Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Częśćpierwsza:Środowiskoiludzie
demmetropolięwyprzedziłyniektórekolonie.Jużw1879r.władzeNowej
PołudniowejWaliipodjęłydecyzjęoobjęciuochronąfragmentupołożonego
nieopodalSydneywybrzeżamorskiegoiustanowiłytamRoyalNationalPark.
W1885r.wkanadyjskichGórachSkalistychpowstałBanffNationalPark.
DwalataźniejnanowozelandzkiejWyspiełnocnejutworzonorozpoście-
rającysięwokółgrupyaktywnychwulkanówTongariroNationalPark.
Demografia,migracje,strukturazaludnienia
Jednymznajbardziejwidocznychibrzemiennychwskutkifenomenów
wdziejachWyspBrytyjskichbyłtrwającyoddrugiejpołowyXVIIIw.dyna-
micznywzrostliczbyichmieszkańców(zob.Tabela1).Wlatach1750-1850
populacjaWyspuległapotrojeniu.Historycyniesązgodniwewskazywaniu
głównejprzyczynytejprawdziwejeksplozjidemogracznej.Niektórzyak-
centujązwiązanyzpoprawąmaterialnychwarunkówżyciaiopiekimedycznej
spadekwspółczynnikazgonów.WLondyniezmalałonz33,5na1tys.miesz-
kańcóww1740r.,do21,0wlatach20.XIXw.Przezkilkakolejnychdekad
pozostającnazbliżonympoziomie,wskaźniktenuległdalszemuobniżeniu
podkoniecXIXstulecia.WAngliiiWaliiwynosiłw1871-22,6,w1901-
16,9,aw1913r.jużtylko13,8nakażdytysiącmieszkańców18.
Nienegującznaczeniategozjawiska,innibadaczetwierdzą,żeprzynaj-
mniejwpierwszejfazierewolucjidemogracznejwiększąrolęodgrywałro-
snącywspółczynnikurodzeń.WedługAndrewaHinde’a,do1820r.miałon
dwukrotniewiększywpływnawzrostliczbymieszkańcówWyspBrytyjskich
odspadającegoodsetkazgonów19.Współczynnikurodzeńzacząłrosnąćjuż
wpoczątkachXVIIIw.itrendtenutrzymałsiędolat20.XIXw.Następnie
wskaźnikówzacząłmaleć,choćutrzymywałsięnawysokimpoziomie.Wla-
tach70.XIXw.ponownieposzedłwgórę.W1876r.liczbaurodzeńna1tys.
mieszkańcówwynosiła36,3naobszarzeAngliiiWalii,a35,6wSzkocji.Po
tymodbiciukrzywapowędrowaławł.Do1911r.wskaźnikobniżyłsiędo
24,3wAngliiiWaliii25,6wSzkocji20.
26