Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Król-kapłanicesarz-katechon
mieclicznegronogreckichuczonychidworzan.UżywananadBosforemgreka
niebyławprawdzieszerzejznananakontynencie,aleBizancjumoddziaływało
silnienawyobraźnięprymitywnychGermanówprzezprzepychcesarskiego
ceremoniałuizapomocąsztuki,takżeprzezpołudniowąHiszpanięiItalię,
znajdującesięwobrębiegreckichwpływówpolitycznych
100
.Toelementysilnie
wpływającenaówczesnepostrzeganiewładzymonarszej.
Szczególnieatrakcyjnydlakoncepcjikróla-kapłana,apotemcesarza-kapła-
na,musiałbyćimportbizantyjskiejkoncepcjirolicesarzanietylkowKościele,
aletakżebezpośredniowreligii,takżewdogmatach.Współczesnemuczytelni-
kowiwystarczykrótkalekturaopisuSoboruwNicei(325),pióraEuzebiusza
zCezarei(tekstniebyłwŚredniowieczuprzełożonynałacinę,więcówczesni
niemogligoznać),abyzorientowaćsię,żecesarztypugreckiegoniebyłtylko
władcądoczesnym,aleteżinspirowanymczylegitymizowanymreligijnie.
Wczasiesoborucesarzprzewodzimu,zgłaszakompromisowepropozycje
tekstówipośredniczywnegocjacjachmiędzyfrakcjamibiskupównadustale-
niemistotytrynitaryzmu.Trudnonieodnieśćwrażenia,żeimperatorspełnia
rolę,którąTradycjakatolickazwykleprzypisujeBiskupowiRzymu.Euzebiusz
zCezareizresztąnietylkoniewspominasłowemopapieżu,aleuznajecesarza
zarównegobiskupom,anawetzacoświęcejniżposzczególnihierarchowie.
Każdyzzebranychnasoborzehierarchówmawłasnądiecezję,tymczasem
KonstantynWielkijestDbiskupempowszechnymustanowionymprzezBoga”
,
codajemuprawoDurządzaniasynodów”
101
.
Otojakżecharakterystycznydlatradycjigreckiejcesarz-papieżwjednej
osobie.KonstantynWielkimiałtwierdzić,żejestjednymzapostołówidlate-
goprzewodniczysoborom
102
.WnarracjiEuzebiuszazCezareizwracauwagę
zaakcentowaniespecyfcznejrolicesarzajakoistotypośredniczącejmiędzy
Niebiosamiaziemią.PolskatłumaczkaDŻyciaKonstantyna”zwracauwagę,
100
F.Abbate,Storiadell’artenell’Italiameridionale:DaiLongobardiagliSvevi,Roma1997,s.71-104;
M.R.ValverdeCastro,Ideologia,simbolismo…,s.181-194.
101
EuzebiuszzCezarei,ŻycieKonstantyna,Kraków2007,I,44.Szerzejnatemattegoproblemu
zob.np.G.C.Stead,EusebiusofCaesareaandtheCouncilofNicea.TheJournalofTheological
Studies,1973,nr24,s.85-100.
102
EuzebiuszzCezarei,ŻycieKonstantyna,IV,60,71.
49
