Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Przegląddorobkuekonomiizdrowia
30
narynku.Maksymalizującswójzyskowielkościprodukcjiq1,decydujeowielkości
produkcjinapodstawieponoszonychkosztówkrańcowych-MC.Pojawiająsię
kosztyzewnętrzneMEC,gdyżrzekazostałazanieczyszczonaodpadamipopro-
dukcyjnymi,czylispołecznykosztprodukcjitegofarmaceutykuMSC,równasię
sumieMC+MEC.Wynikaztego,żeoptymalnawielkośćprodukcjizespołecznego
punktuwidzeniajestmniejszaniżwielkośćmaksymalizującazyskiwynosiq*.
WielkośćrynkowejprodukcjilekuwynosiQ1.Patrzącnazagadnieniezpozycji
politykauwzględniającegowszystkiekoszty,awięcikosztyzewnętrznenatym
rynkuMSCI,możnaspostrzec,żewielkośćprodukcjitegolekupowinnawynosić
Q*,czylimniejniżdostarczyłbymechanizmrynkowy,acenapowinnaosiągnąć
wyższypoziomP*.Jeśliistniejąkosztyzewnętrzne,tonależyjeuwzględnić.
2.2.Dobrapubliczne
Rynekniemożedostarczyćwszystkichdóbr,aprzynajmniejniemożeichdostar-
czyćwodpowiedniejilości.Przykłademtakichdóbrmożebyćobronanarodowa,latarnie
oświetlająceuliceilatarniemorskie,atakżebojenawigacyjne.Dobratenazywanesą
dobramipublicznymi.Defniujesięjepoprzeztakiecechy,jakbrakkonkurencyjności
wkonsumpcjiiniemożnośćwyłączenia.Zpierwszejcechywynika,żekonsumpcjatego
dobraprzezjednąosobęniezmniejszawielkościdostępnejdokonsumpcjidlawszyst-
kichinnychosób,czylikosztkonsumpcjidodatkowejosobywynosizeroicowięcej,
kosztkrańcowyprodukcjitegodobrarównieżwynosizero.Wkonsekwencjibraku
konkurencyjnościdobrateniosązesobąogromnekorzyścizewnętrzne,któreczynią
jespołeczniepożądanymi,alenieopłacalnymidoprodukcjiprzezprywatnegoprzed-
siębiorcę.Natomiastdrugacechaoznacza,żeniemożnazabronićnikomukonsumpcji
tegodobra.Każdymożeuzyskaćkorzyścizkonsumpcjidobrabezpłaceniazanie.
Dóbrpublicznychniedostarcząrynki,gdyżkonsumenciniemająbodźców,
abyzaniezapłacić.Sąonedostarczaneprzezrząd,któryfnansujeichwytwa-
rzaniezdochodówpodatkowych.Częśćochronyzdrowiawykazujecechydóbr
publicznychidlategozajejdostarczanieodpowiedzialnejestpaństwo.
Efektywnośćwodniesieniudodobrapublicznegojestosiągnięta,gdyspołecz-
nekosztykrańcowejegowytworzeniaMSCrównająsięspołecznymkorzyściom
zjegokonsumpcjiMSB,jaktopokazujeilustracja2.2.
PopytnadobropubliczneprzedstawiającyspołecznekorzyścikrańcoweSMB
wyznaczamy,sumującpionowopopytyindywidualne,przedstawiająceprywatne
korzyścikrańcowe:PMB1+PMB2.Efektywnąwielkośćprodukcjiwyznaczapunkt
przecięciaspołecznychkorzyścikrańcowychzkosztemkrańcowymwytworzenia
tegodobra.
2.3.Siłarynkowa-monopolizacja
Efektywnośćmożebyćosiągniętawwarunkachdoskonałejkonkurencji,ato
wrzeczywistymświeciebardzorzadkosięzdarza.Jeśliświadczeniodawcyposia-
dająsiłęrynkową,atakjestwprzypadkunp.frm-szpitali,todostarczązbytmało
świadczeń.Dlategokoniecznajestzarównokonkurencja,jakipublicznakontrola.
