Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
III.
Pewnegorazu,rano,podniósłszykołnierzupaltaibrodząc
pobłocie,szedłJan,poróżnychzaułkach,zwyrokiemegzekucyjnym
dopewnegomieszczanina.Byłwponurymnastroju,jakzawszerano.
Najednejzbocznychulic,spotkałdwócharesztantówwkajdanach,
aprzynichczterechuzbrojonychżołnierzy.Przedtembardzoczęsto
spotykałJanaresztantówizakażdymrazembudziłosięwnim
współczucie,terazspotkanietowywarłonanimjakieśszczególne
wrażenie.Wydałomusięnagle,żejegoteżmogąokućwkajdany
iwtensamsposóbprowadzićpobłociedowięzienia.Odwiedził
mieszczanina,agdywracałdodomu,spotkałprzypoczcieznajomego
policyanta,któryukłoniłmusięiprzeszedłznimrazemkilkanaście
kroków:towydałomusiępodejrzanem.Wdomuprzezcałydzieńnie
schodzilimuzoczuaresztanciiuzbrojeniżołnierzeinieokreślony
niepokójwsercuniedałmuczytać,lubskupićsięchoćnachwilę.
Wieczorem,niezapaliłświatła,wnocyzaśniespał,myśląc
bezustannieotem,żegomogązaaresztować,okućwkajdany
izamknąćwwięzieniu.Czułsięniewinnymimógłprzysiądz,
żeiwprzyszłościniebędziezabijał,podpalał,anikradł;aleczyż
totrudnopopełnićzbrodnięnieumyślnie,mimowolnieiczy
niemożebnąjestpotwarz,lubteżomyłkawsądzie?Niedarmouczy
wiekowedoświadczenie,żetorbyikatorgizarzekaćsięnietrzeba.
Omyłkawsądzieprzyteraźniejszejprocedurzesądowejbardzo
możebnainictamdziwićniemoże.Ludzie,którzyzapatrująsię
nacierpieniainnychzpunktuwidzeniaswejsłużby,lubswegourzędu,
np.sędziowie,policyanci,lekarze,zczasem,siłąprzyzwyczajenia
zahartująsiędotegostopnia,żechoćbychcieliodnosićsiędoswoich
klijentówinaczejjakformalnie,toniemogą;podtymwzględemnie
różniąsięwniczemodchłopa,którygdzieś,zadworem,zarzyna
baranyicielętainiewidziichkrwi.Przyformalnymzaśibezdusznym
stosunkudojednostki,chcącniewinnegoczłowiekapozbawićpraw
stanuiskazaćgonakatorgę,sędziapotrzebujetylkoczasu.Czasudla
przeprowadzeniajakichkolwiekformalności,zaktórepobiera
wynagrodzenie,pozatem–wszystkoskończone.Szukajpotem
sprawiedliwościiobronywtemmałem,brudnemmiasteczku,
oddalonymodwieściewiorstodkoleiżelaznej!Iczyżmożnamyśleć
osprawiedliwościtam,gdziekażdygwałtznajdujeuspołeczeństwa
uznanie,jakorozumnaicelowakonieczność,akażdyuczynek
miłosierny,naprzykładwyrokusprawiedliwiający,wywołujewybuch
niezadowolenialubuczuciezemsty?
