników,realizująswojepowinnościmoralne.Wreszcie,
stwierdzaWóycicki,kooperatywytroszcząsięoloskobietdbających
ogospodarstwadomowe,gdyżoferujądobrejakościowoprodukty
wprzystępnychcenach.Takiepostawieniesprawykobiecejniepo-
winnowdzisiejszychczasachoburzać—należymiećnauwadze,że
emancypacjaprzebiegałastopniowo.WprzywołanymjużesejuKo-
bieta,którejnaimięmiljony.Rzeczozadaniachkobietwruchu
spółdzielczymautorstwaMariiOrsetti—propagatorkispółdzielczo-
ściipostępowejanarchistkizdwudziestoleciamiędzywojennego—
możemywyczytać,żekobietajest„organizatorkąspożyciarodzinnego”
ichoćbyztegowzględupozyskaniejejdlaruchuspółdzielczegojesttak
pilnąsprawą.Jakwidać,mimoróżnicświatopoglądowychwystępu-
jącychwruchuspółdzielczymsprawapopieraniaemancypacjikobiet
niebyłaprzedmiotemsporów.
Wóycickipoświęcateżkilkauwagkrytyceinnychnurtówspół-
dzielczych,zarównoliberalnych,jakisocjalistycznych.Tepierwsze
jegozdaniem,zasprawąswojegoneutralnegostosunkudoreligii,
niemająwymiarumoralnego,socjalistycznekooperatywyzaś,za
sprawąrzekomegopodporządkowaniaideomwywrotowym,stałysię
zaprzeczeniemideałówspółdzielczych.Tylkospółdzielniachrześcijań-
skamaracjębytu,gdyżjestcodziennąpraktykąwzględembliźniego.
Dlategozamiastprowadzeniawalkiklaskoniecznejestpodniesienie
moralnościindywidualnejispołecznej.
EsejautorstwaSaturninaDąbrowskiegopisanyjestzperspektywy
zwolennikaideiagraryzmu.Wodróżnieniuoddotychczasomawia-
