Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wówczasobowiązywały,umożliwiaływyjątkowoskuteczneunikaniepłacenia
podatkuVAT,conegatywniewpływałonadochodybudżetupaństwa[MF,
2019].Ubytekwpływówpodatkowychokazałsięszczególnieniebezpieczny
wkontekściepolaryzacjidochodówinierównościspołecznych,którewpewnym
momenciezaczęływywoływaćwPolscerosnąceniezadowolenie.Wminionych
latachukształtowałysiębowiemdwiegrupy.Zjednejstronyznaleźlisiębenefi-
cjencitransformacji,azwłaszczamajętneelity.Podrugiejstroniebyliludzie,
którzynieodnieślispektakularnegosukcesualbostracilizatrudnienieidotych-
czasowąpozycjęmaterialnąnadrodzeprzemianekonomicznych.Dotyczyłoto
częstopracownikównajemnych,którzyucierpieliwskutekzbytmałejochrony
prawpracowniczych.Wmiaręupływuczasupolaryzacjadochodówinierówno-
ścispołecznychprowadziładoniekorzystnejewolucjiinstytucjonalnej.Zmierza-
łaonabowiemwkierunkuspolaryzowanejdemokracji,targanejdestrukcyjnymi
konfliktami[Lissowskaiin.,2019;Woś,2019].
Zakończenie
Wlatach1990-2019strukturainstytucjonalnapolskiejgospodarkiewoluo-
waławzwiązkuzpojawiającymisięwyzwaniamirozwojowymi.Politykainsty-
tucjonalnapolegałanapróbachsprostaniatymwyzwaniom.
Dziękiprzejściuodinstytucjiwykluczającychdoinstytucjiwłączających
wPolscedokonałsięznacznypostępinstytucjonalny.Miałotobardzokorzystny
wpływnawynikiuzyskiwaneprzezpolskągospodarkęoraznastandardżyciaspo-
łeczeństwa.Szybkietworzeniewłączającychinstytucjigospodarczychipolitycz-
nychnaprzełomielat80.i90.XXw.umożliwiłoPolsceprzezwyciężeniegłębokie-
gokryzysutransformacyjno-stabilizacyjnego,którywystąpiłwlatach1990-1991,
atakżewejściew1992r.naścieżkęwzrostuirozwojugospodarczego.
ZnacznapoprawajakościinstytucjitłumaczyawanscywilizacyjnyPolski,jaki
dokonałsięwtrzechostatnichdekadach.Wlatach1990-2018PKBwPolscezwięk-
szyłsięprawiedwuipółkrotnie(o246%),aśredniarocznastopawzrostugospodar-
czegowyniosła3,2%ibyłaprawietrzykrotniewyższaniżprzeciętniewkrajach
UE15(1,3%).WrezultaciedystansrozwojowydostarejUniiwyraźniesię
zmniejszył.Jednakżeposzukiwanienowegoładuinstytucjonalnegodokonywałosię
zoporamiwynikającymizbrakudojrzałejkoncepcjireformekonomicznych[Przy-
byciński,2009;Lissowskaiin.,2019,s.14-15;Piątkowski,2019].
Politykainstytucjonalna,zmierzającadokształtowaniarodzimejodmianyspo-
łecznejgospodarkirynkowej,zbytczęstobyłaprowadzonaniekonsekwentnie.
Uniemożliwiłotopełnewykorzystaniepotencjałurozwojowegopolskiejgospodarki.
18